سینمای جهنم
واقعا چه نهادی با چه منطقی هزینه سرسامآور ساخت چنین فیلمهایی را میدهد؟
در انتهای فیلم که کلک سعودیها کنده شد مگر شخصیت ریاض همراه نزدیکانش در آن دفتر نبود؟ پس چطور دوباره از ماشین «مامور امنیتی» سردرآورد؟ عذر میخواهم! این سوالها مته گذاشتنِ بیش از حد به خشخاش «امپراطور جهنم» هستند.
فیلم ۳ ایراد عمده داشت:
مهمترین ایراد، وابسته بودن بیش از حد فیلم به جهان خارج بود. اگر شخصی تمام ویژگیهای زبانی و ظاهری و شعاری گروههای پرتعداد را نمیدانست، و مطالعه نسبتا مبسوطی از تاریخ معاصر این منطقه را نزد خود حاضر نداشت، فیلم عملا برایش معنایی محصَل پیدا نمیکرد.
دومین ایراد، بافت تصویری به شدت تصنعی و بیکیفیت فیلم بود. باور کنید که هم مخاطبین ایرانی و هم بینالمللی به بالاترین حد ممکن تا کنون فیلمهایی آنچنانی با ویژوال افکت و اسپشال افکت و «افترافکت» و هر افکت رنگارنگ دیگری دیدهاند که دیگر این حناها برایش بدرنگ باشند. وجه بصری فیلم، از صحنه آهستهها تا اکشنهای «مدیوم کلوز» به حدی بد بودند که اجازه پیگیری داستان «بدتر» را به مخاطب نمیدادند، اما ما به هر حال سعی خود را کردیم که چیزکی هم ببینیم.
مشکل سوم این بود که فیلم هیچ پشتوانه معنایی خاصی نداشت. وهابیها بد بودند، آمریکاییها بد بودند، اسرائیلیها بد بودند و فرانسویها و... هم همینطور. تنها میماند چند شخص و البته یک روحانی شیعه که شخصیت مثبت داشتند. نقطه دید فیلم در قبل این افراد مثبت چه بود؟ در نپرداختن و برجسته نکردن این شخصیتها، فیلم حتی از آن «سر بریدن و در شهر آویزان کردن» هم بدتر و بیرحمانه تر عمل کرد.
جای این نکات را یک درام آبکی بین یک مرد و همسرش و پسرش و داستان تجاوز پر کرده بود، که شخصیتپردازی نیمبند و بیسروته ریاض حتی مانع از پیگیری و لمس آن میشد. لابد فیلمساز فکر کرده اینگونه میتواند داستان «ابراهیم و اسماعیل» را اندکی مورد ارجاع قرار دهد که این نشانه از بی هویتی آن داستان در ذهن فیلمساز میتواند باشد. یک شخصیت دختر هم که انداخته بودند گوشه فیلم و هرچه بدشان میآمد به او نسبت دادند که این شکلی تصفیه حساب با هر نوع دیدگاهی بود.
بگذریم! اگر قرار است یک بیانیه صادر کنیم پس دیگر چه نیازی به هزینههای چندمیلیاردیست؟ یک کلیپ ۳دقیقهای میساختید با ۱۵-۲۰ میلیون تومان هزینه که به زعم خودتان کار فرهنگی هم کرده باشید، چون این فیلم با این کیفیت اساسا «ضدتبلیغ و دشمن شادکن» است. بههرحال باید «خسته نباشید» بگوییم به فیلمسازی که اثرش در جهنمِ سینما امپراطوری میکرد.