نقد فیلم صبحانه با زرافه ها؛ دومین فیلم سینمایی سروش صحت دلنشین اما کلیشه‌ای
فیلم «صبحانه با زرافه‌ها» ساخته سروش صحت، از آن دست آثار دوست‌داشتنی است که عمده‌ی جذابیتش را مدیون ترکیب بازیگرانش می‌داند؛ بازیگرانی چون بهرام رادان، پژمان جمشیدی، هوتن شکیبا، هادی حجازی‌فر و بیژن بنفشه‌خواه که هر کدام توانسته‌اند به نوعی دل مخاطب را به دست بیاورند و شخصیت‌های خود را باورپذیر و دوست‌داشتنی کنند. این ترکیب موفق باعث می‌شود مخاطب تا انتهای فیلم همراه باشد و از فضای داستان لذت ببرد.
ترکیب برنده بازیگران و ایده‌ای که نو نیست
همانند بسیاری از فیلم‌های ایرانی، «صبحانه با زرافه‌ها» نیز در ساختار داستانی خود ترکیبی از عروسی و عزا را در دل دارد. این الگو به خودی خود نکته منفی نیست و در سینمای ایران بسیار دیده می‌شود، اما مشکل از جایی شروع می‌شود که کارگردان نتواند از این قالب فراتر برود و ایده‌ای نو ارائه دهد. سروش صحت در این فیلم تلاش کرده تا جمعی از رفاقت مردانه را با چاشنی کمدی و البته لحظاتی از فاجعه به تصویر بکشد.
این ترکیب، نشانی از روحیه بازیگوشانه و تلاش برای خلق جهانی منحصر به فرد دارد؛ اما متأسفانه صحت در عمق بخشیدن به ایده‌هایش چندان موفق نیست. فیلم از لحاظ ایده‌پردازی چندان جلوتر نمی‌رود و بیشتر از هر چیز دیگر بر پایه بازی‌های دلنشین و فضای خوشایند شکل گرفته است تا یک کمدی پیشرو.
ساده‌انگاری در مضمون و چالش‌های روایت
از نظر مضمون، «صبحانه با زرافه‌ها» فیلمی ساده است و این سادگی گاهی به ساده‌انگاری می‌رسد؛ یعنی موضوعات سنگینی مثل بخشش و مرگ در فیلم به شکلی سطحی و بدون عمق کافی مطرح شده‌اند. برخی ممکن است این سبک پرداخت را به عنوان رویکردی ابزورد و هنری توجیه کنند، اما این تلقی بیشتر شبیه توجیه یک ضعف است تا خلاقیت. صحت در این اثرش نوعی بی‌خیالی و سطحی نگری دارد که به فیلم لطمه زده و باعث شده فیلم در پرداخت ریشه‌دار و عمیق خود ناتوان باشد. به نظر می‌رسد کارگردان آنقدر از دلنشین بودن فضا و کاراکترها و یک‌دستی میان آنها حظ می‌برد که نیاز نمی‌بیند وارد سطحی دیگر از اثر شود. این ممکن است در طولان مدت منجر شود که صحت در مقام کارگردان و نویسنده در یک نقطه درجا بزند.
در میان بازیگران، بهرام رادان به شکلی قابل توجه از سایرین پیشی گرفته و توانسته تصویری متفاوت و تازه از خود ارائه دهد. این بازی متمایز، یکی از نقاط قوت فیلم است. اما بقیه بازیگران به آن طراوت و انرژی لازم دست نیافته‌اند و گاهی اجرای آنها کمی خسته‌کننده و بدون تازگی به نظر می‌رسد. با این حال برگه برنده اصلی فیلم همین ترکیب بازیگران است که تلاش دارند بهترین خودشان را تکرار کنند.
