بازگشت یک نام جنجالی: کوین اسپیسی و چالشهای حضور دوباره بر صحنه

اختصاصی سلام سینما - در جریان جشنواره کن 2025، بازیگری که زمانی نماد اعتبار و ظرافت بازیگری هالیوودی بود، به شکل غیرمنتظرهای مورد تقدیر قرار گرفت؛ اما عجیب آنکه خود جشنواره از این اقدام اعلام برائت کرد.
اما آیا این بیمیلی جشنواره، خود معنایی ندارد؟ در عصری که فرهنگ کنسل بهسرعت تصمیم میگیرد چه کسی بماند و چه کسی حذف شود، کوین اسپیسی، که طی سالهای گذشته بهدلیل اتهامات متعدد آزار جنسی، از بسیاری از پروژهها و محافل هنری کنار گذاشته شد، اکنون در موقعیتی قرار دارد که همزمان قربانی و متهم خطاب میشود. حضور او در چنین مراسمی نه بازگشت باشکوه به صحنه است، نه پایان داستان. بلکه تصویری واضح از شکاف عمیقی است که وجدان جمعی ما با آن دستبهگریبان است: آیا میتوان هنرمند را از خطاهایش جدا کرد؟ و اگر آری، چه زمانی و با چه معیارهایی؟
جشنواره کن، با قدمتی فراتر از هفتاد سال، خود را از این ماجرا کنار کشید. شاید از ترس لکهدار شدن اعتبارش، شاید از بیم طوفان رسانهای. اما همین سکوت و فاصلهگذاری، صدایی بلندتر از هر بیانیه بود: کن نمیخواهد نقش داور وجدان عمومی را بازی کند. تقدیر از کوین اسپیسی نه در قالبی رسمی که در حاشیهای غیردولتی و محفلی برگزار شد، بیآنکه لوگوی جشنواره پشت تریبون باشد.
شاید کن، با تمام سکوتش، در حال بیان حقیقتی تلخ است: در عصر ما، هنر نه صرفاً آفرینش زیبایی که میدان نبرد اخلاق، قدرت، و افکار عمومیست و کوین اسپیسی، چه بخواهیم و چه نه یکی از نمادهای این نبرد باقی خواهد ماند.
دو موقعیت را در نظر بگیرید. یکی روی صحنه مراسم پرزرقوبرق اسکار در سال 1996، هنگامی که جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را در دست گرفتهاید و دربرابر چشمان ابرستارگان وهنرمندان هالیوود سخنرانی کرده و از آنها تشکر میکنید. موقعیت بعدی در سال 2024 روی صندلی، بعد از مدتها جلوی دوربین قرار گرفته و حین مصاحبه با پیرس مورگان در برنامه تلویزیونی، بابت از دست دادن خانه و زندگی هنری خود گریه میافتید. موقعیت عجیبی است نه؟ کوین اسپیسی بازیگر مطرح سینما در هر دو سناریو حضور داشته و از عرش به فرش رسیده است.
کوین اسپیسی کیست؟ آیا او همان کودکی است که در جنوب کالیفرنیا و زیر نظر پدری سلطهگر و نئونازی بزرگ شده؟ یا اینکه مرد جوانی است که در اوج سادگی برای بار نخست در نمایش «هنری چهارم» (Henry IV) روی صحنه رفت؟ آیا بازیگر سرزنده و پرانرژی است که برای بازی در فیلم «مظنونین همیشگی» (The Usual Suspects) اولین مجسمه اسکار خود را در میان دریایی از تشویق ستارگان هالیوود دریافت کرد؟ و در نهایت آیا مردی است که اکنون میبینیم؟ مردی که از هالیوود طرد شده.
وی برای بازی در نقش لستر برنام در فیلم «زیبای آمریکایی» (American Beauty) دومین مجسمه اسکار خود را به دست آورد. او تیپ و قیافه برد پیت، محبوبیت رسانهای جانی دپ و جذابیت تام هنکس را نداشت. اما باوجود تمام اینها از اعتبار زیادی برخوردار بود.
در سال 2003 و در اوج شهرتش کارگردانی نمایش«ویک پیر» (Old Vic) در لندن را پذیرفت. این انتخاب تنها از یک هنرمند واقعی برمیآمد. او میخواست به کاری بزرگتر از حرفه خود و سینما دست بزند و بهمین دلیل به تئاتر روی آورد.
اتهامات جنسی و جنبش «من هم»
در قرن جدید و پس از شهرت روزافزونش، حدس و گمانها در مورد زندگی شخصی او شروع به شکلگرفتن کرد. رسانهها او را همجنسگرا خواندند، اما وی در مصاحبهای این ادعا را رد کرد و آن را دروغ خواند. بااینوجود شایعات ادامه داشت. در طول مدت 10 سال فعالیت در ویک پیر در جامعه تئاتر لندن، تمایلات جنسی کوین اسپیسی به رازی آشکار تبدیل شده بود.
در این زمان در هالیوود بازیگران متعددی چون نیل پاتریک هریس، زاکاری کوینتو و جیم پارسونز باوجود اعلام همجنسگرا بودن خود توانسته بودند صاحب نقشهای مهم شوند و این موضوع بر حرفه آنها تأثیر منفی نگذاشت. بااینحال کوین اسپیسی زندگی شخصی خود را از رسانهها پنهان میکرد. او در زندگی شخصی و حرفهای خود همانند یک آفتابپرست بود. گویی به کسی اجازه شناخت کامل خود را نمیداد.
