کارگردان "انقلاب زیبا": «صحنه هاي خشونت در اين فيلم به آن اندازه نبود که نياز به هشدار داشته باشد/ بايد اين تصاوير نشان داده مي شد

 «شکنجه گر با خنده اي ترسناک به سمت مردي که روي صندلي بسته شده مي آيد و از روي ميز وسيله اي را برمي دارد و به سمت ناخن هاي او مي برد. لحظه اي بعدتر سوزن هايي است که در ناخن هاي دست فرومي رود و صداي نعره دردناک مرد فضا را پر مي کند... .» اين صحنه اي که خوانديد توصيف يک صحنه از سينماي هاليوود يا سينماي خشن اروپاي شرقي نيست، تصوير صحنه اي از سريال تلويزيوني «انقلاب زيبا» است که چندروز پيش از شبکه اول سيما نشان داده شد؛ شبکه اي که بنابر تعريف خود، شبکه همه ايرانيان است. سريال «انقلاب زيبا» ساخته بهرنگ توفيقي در حالي شامگاه 14شهريور به کار خود پايان داد که نمايش تصاوير خشن در آن واکنش هاي زيادي را از سوي طيف هاي مختلف مخاطبان به دنبال داشت. اين واکنش ها به اين نکته بود که در نمايش اين صحنه ها بحث «رده سني» که در همه فيلم ها و سريال هاي تلويزيون و سينما رعايت مي شود؛ ناديده گرفته شده بود. بر اساس قانوني که در انجمن سينمايي آمريکا (MPAA) برنامه ريزي شده، فيلم ها را قبل از نمايش بازبيني کرده و بر اساس محتوا و فرم، در پنج گروه يا رده قرار مي دهند. بر اساس اين رده بندي رده G يا جنرال رده اي است که کودکان و خانواده ها مي توانند در کنار هم فيلم را ببينند.
     PG يا PARENTAL GUIDE رده سني اي است که کودکان با راهنمايي خانواده ها مي توانند به تماشاي فيلم بنشينند. اما فيلمي که صحنه هاي خشن در آن به نمايش گذاشته مي شود در رده R يا (NC-17) قرار مي گيرد که در اين دو رده افراد کمتر از 18سال نمي توانند حتي با راهنمايي خانواده هم فيلم ها را ببينند. اين رده مربوط به فيلم هايي با خشونت زياد است که باعث آزرده کردن روحيه افراد مي شود و تماشاي آنها براي کودکان صحيح نيست. اما اين رده بندي کمتر در تلويزيون ايران رعايت مي شود.
    
