"اقتصاد در سينما و رسانه هاي تصويري"

ديد تجاري:
- چگونگي قانع كردن اشخاص سرمايه گذار به ارزش مندي فيلم مورد نظر.
- آگاهي از رابطه ي ميان پيام يك فيلم و مخاطبان آن.
- توانائي در خواندن، تعبير و تفسير يك قرارداد.
- بهترين روش ايجاد تعادل طبيعي بين هنر و تجارت است.
- اطلاع درباره فن مديريت و رموز بازرگاني.
قابليت تداوم حرفه اي :
برآورد مخارج فيلم و پيدا كردن سرمايه گذار(احتمال 2/1 - ريسك روحي).
- تخصص در ساختن فيلمهاي خاص(مستند گزارشي و ...).
- بودجه بندي مناسب و عبور نكردن از آن و درست خرج كردن آن.
- داشتن شريك مناسب ... اعم از همه(شريك حقيقي و يا شريكي قانوني و حقوقي).
- حرفه اي جز فيلمسازي اختيار نكردن(تمام وقت در خدمت فيلمسازي).
- داشتن معلومات حرفه اي(تاريخ اجتماعي،روانشناسي،جامعه شناسي،فنون نور پردازي،فيلمبرداري، تاريخ سينما،نقد فيلم،تحولات تكنولوژيك،طراحي و شناخت رنگ و نور،اقتصاد و بودجه،حفظ حقوق) مؤلفان ومنتقدان را بشناسد،از ارزش تبليغات با خبر باشدوخلاصه به امور مالي واقف باشد.
بودجه و تأمين آن :
از طريق شخص تأمين مي شود(خود فيلمساز).
- از طريق مؤسسات دولتي.
- از طريق مؤسسات خصوصي(از ويدئو كاست معمولاً استفاده مي كنند).
نحوه ارتباط با يك مؤسسه خصوصي توليد فيلم:
نامه اي رسمي كه متن آن روشن و مستحكم است با ويژگيهاي زير:
- شرح كوتاهي درباره ي هدف فيلم.
- چرا مؤسسه فوق مي بايست به فيلم علاقه مندي نشان دهد؟
- مشخصات و سوابق فيلمساز...(چنانچه جوايزي برده باشد كار او آسان تر مي شود).
- شرح توصيفي فيلم و معرفي گروه مخاطبين آن.
- ارائه تيپ و گروه حمايت كننده از ساخت فيلم.
- ميزان بودجه (تقريبي).
- چگونگي توزيع.
فرم در خواست يا پيشنهاد به مؤسسات معمولاً شامل موارد زير است:
- هدف هاي فيلم(ممكن است يك فيلم متوسط بهتر هدف ها را گاه برآورد).
- برنامه هاي زمان بندي كار توليد فيلم (چارت پيش توليد و توليد فيلم).
- علت اهميت فيلم(متفاوت بودن آن باساير آثار).
- تشريح محتوي فيلم.
- طرح توزيع.
- سوابق كاري متقاضي و همكاران و مشاوران نزديك او.
- بودجه.
- طرح ارزيابي(آيا فيلم به هدف هايي كه براي آن در نظر گرفته شده بود رسيده).
چند دستور ساده براي فروش فيلم:
- قبولاندن نياز فيلم به خريدار.
- فيلمساز بايد به اهداف سرمايه گذار آشنا باشد(گره گشاي مشكلات سرمايه گذار باشد).
- درباره هزينه نبايد بحث كرد، بايد به منابع معنوي فيلم عطف توجه داد.
- اشاره به استفاده هاي ديگر فيلم به صورتهاي مختلف (ويدئويي،CD ،D.V.D و...).
- كوتاه ساختن تا جاي ممكن در مورد فيلمهاي تبليغاتي و...
دولت به عنوان سرمايه گذار و مشكلات آن :
- روش پيچيده اي در واگذاري كار ساخت فيلم وجود دارد.
- ميزان عظيم كاغذ بازي.
- خواستن ارائه تحقيقات كه هزينه گزافي براي فيلمساز دارد.
- در خواست سناريوي كامل(كه گاه در جايي ديگر از آن سوء استفاده كرده اند).
- تغيير در سناريو و ...(سانسور).
- آيين نامه هايي كه در مجموع به ضرر فيلمساز است در دستور كار قرار دارد.
- ارائه مناقصه كه بيشتر شكل سوري دارد(قبلاً فرد مورد نظر انتخاب شده باشد).
- قيمت گرفتن و برآورد هزينه و بالا بردن آن و سپس ارائه پيشنهاد به ديگري ...(از خودشان).
بر آورد بودجه يك طرح سينمايي :
- معمولاً بودجه را بر حسب فوت يا ساعت(طول فيلم) يا روزهاي كار برآورد مي كنند.
- وارد كردن ماليات فروش در برآورد هزينه.
- هزينه خوراك،قامت،سفر نبايد از قلم انداخته شود.
- هزينه كرايه لوازم فيلمبرداري و ...
