یادها و خاطره ها

 بخش مهم «مستندهای مرمت شده» به همت و کوشش سیف الله صمدیان، از جالب ترین بخش های جشنواره جهانی است؛ چه برای مخاطبان ایرانی و چه برای غیرایرانی ها. امسال فیلم «بازمانده» به کارگردانی زنده یاد سیف الله داد پس از مرمت در این بخش به اکران درآمد.
«بازمانده» محصول 1373 است و داستان آن به سال 1948 بازمی گردد که صهیونیست ها اشغال فلسطین را آغاز کرده اند تا حکومت اسرائیل را تشکیل دهند.
از ویژگی های مهم «بازمانده» این است که با گذشت بیش از بیست سال همچنان نوگرا و مبتکرانه است و بدیهی ست سختی های بسیاری برای ساخت آن کشیده شده است.
فیلم، الگوی روایی کاملاً کلاسیک دارد. داستانش را سرراست بیان می کند و با آن که محتوا در آن بسیار حائز اهمیت است هرگز باقی المان هایش را فدای پرداختن به محتوا نکرده است؛ اتفاقی که متاسفانه در بسیاری از فیلم های اصطلاحاً سفارشی این روزها رخ می دهد و منجر به مبالغه و ایجاد لحن شعارآلود در آنها می گردد.
شاید این روزها دوبله به اندازه ی گذشته مرسوم نباشد و اگر فیلمی در موقعیت "بازمانده" ساخته شود آن را با زیرنویس به اکران درآورند اما دوبله بودن فیلم حس نوستالژیک آن را تقویت می کند و حتا برای من و امثال من که در زمان ساخت و اکران فیلم بسیار خردسال بودیم و شاید خاطره چندانی از آن سالها نداشته باشیم نیز تداعی کننده ی سالهای خاطره انگیز سینمای ایران است.
لحن فیلم تلخ است، همان طور که باید باشد و چیزی جز این در فیلمی چون «بازمانده» نمی تواند اتفاق بیفتد. جنس بازی ها و ترسیم رخدادها در آن نیز با این تلخی و سردی گره خورده است. فیلمساز تلاش می کند تا قطب های منفی و مثبت را در کارش آنچنان اغراق آمیز از آب درنیاورد که مخاطب را پس بزند اما به هر حال پرداختن به ماهیت مسئله ی اشغال یک سرزمین توسط اشغالگران به خودی خود نوعی مطلق گرایی را در کار پدید می آورد.
همان قدر که تماشای مجدد فیلمهایی چون «باد صبا»، «خانه ی خدا»، «ناخدا خورشید» و «بازمانده» واجد جذابیت است امید می رود در سال های آینده نیز فیلم های بیشتری از این دست مرمت و در رویدادهای مهمی چون جشنواره جهانی فیلم فجر به اکران درآیند.