    سعي کرديم تلطيف کنيم
     با آنکه بسياري از مخاطبان، قسمت آخر سريال «انقلاب زيبا» را خشن مي دانند سازندگان آن نظر ديگري دارند. بهرنگ توفيقي، کارگردان اين سريال به «شرق» مي گويد وجود اين صحنه ها در قسمت آخر سريال ضروري بوده است: «درباره فضاي قصه بايد بگويم که اگر اين صحنه ها را حذف مي کرديم داستان الکن مي شد. نمي شد درباره خشونت ها و جنايت هاي ساواک صحبت کنيم و چيزي از آنها نشان ندهيم. اما سعي کرديم رعايت کنيم. حتي در تدوين، بخشي از صحنه هاي خيلي خشن را حذف کرديم. به نظرم نهايت سعي مان را کرديم اما نمي شد که اين صحنه ها در کار نباشد. از نظر من به عنوان کارگردان بايد اين تصاوير نشان داده مي شد تا تاثيرگذاري در فيلم به خوبي نمايش داده شود.»
    او استقبال مردم از اين سريال را بسيار مثبت مي داند و اضافه مي کند: «با آنچه من دارم از مردم مي شنوم و مي بينم، مردم احساس کردند که قصه پرکشش است و آنها را جذب کرده و آن را دنبال کردند. سريال اين چالش را برايشان ايجاد کرده بود که آن را تا انتها ببينند و در نهايت متوجه پايان داستان شوند. در مورد اعتراضاتي که وجود دارد چيز جديدي نشنيده ام.»
    توفيقي درباره اينکه اين سريال بايد هشدار لازم را مي داد، نظري ندارد و در عوض مي گويد: «صحنه هاي خشونت در اين فيلم به آن اندازه نبود که نياز به هشدار داشته باشد. خود ما اين قسمت را چندين بار تست زديم و براي آدم هاي مختلف گذاشتيم تا ببينند. يک جاهايي صداهايي اذيت مي کرد، آنها را حذف کرديم و سعي کرديم تلطيف کنيم.»رامين عباسي زاده، تهيه کننده اين سريال اما اعتراض مردم را ناشي از فضا سازي رسانه اي مي داند. او با بيان اينکه سريال هيچ خشونتي نداشته، تنها به ذکر اين جمله بسنده مي کند: «خيلي به اين خبر نبايد بها بدهيد.»
    مدير فيلم و سريال شبکه اول سيما: يک صحنه سريال را نمي توان مديريت کرد
     از چندسال پيش، قرار بود رده بندي سني در سريال ها و فيلم هاي تلويزيوني رعايت شود. اين موضوع، شهريور90 هم در گفته هاي عزت الله ضرغامي به چشم مي خورد اما اين اتفاق امروز يعني 16 شهريور 93، هنوز، رخ نداده است.
    رحمان سيفي آزاد مدير فيلم و سريال شبکه اول سيما در اين باره به «شرق» مي گويد: «در تلويزيون فيلم ها براساس رده سني چيده مي شود. بعضي از فيلم هاي سينمايي رده سني دارد و آن را در بالاي صفحه درج مي کند. يعني ما نسبت به پخش آن حساسيت داريم.»
    او سريال «انقلاب زيبا» را مجموعه اي مي داند که براساس همين نظام رده بندي تقسيم بندي شده است: «براي «انقلاب زيبا» با توجه به ساعت پخش، اين رده بندي شده بود. در کليت اين سريال که خشونت ديده نمي شد. در قسمت آخر هم يک لحظه اين خشونت به نمايش در آمده است؛ يعني صحنه شکنجه، کوتاه بوده است. نمي توانيم بگويم کل اين سريال را به خاطر اين صحنه نبينيد. اين صحنه هم جزو ضروريات دراماتيک بوده است.»
    او شبکه اول سيما را «شبکه مناسب کودکان» نمي داند و مي افزايد: «شبکه کودک تعريف شده و فيلم هاي مناسب آنها را نشان مي دهد. به نظر من خانواده ها بايد خودشان مديريت کنند. شبکه هاي صداوسيما براي خودشان تعريف دارند و بر اساس همين تعريف بايد خانواده ها برنامه ها را ببينند. مثلاشبکه دو شبکه کودک ونوجوان است شبکه يک مربوط به بزرگسالان. ما در همه سريال ها به لحاظ خشونت اين موضوع را رعايت مي کنيم. خيلي هم سرسختانه است. اما براي يک صحنه سريال، نمي توان آن را مديريت کرد. رده سني مشخصا سريالي است که براي سن جوان به بالاست و اين موضوع حل شده است. اساسا سريال هاي شبکه يک سيما براي بزرگسال است و در اين شبکه براي کودک ونوجوان فيلم توليد نمي کنيم. البته به نوعي فيلم توليد نمي کنيم که خانواده ها نتوانند ببينند. ملاحظات خودمان را داريم. اين تعريف شده است و اينکه در ساعت 10شب پخش مي شود براي اين پايه سني است.»
    در همه جاي جهان نيز چنين رسمي معمول است که سريال هاي بعد از ساعت 9 شب مناسب کودکان نيست. با اين همه با نمايش دايره اي که در بالاي تصوير ديده مي شود اين رده بندي به مخاطب گوشزد مي شود. اما مدير گروه فيلم وسريال شبکه اول سيما معتقد است اين خانواده ها هستند که بايد بخشي از مديريت ديدن تلويزيون را داشته باشند: «تلويزيون ميهمان ناخوانده همه خانواده هاست و از تک تک خانواده ها نمي شود خواست که مثلااين کار را ببيند و آن يکي را نه. اگر خانواده اي از نظر تربيتي اين قدر مقيد است که فرزندش نبايد تا 10شب بنشيند و سريال ببيند. اگر کسي هم ببيند ما سريال ها را به گونه اي تعريف نکرده ايم که خانواده ها نبينند. اگر هم يکي، دو صحنه بوده به ضرورت بوده است.»

منبع:شرق