سینمای آلمان و حضور مستمر در بخش بهترین فیلمهای خارجی زبانِ اسکار

سلام سینما- سینمای آلمان علی رغم پشت سر گذاشتن تغییر و تحولات سیاسی بسیار در قرن بیستم، توانست جنبشها و دورههای مختلفی را در عمر 130 ساله خود پشت سر بگذارد و در نتیجه به یکی از مهمترین خاستگاههای سینمایی جهان بدل شود. آلمان با 22 نامزدی در بخش بهترین فیلم خارجی زبان در جوایز سالانه اسکار و چهار مرتبه برنده شدن این جایزه معتبر، جایگاه منحصر به فرد خود را در مقیاسی جهانی به نمایش میگذارد. در این یادداشت مروری بر اسکاریهای سینمای آلمان خواهیم داشت.
آغاز درخشش
همزمان با تولد جایزه فیلمهای خارجی زبان سینمای آلمان درست از سال 1956 که بخش فیلمهای خارجی زبان به طور رسمی در جوایز اسکار گنجانده میشود حضور مستمر خود را در این مراسم معتبر آغاز میکند. فیلم سینمایی «کاپیتانی از کوپنیک» به کارگردانی هلموت کویتنر عنوان اولین فیلم از سینمای آلمان را یدک میکشد که توانست در اولین سال شکلگیری بخش فیلمهای خارجی زبان در لیست نامزدهای نهایی قرار گیرد. هر چند سینمای آلمان تا سال 1978 توانست شش مرتبه دیگر هم در میان نامزدهای نهایی این بخش جای بگیرد اما این فیلم «طبل حلبی» به کارگردانی فولکر اشلوندورف بود که در سال 79 اولین اسکار سینمای آلمان را به ارمغان آورد. «طبل حلبی» اقتباسی از یکی از مشهورترین رمانهای ادبیات آلمان به همین نام است که اشلوندورف به همراه ژان-کلود کاریِر فرانسوی فیلمنامه آن را به نگارش درآوردهاند.
قرن 21 و سینمایی که متوقف نمیشود
با آغاز قرن بیست و یکم سینمای آلمان یک دوره قابل توجه را در جوایز سالانه اسکار تجربه میکند. سینمای آلمان موفق میشود در کمتر از 20 سال، 10 مرتبه در لیست نهایی بهترین فیلمهای خارجی زبان جای گیرد و سه اسکار دیگر را به تالار افتخارات بینالمللی سینمای آلمان اضافه کند. «هیچ کجا در آفریقا» به کارگردانی کارولین لینک در هفتاد و پنجمین دوره جوایز اسکار در رقابت با سینماگرانی از چین، مکزیک، فنلاند و هلند دومین اسکار سینمای آلمان را رقم میزند. این فیلم نیز بر اساس یک رمان خودزندگینامهای به نویسندگی اشتفانی تسوایگ ساخته شده است.در سال 2006 «زندگی دیگران» اولین فیلم بلند فلوریان هنکل فون دونرسمارک نه تنها توانست مجدد اسکار این بخش را به سینمای آلمان هدیه کند بلکه توانست با استقبال گسترده منتقدان و مخاطبان روبهرو شود برنده این جایزه حائز اهمیت میشود. این فیلم که با بودجه دو میلیون دلاری ساخته شده بود توانست به فروش 100 میلیون دلاری در سراسر جهان دست یابد. آخرین اسکار سینمای آلمان در این بخش نیز به فیلم «در جبهه غرب خبری نیست» تعلق میگیرد. کارگردان فیلم ادوارد برگر، این فیلم را براساس رمانی با همین نام که در سال 1929 نوشته شده بود جلوی دوربین میبرد. با این حساب سه فیلم از چهار فیلم برنده جایزه اسکار سینمای آلمان ریشه در ادبیات داستانی این کشور دارند.
آلمان همزمان با شکلگیری پدیده سینما و رواج آن در اقصی نقاط جهان، با آشوبها و تغییرات سیاسی فراوانی مواجه شد. به همین دلیل دورهها و جنبشهای سینمایی متعددی را در طی 130 گذشته تجربه کرده است. از این رو جدا از حضور در جوایز اسکار، سینمای آلمان با سبک اکسپرسونیسم انتزاعی ابتدای دهه 20 میلادی و همچنین سینمای مدرن خود توانست تاثیری چشمگیر بر سینمای جهان بگذارد. تاثیری که همچنان پابرجاست.