نقد و بررسی فیلم «صددام» | رضا عطاران در نقش بدل صدام حسین

فیلم کمدی «صددام» با تکیه بر یک ایده متفاوت—روایت زندگی بدل صدام حسین که مأموریتی در تهران دارد—وارد فضای طنزآلود سینمای ایران شده است. این موقعیت پتانسیل بالایی برای خلق صحنههای خندهدار دارد و در ابتدا نیز به خوبی از این ظرفیت بهره میبرد. اما در ادامه، داستان بهصورت شتابزده پیش میرود و از انسجام اولیه فاصله میگیرد.
کمدی «صددام» حول محور «صلاح»، بدل صدام میچرخد که مأموریتی غیرمنتظره او را به تهران میکشاند. در این میان، رابطه او با نامزدش که سالها در تهران زندگی کرده، بُعد احساسی و طنز جدیدی به روایت میافزاید. در نیمه نخست، ریتم داستان مناسب و لحظات طنز بهخوبی و با تعادل ساخته میشوند.
بازسازی دهه ۶۰؛ از موفقیت تا تکرار
داستان فیلم با آغاز جنگ ایران و عراق همزمان است. صددام تلاش دارد با استفاده از عناصر دوره دهه ۶۰ فضای خاصی خلق کند. در برخی بخشها موفق ظاهر میشود، اما به مرور در دام تکرار میافتد. نوآوری در بهرهبرداری از المانهای دوره کمتر از حد انتظار است و فیلم در این زمینه نتوانسته به خوبی بدرخشد. با این حال بازی کردن با تاریخ و تصویر کردن زندگی صددام و به کار گرفتن آن روایت همیشه جاری در زندگی ایرانیان که صددام چند ده بدل داشته، به تنهایی میتواند مخاطب را درگیر ماجرا کند.
آیا فیلمنامه صددام به اندازه ایده اولیه جذاب است؟
با وجود شروعی قدرتمند، فیلمنامه از نیمه دوم به بعد دچار پراکندگی میشود. تمرکز روی خط اصلی روایت کاهش مییابد و برخی موقعیتهای طنز ناتمام رها میشوند. این ضعف باعث افت ریتم فیلم شده و تأثیرگذاری اولیهاش را کاهش میدهد. پایانبندی نیز نتوانسته انسجام کلی اثر را حفظ کند.
بازی درخشان رضا عطاران؛ نقطه قوت اصلی فیلم
رضا عطاران یکی از نقاط قوت اصلی فیلم است. او با سبک بازی خاص خود، شخصیت «صلاح» را بهشکلی دوستداشتنی و جذاب به تصویر کشیده است. هر چند رضا عطاران از روزهای اوج خودش فاصله معناداری گرفته است اما با این حال میتوان او را بهترین گزینه برای نقش بدل صددام دانست. آزاده صمدی نیز حضوری پرانرژی دارد. این بازیگر باسابقه که ریشه در تئاتر دارد ثابت کرده که در اجرای نقشهای کمدی یک سر و گردن از سوپراستارهای زن سینمای ایران بالاتر است و میتواند به عنوان یک برگ برنده برای هر کارگردانی به حساب بیاید.
در مقابل، پریناز ایزدیار با وجود تلاش برای ورود به فضای کمدی، بازی چندان تأثیرگذاری از خود ارائه نمیدهد. هر چند که تلاش او قابل مشاهده است و گریمش نیز به نحوی طراحی شده تا در ایفای این نقش کمک حالش باشد اما حضورش تبدیل به یک نقطه عطف در کارنامه کاری او نمیشود. با این حال جسارتش در پذیرش این نقش قابل توجه است؛ آن هم برای بازیگری که دیگر با نقشهای دراماتیک حسابی خو گرفته بود.
«صددام» فیلمی است که با ترکیب کمدی و تاریخ معاصر، لحظات سرگرمکنندهای خلق میکند. اما مشکلاتی در روایت و فیلمنامه، مانع از تبدیل آن به اثری ماندگار میشوند. در مجموع، این اثر را میتوان یک کمدی خوشساخت دانست که اگرچه لحظاتی جذاب دارد، اما نمیتواند انتظارات را تا پایان برآورده کند.
نویسنده | پارسا کمالی