بازیگری با نام آنتونی رپ به خبرگزاری (BuzzFeed News) اعلام کرد هنگامی که 14 ساله بوده کوین اسپیسی قصد اغوای او را داشته. این افشاگری همانند بمب منفجر شد. به جرات میتوان ادعا کرد کوین اسپیسی معروفترین چهره در جنبش من هم بود که مورد اتهامات جنسی، آن هم از سوی یک مرد قرار گرفته است.
این بازیگر در شبکه اجتماعی ایکس بیانیهای منتشر و از آنتونی رپ طلب بخشش کرد. پس از سه دهه فعالیت هنری و کار در بزرگترین پروژههای هالیوود، انتشار چنین پستی از سمت این بازیگر، نشاندهنده شکنندگی او بود.
پس از این اتهامات کوین اسپیسی درنهایت به همجنسگرا بودن خود اقرار کرد. به عقیده عده کثیری، این بازیگر زمان بسیار بدی را برای اعتراف به این موضوع انتخاب کرده بود.
اما اتهامات آنتونی رپ تنها مورد مطرح شده نبود و پس از آن مسائل دیگری نیز یکی پس از دیگری از پشت پرده بیرون آمد. روبرتو کاوازوس بازیگر و تونی مونتانا کارگردان، بهظاهر جز قربانیان دیگر این سوپراستار بودند. در پایان سال 2017 کوین اسپیسی نقش خود به عنوان فرانک آندروود در سریال موفق «خانه پوشالی» (House of Cards) را از دست داد. او برای بازی در این سریال در سال 2015 موفق به دریافت جایزه گلدن گلوب شده بود.
سپس از پروژه «تمام پولهای جهان» (All the Money in the World) به کارگردانی ریدلی اسکات کنار گذاشته و توسط کریستوفر پلامر جایگزین شد. کوین اسپیسی بازیگر، کوین اسپیسی ابرستاره، کوین اسپیسی استعداد یک نسل، همه این عناوین در یکچشم برهمزدن جای خود را به این تصویر ثابت و ماندگار داد: کوین اسپیسی منفور.
تبرئه شدن از اتهامات و زندگی پس از آن
در ماه جولای 2023 هیئت منصفهای در لندن کوین اسپیسی را از تمام 9 اتهام وارد شده به او تبرئه کرد. در ژانویه همین سال موزه ملی سینما تورین در ایتالیا به این هنرمند برای یکعمر فعالیت هنری جایزه افتخاری تقدیم کرد. این اقدام بسیار بحثبرانگیز بود.
این بازیگر پس از برداشتهشدن اتهاماتش در دو فیلم با عنوانهای «کنترل» (Control) و «پیتر پنج هشت» (Peter Five Eight) به ایفای نقش پرداخت؛ اما در نهایت هیچکدام از این دو فیلم اکران نشدند. شاید بشود گفت حضور او در نمایش «تیمون اهل آتن» (Timon of Athens) در دانشگاه آکسفورد، بیشترین اجرای دیده شده این هنرمند در چند سال اخیر باشد. تماشاچیان بهصورت ایستاده کوین اسپیسی را تشویق کردند. این میتواند نشاندهنده این امر باشد که مشکل این بازیگر بیشتر به سیاست ربط دارد تا جامعه هنری.
این هنرمند در نخستین مصاحبه بلند خود با پیرس مورگان پس از رفع اتهاماتش گفت «من چیزی برای پنهانکردن ندارم و اکنون میخواهم زندگی صادقانهتری نسبت به گذشته داشته باشم.» در ادامه اعلام کرد به علت ورشکستگی خانهاش در بالتیمور به حراج گذاشته شده است. سپس بغض گلویش را فشرد و درحالیکه چشمهایش پر از اشک بود گفت «نمیدانم اکنون باید کجا زندگی کنم؟ حتی نمیتوانم قبضهایم را پرداخت کنم. من سالهای زیادی را صرف پنهانکردن زندگی شخصیام کردم و دوست نداشتم در مورد آن صحبت کنم و از هرگونه صحبتی در مورد تمایلات جنسیام طفره میرفتم. اما بعد از تمام آن اتهامات در شرایط بسیار بد و تاریکی قرار گرفتم.»
کوین اسپیسی، امروز نه فقط یک بازیگر، که آینهای است از تناقضات عصر ما؛ عصری که در آن، مرز میان عدالت و هیاهو، حقیقت و قضاوت جمعی، به طرز خطرناکی باریک شده است. او نه نخستین چهرهایست که از اوج شهرت به قعر انزوا پرتاب شده و نه احتمالاً آخرین آنها خواهد بود. اما آنچه کوین اسپیسی را به شخصیتی منحصربهفرد بدل میکند، تلاقی نبوغ، سکوت، جنجال و بازگشت است؛ بازگشتی نهچندان رسمی، نهچندان پذیرفته، اما انکارناپذیر.
در نهایت، شاید پرسش اصلی دیگر این نباشد که آیا کوین اسپیسی میتواند بازگردد یا نه، بلکه این است: آیا ما، به عنوان جامعهای که هم عاشق ستایش قهرمانان است و هم مشتاق طرد آنها، آمادگی روبهرو شدن با بازگشت چنین چهرههایی را داریم؟
و مهمتر از آن، آیا یاد گرفتهایم که قضاوت را نه تنها با صدا، بلکه با درنگ و درک نیز همراه کنیم؟
