7 حقیقت شگفتانگیز درباره شمال از شمال غربی آلفرد هیچکاک

ترجمه اختصاصی سلام سینما: فیلم کلاسیک «شمال از شمال غربی» (North by Northwest) به کارگردانی آلفرد هیچکاک که در سال ۱۹۵۹ منتشر شد، به خاطر داستان پرتنش و صحنههای تاریخی خود، تقریباً ۶۰ سال است که مخاطبان را مجذوب کرده است. این فیلم که روایت مردی است که به اشتباه به جاسوس متهم میشود و با ماجراهایی در مکانهایی چون بنای یادبود مانت راشمور همراه است، پشت صحنههای جالب و نکات خواندنی فراوانی دارد.
بیشتر بخوانید:
جشن دوباره آثار آلفرد هیچکاک با نمایشهای زنده و بازگشت شاهکارهای سینمایی به صفحه نمایش خانگی
«عقاب کوهستان»: فیلم گمشده آلفرد هیچکاک که هیچکس نمیتواند ببیند
1. فیلمنامه شمال از شمال غربی ابتدا مخفیانه نوشته شد
یکی از نکات جالب این است که «شمال از شمال غربی» در حالی ساخته شد که هیچکاک و نویسندهاش، ارنست لهمن، ابتدا روی پروژهای دیگر کار میکردند و سپس این داستان را به صورت مخفیانه توسعه دادند. کمپانی MGM (مترو گلدوین مهیر) ابتدا لهمن (فیلمنامهنویس «بوی خوش موفقیت») را برای نوشتن نسخه سینمایی رمانی با عنوان «غرقشدن کشتی مری دیر» استخدام کرد و قرار بود هیچکاک آن را کارگردانی کند. اما لهمن در فرآیند اقتباس دچار مشکل شد و از هیچکاک خواست که باید نویسنده جدیدی پیدا کند. هیچکاک که از کار با لهمن خوشش میآمد گفت ایده دیگری در مورد مردی دارد که با یک جاسوس (که در نهایت معلوم میشود وجود خارجی ندارد) اشتباه گرفته میشود. هیچکاک و لهمن روی آن طرح کار کردند و فیلمنامه «شمال از شمال غربی» خلق شد اما در این مسیر فراموش کردند به کمپانی بگویند که دارند روی فیلمنامه دیگری کار میکنند! وقتی روسای استودیوی متوجه داستان جدید شدند عاقلانه اجازه دادند که هیچکاک و لهمن کار خود را انجام دهند.
2. جیمز استوارت مایل به بازی در این فیلم بود
جیمز استوارت در آن زمان چهار همکاری با هیچکاک داشت و دوست داشت «شمال از شمال غربی» پنجمین همکاریشان باشد. با این وجود هیچکاک، گرچه از استوارت خوشش میآمد، فکر نمیکرد که استوارت برای بازی در نقش راجر تورنهیل شاداب و شوخوشنگ مناسب باشد. او کری گرانت را برای این نقش میخواست اما برای جریحهدار نشدن احساسات استوارت صبر کرد تا جیمز استوارت قرارداد بازی در فیلم دیگری را ببندد و سپس نقش را به گرانت سپرد.
3. فیلمبرداری برخی از صحنهها مخفیانه انجام شد
هیچکاک در زمان تولید فیلم یکی از معتبرترین فیلمسازان دنیا بود اما حتی او هم حریف سازمان ملل متحد نشد چون سازمان ملل اجازه فیلمبرداری در مقر خود در نیویورک (و حتی میدان بیرون ساختمان) را صادر نکرد. بنابراین برای گرفتن صحنهای که کری گرانت وارد ساختمان سازمان ملل میشود، هیچکاک دوربین را در یک کامیون مخفی و از اطراف آن خیابان فیلمبرداری کرد.
4. کری گرانت مطمئن بود که شمال از شمال غربی شکست خواهد خورد
امروزه بازی کری گرانت در «شمال از شمال غربی» یکی از بهترین نقشآفرینیهایش تلقی میشود اما او در ابتدا فیلمنامه را گیجکننده یافته بود و حتی در اواسط فیلمبرداری به هیچکاک گفته بود که این فیلمنامه افتضاح است. هیچکاک از این سردرگمی گرانت خوشحال شد و میدانست این گیجی به فیلم کمک میکند _ شخصیت گرانت در فیلم هم هیچ ایدهای نداشت که دارد چه اتفاقی میافتد! در نهایت مشخص شد که هیچکاک درست فکر میکرد. این در حالی است که گرانت درست تا زمان اکران «شمال از شمال غربی» فکر میکرد که فیلم شکست خواهد خورد.
5. دیالوگی که سانسور شد
در اولین ملاقات کری گرانت و اوا ماری سنت در قطار، ماری سنت میگوید: «هیچ وقت با شکم خالی در مورد عشق صحبت نمیکنم». ولی اگر به دهان بازیگر دقت کنید، بهراحتی میتوانید تشخیص دهید که او نه از «صحبت در مورد عشق» بلکه از «معاشقه» صحبت میکند. در آن سالها، چنین جملهای برای یک فیلم آبرومند آمریکایی بیشازحد گستاخانه تلقی میشد و بنابراین اوا ماری سنت این جمله را دوباره دوبله کرد.
6. پایانبندی طعنهآمیز فیلم کاملا کار خود هیچکاک بود
نمای پایانی فیلم که در آن قطاری وارد تونل میشود شهرتی همپای خود فیلم پیدا کرده است چون آن را استعارهای موذیانه از ارتباط دو شخصیت اصلی برای فرار از سانسور تلقی کردهاند.هیچکاک آن را یکی از بهترین و شیطنتآمیزترین دستاوردهای خود میدانست. و تمام اعتبار آن نیز به او میرسد: فیلمنامه لمن با «قطار به دوردستها میرود» یا کلماتی به همین مضمون به پایان میرسد.
7. عنوان فیلم واقعا هیچ معنایی ندارد
بعضیها فرض کردهاند که عبارت «شمال از شمال غربی» به دیالوگی از هملت اشاره دارد اما هیچکاک و لمن گفتند که عنوان فیلم هیچ ربطی به نمایشنامه شکسپیر ندارد. به روایت لمن، موضوع بسیار سادهتر بود: او متوجه شد که ماجرا از نیویورک شروع میشود، سپس به شیکاگو، داکوتای جنوبی و (در پیشنویس اول) آلاسکا - جهت شمال غربی - منتقل میشود. «شمال از شمال غربی» نمایانگر یک جهت واقعی نیست؛ بنابراین به نمادی از طرح داستانی نامحتمل و غیرقابل پیشبینی فیلم تبدیل شد.
در نهایت «شمال از شمال غربی» با ترکیب هیجان، تعلیق، و طنز ظریف، همچنان یکی از شاخصترین آثار هیچکاک محسوب میشود که هر نسل جدیدی را به سینما جذب میکند.
منبع: mentalfloss