چرا باید High and Low آکیرا کوروساوا را پیش از بازسازی اسپایک لی و دنزل واشینگتن دید؟
ترجمه اختصاصی سلام سینما - نگار رعنایی: در طول دهه‌ها، بسیاری از فیلم‌سازان تلاش کرده‌اند آثار افسانه‌ای آکیرا کوروساوا را بازآفرینی کنند، اما کمتر کسی به سطح نفوذ و قدرت آثار او رسیده است. اکنون اسپایک لی، کارگردان صاحب‌سبک، و دنزل واشینگتن، بازیگر برنده دو اسکار، در پنجمین همکاری خود فیلمی با عنوان «بهشت و دوزخ» را ساخته‌اند که بازتصویری مدرن از شاهکار ۱۹۶۳ کوروساوا، «بهشت و جهنم»، محسوب می‌شود. این بازسازی که در جشنواره کن تحسین شده، روایت فیلم اصلی را با زمینه‌ای معاصر و فضای شرکت‌های آمریکایی بازگو می‌کند.
فیلم «بهشت و جهنم» بر اساس رمان (King’s Ransom) 1959 نوشته ایوان هانتر ساخته شد، اما کوروساوا آن را از یک داستان گروگانگیری ساده به اثری فلسفی و اجتماعی بدل کرد. داستان درباره کینگو گوندو (با بازی توشیرو میفونه)، مدیر ثروتمند یک کارخانه کفش است که برای تصاحب کامل شرکت، همه دارایی خود را به گرو گذاشته است. درست پیش از نهایی شدن معامله، تماس یک آدم‌ربا همه‌چیز را به هم می‌ریزد: فرزند او گروگان گرفته نشده، بلکه فرزند راننده‌اش اشتباهاً ربوده شده است. حال گوندو باید تصمیم بگیرد که آیا برای نجات کودک دیگری زندگی و ثروت خود را فدا کند یا خیر.
نیمه اول فیلم تقریباً به‌طور کامل در خانه لوکس و مرتفع گوندو می‌گذرد؛ جایی که کوروساوا با میزانسن دقیق و قاب‌بندی متقارن، فاصله طبقاتی و جدایی دنیای ثروتمندان از مردم عادی را به تصویر می‌کشد. پس از تصمیم گوندو، فیلم به یک تریلر پلیسی پرتحرک بدل می‌شود؛ پلیس‌ها در خیابان‌های یوکوهاما سرنخ‌ها را دنبال می‌کنند و با لایه‌های زیرین جامعه روبه‌رو می‌شوند، جایی که فقر و نابرابری بیداد می‌کند.
کورسوا در ترکیب قاب‌های منظم در نیمه اول و دوربین متحرک و ناآرام در نیمه دوم، تضاد نظم ساختگی طبقه مرفه با آشوب و سختی زندگی فقرا را برجسته می‌کند. شخصیت آدم‌ربا، مردی از طبقه پایین است که عمری در سایه ثروت زندگی کرده و هرگز به آن دست نیافته.
«بهشت و جهنم» فراتر از یک معمای پلیسی، اثری است درباره عدالت، مسئولیت فردی و شکاف طبقاتی. این مضامین بعدها الهام‌بخش فیلم‌سازانی چون مارتین اسکورسیزی و بونگ جون‌هو شدند؛ شباهت‌های آن با «انگل» (Parasite) نیز چشمگیر است. بازسازی اسپایک لی می‌تواند این پرسش‌های جاودانه را در بستر معاصر آمریکا بازخوانی کند و با بازی پرقدرت دنزل واشینگتن، بُعدی تازه به نقش گوندو ببخشد. تماشای نسخه اصلی، پیش از دیدن بازآفرینی جدید، تجربه‌ای ارزشمند و ضروری برای درک عمق پیام این داستان است.