ساده‌انگاری در روایت و چالش‌های فرم سینمایی در فیلم صبحانه با زرافه‌ها
از منظر فرم و اجرا، باید گفت که سروش صحت هنوز هم با سینما برخوردی تلویزیونی دارد. هرچند در برخی عناصر فنی مثل نورپردازی و قاب‌بندی تلاش‌هایی دیده می‌شود که متفاوت از تلویزیون باشند، اما این تفاوت‌ها به اندازه کافی نیستند. به ویژه در میزانسن‌هایی که بازیگران در مقابل هم قرار می‌گیرند و گفتگو می‌کنند، فیلم همچنان به قاب‌های کلاسیک تلویزیونی می‌ماند و همین باعث شده تا حس سینمایی بودن کمتر به تماشاگر منتقل شود. این نکته برای مخاطبی که به دنبال تجربه سینمایی متفاوت و جذاب است، می‌تواند نکته‌ای منفی تلقی شود.
در نهایت، «صبحانه با زرافه‌ها» فیلمی است که نه می‌توان آن را اثری ضعیف و شکست خورده دانست و نه اثری عمیق و تاثیرگذار. این فیلم یک اثر ساده، دلنشین و دوست‌داشتنی است که بازی‌های قابل قبول و فضایی گرم دارد، اما در پرداخت مفاهیم پیچیده‌تر و عمق بخشیدن به روایتش ضعیف عمل می‌کند.
اگر به دنبال فیلمی هستید که بتواند لحظاتی شیرین و دلپذیر برایتان خلق کند و بیشتر روی احساسات ساده و بازی‌های دوست‌داشتنی تأکید دارد، «صبحانه با زرافه‌ها» می‌تواند گزینه مناسبی باشد. اما اگر انتظار فیلمی عمیق، چالش‌برانگیز و پیچیده با به چالش کشیدن مفاهیم فلسفی و انسانی دارید، این فیلم احتمالاً نمی‌تواند آن انتظارات را برآورده کند.
نویسنده | پارسا کمالی
بیژن بنفشه‌خواه متولد ۱ فروردین ۱۳۵۲ در تهران، بازیگر سینما و تلویزیون است.
او در مجموعه‌های «این چند نفر»، «بدون شرح»، «مرد دو هزار چهره»، «قهوه تلخ»، «ساختمان پزشکان»، «پژمان»، «لیسانسه‌ها»، «خانه اجاره‌ای»، «راه طولانی» و «جوکر» به ایفای نقش پرداخته است.
رضا بنفشه‌خواه پدر، محمود بنفشه‌خواه عمو و پژمان بنفشه‌خواه برادر او می‌باشد.
بهرام رادان متولد ۸ اردیبهشت ۱۳۵۸ در تهران، بازیگر، مدل، تهیه‌کننده و خواننده موسیقی می‌باشد. او در فیلم‌های فیلم‌سازان مطرح و صاحب سبکی چون داریوش مهرجویی، مسعود کیمیایی، واروژ کریم‌مسیحی، پوران درخشنده و رخشان بنی‌اعتماد بازی کرده است. بهرام رادان موفق به دریافت دو سیمرغ بلورین نقش اول مرد از جشنواره بین‌المللی فیلم فجر شده و یک آلبوم موسیقی تحت عنوان «روی دیگر خوانندگی» منتشر کرده است.
سروش صحت بازیگر، نویسنده، کارگردان و طنزپرداز سینما و تلویزیون متولد سال ۱۳۴۴ در اصفهان است.
همسر وی سارا سالار نویسند رمان «احتمالاً گم شده‌ام» و برنده جایزه هوشنگ گلشیری است. سروش صحت با مجموعه «جنگ ۷۷» مهران مدیری در سال ۱۳۷۷ پا به عرصه هنر گذاشت و به شهرت رسید و هم‌زمان در همان برنامه نویسندگی را در کنار بازیگری تجربه کرد.
وی بازی در سینما را در سال ۱۳۷۸ با فیلم «شراره» به کارگردانی سیامک شایقی آغاز کرد. او در سال ۱۳۹۸ برنده سیمرغ سیمین بهترین کارگردانی برای فیلم «جهان با من برقص» در سی و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر شد.