روایت شکاف طبقاتی

 آتابای اولین تجربه ی فیلمسازی نیکی کریمی، با کمک ۲ دستیار با تجربه ست که اسمی از اونها در پوستر فیلم برده نشده، البته فیلمنامه ی جون دار هادی حجازی فر در بهتر دیده شدن این فیلم بی تاثیر نبوده و در پوشش خلأ های کارگردانی نقش مهمی رو ایفا میکنه. هادی حجازی فر خودش در این فیلم حضور داره و نقش اصلی فیلم یعنی آتابای رو در کنار دیگر شخصیت ها مثل جواد عزتی و سحر دولتشاهی بازی میکنه. ایراد بزرگ فیلم اینه که محوریت فیلم روی دیالوگ های طولانی و ملال آور میچرخه بطوری که با فرض اطمینان اگه مخاطب بخشی از این گفت و شنود ها رو از دست بده مطمئنا چیز مهمی رو از دست نداده! این هنر فیلمسازه که مفاهیم رو چنان که رسالت سینماست در قالب تصاویر در ذهن مخاطب بگنجونه یا به قول خودمون «بازی ها» زبان حال داشته باشن نه اینکه کارگردان بخاطر عجز از انتقال مفاهیم به بیان اوضح واضحات در دیالوگ های ملال آور پناه ببره! اساس فیلم با طرح یک مساله ی سطحی شروع میشه، ذهن مخاطب رو درگیر فیلم میکنه و در حین حل مساله اول مخاطب رو با چالش های بزرگتری آشنا میکنه.آتابای سرانجام با حل مسأله اول(علت خودسوزی خواهرش)به نوعی آرامش دست پیدا میکنه اما هنوز با چالش های بزرگتری مثل جبران شکست عشقی و محافظت از آیدین دست و پنجه نرم میکنه.. و در این ضمن به یک مفهوم روانشاسی-جامعه شناخت دقیق (اختلاف طبقاتی روستایی و علت عدم اعتماد به نفس طبقه ی پایین به معنای قانع بودن به حداقل ها) اشاره داره. بی انصافیه که بگیم فیلم، فیلمنامه نداشت! برعکس همونطور که گفته شد نقطه قوت فیلم فیلمنامه ست که قطعا این بخش از دسترس خانوم کریمی خارج بوده! درباره لوکشین و سبک فیلمبرداری بحث های زیادی قابل طرحه که بحث به درازا میکشه ولی فی الجمله میشه گفت روستایی که برای فیلمبرداری انتخاب شده با سلیقه ی زیادی بوده(بر فرض استفاده نکردن از جلوه های ویژه) و حس دلنشینی رو به انسان منتقل میکنه که همین بستر مناسبیه واسه جاانداختن دیالوگ ها، بازی ها و مخصوصا بخش های دراماتیک(نریشن روی تصویر وقتی که روی چهره ها کلوز میگیره و دوربین ثانیه ها به کاراکتر خیره میشه)، انگار تو اون ثانیه اون داره با زبان حال تو حرف میزنه و همین حس باورپذیر بودن کار رو بالا میبره. اما در کنار همه ی ویژگی های مثبت فرمی فیلم نکات منفی هم به وضوح به چشم میخوره!فحش های رکیک (که اصرار بی دلیل کارگردان باعث دلزدگی میشه)، اختصاص دادن یک پلان مستقل به عرق خوری و نشون دادن رابطه عاشقانه خارج از عرف بخشی از ایرادات فیلمه که میشه بهش اشاره کرد. نمره من به این فیلم ۷ از ۱۰.
علیرضا مظاهری