- جايي براي تغييرات احتمالي و تأخيرات حتماً بايد گذاشت.
در تنظيم بودجه فيلم به موارد زير بايد توجه داشت :
- تخمين زدن تعداد روزهاي كاري.
- تخمين زدن روزهاي كاري پيش از شروع فيلم(هزينه شناسايي محل، فيلمبرداري آزمايشي و ...).
- هزينه فيلم خام،چاپ و لابراتوار و كپي كار.
- هزينه هاي مربوط به يك گروه فيلم بردار و يك گروه صدابردار.
- دستمزد نويسنده فيلمنامه.
- دستمزد عكاس.
- هزينه كپي كشيدن.
- هزينه توليد اولين كپي با صداي فيلم.
- هزينه موسيقي (براي مثلاً هر 30 دقيقه و ...).
- هزينه بيمه.
- مخارج متفرقه روزانه ( 5 تا 20 درصد كل بودجه).
- سود حداقل (10 تا 20 درصد كل بودجه).
- هزينه افكتها(3 تا 5 درصد كل بودجه).
- ماليات ها و ...
- اتحاديه و ... (و مقررات آنها ، كه نداشتن ممكن است هزينه را افزايش دهد).
اهميت پخش :
- فيلم به چه نوع پخش و تبليغاتي نياز دارد؟
- يك پخش كننده خاص تا چه حد مي تواند فيلم را به مخاطبان مورد نظر برساند؟
- شكل يك قرارداد عادلانه بين فيلمساز و پخش كننده چه گونه است؟
قرارداد با پخش كننده :
- وجوه پيش پرداخت.
- كنترل كپي ها.
- مدت قرار داد (معمولاً 5 تا 10سال) و همچنین قابل تمديد.
- هزينه كپي كشيدن به عهده پخش كننده است.
- اگر فيلمساز اين كار را به عهده بگيرد سهم او كه 25 % از فروش است از اين نيز كمتر خواهد شد.
- تبليغات : (بايد مشخص شود پخش كننده چه مبلغي خرج تبليغات مي كند).
- حسابرسي : حق حسابرسي از دفاتر پخش كننده براي فيلمساز موجود باشد.
- حقوق انحصاري : حق بازاريابي و پخش يك فيلم را انحصاراً به يك پخش كننده واگذار مي كنند.
عقد قرارداد استاندارد :
- قرارداد ما بين فيلمساز و سرمايه گذار ( پخش كننده)
- شامل برنامه پرداخت ها (از طرف سرمايه گذار) برنامه كار (از طرف فيلمساز) .
- پس از امضاي قرارداد فيلمساز 33% بودجه فيلم را دريافت مي كند.
- 33% از بودجه بهنگام تسليم سناريو يا تصويب آن.
- 34% باقيمانده پس از ديدن كپي نهايي فيلم به فيلمساز پرداخت مي شود.
- گاه در 4 قسمت 25% پرداخت مي شود.
ويژگيهاي يك قرارداد :
- ماهيت، اندازه، طول، نوع فيلم، عنوان، تعداد كپي هاي فيلم .... مشخص شود.
- شامل برنامه پرداخت و برنامه كار باشد.
- يك نفر را به عنوان نماينده روابط سرمايه گذار با فيلمساز مشخص كند و حدود اختياراتش مشخص گردد.
- تبصره اي مبني بر اجراي تصويب ها در اسرع وقت تنظيم گردد.
- هر گونه كار اضافي و دستمزد مربوط به آن مشخص شود.
- مشخص شود چه كسي مالك نگاتيو هاست.
- قرارداد شامل ماده اي در مورد عوامل توليد فيلم مي باشد.
- قرارداد بايد مشخص كند چه هزينه هايي از طرف سرمايه گذار پرداخت مي شود (مثل بيمه، ماليات و ...).
تعيين سينما براي پخش فيلم :
- اختصاصي : (تك سينما).
- محدود.
- گسترده (اشباع بازار).
برخي از صنف هاي شيوه فعلي بازاريابي :
- محافظه كار بودن كه در آن از قوه ابتكار استفاده نمي شود.
- شكل فعلي پر هزينه و گزاف است.
- زمينه يابي موقعيت فيلم نارسا است.
شيوه هاي تأمين بودجه:
- قبلاً فيلمساز يك يا چند فيلم ساخته و جايزه هايي دريافت نموده.
- امكان مالي فيلمساز.
- اعتبار فارغ التحصيلي...
- پيدا كردن يك شريك خوب (گاه اتفاقي).
نكته مهم : موارد فوق همگي سر فصل و سيلابس درسي اقتصاد در سينما و رسانه هاي تصويريدر جهان مي باشد( توضيحات بيشتر بستگي به نوع توليد در هر كشور دارد ، مثلاٌ شيوه فيلمسازي در ايران با هاليود تفاوت دارد اما ساختار به يك شكل مي باشد).
نويسنده : سيد داود سيدي گرفمي