7 فیلم که در شرایط سخت می‌توانند به ما روحیه ببخشند

اختصاصی سلام سینما – کمال نادری مطلق: گاهی اوقات هیچ‌چیز دست خود آدم نیست! شرایط پیرامون جوری پیش می‌رود که آدم دچار اضطراب، ناامیدی یا حملات عصبی می‌شود. شاید به‌نظر برسد در این موارد راهی برای بهبود وضعیت روحی وجود ندارد اما برای یک سینمادوست اصیل، همیشه یک راه وجود دارد که می‌تواند مرهمی بر زخم‌ها و نگرانی‌ها باشد. فیلم‌های زیادی در تاریخ سینما ساخته شده‌اند که می‌توانند تاثیر روانی مثبتی بر ما بگذارند. در این مطلب سراغ تعدادی از این فیلم‌ها رفته‌ایم.

1. فیلم روشنایی‌های شهر (چارلی چاپلین، 1931)

فیلم انسانی و عمیق چارلی چاپلین، یکی از دلنشین‌ترین تصاویری است که از انسان‌دوستی سراغ داریم. «روشنایی‌های شهر»  داستان ولگرد معروف چاپلین را به تصویر می‌کشد که دلبسته یک گلفروش نابینا می‌شود و سعی می‌کند به او کمک کند تا بینایی‌اش را به‌دست بیاورد. مهم‌تر از تلاش‌های پایان‌ناپذیر ولگرد برای به‌دست آوردن پول، این پایان گزنده فیلم است که ارزش انسانی آن را یک پله ارتقا می‌دهد. چارلی کارش را در قبال دختر انجام می‌دهد حتی اگر به قیمت آشکار شدن راز زندگی‌اش و از دست رفتن فرصت رسیدن به فرد محبوبش باشد. «روشنایی‌های شهر» یکی از بهترین فیلم‌هایی است که به یاد ما می‌آورد عشق به انسانیت می‌تواند منجر به چه اقدامات بزرگ و تحسین‌برانگیزی شود.

2. فیلم چه زندگی شگفت‌انگیزی (فرانک کاپرا، 1946)

اگر روزی احساس کردید بود و نبود شما در این دنیا کوچک‌ترین تفاوتی ایجاد نمی‌کند، حتما تماشای «چه زندگی شگفت‌انگیزی» را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهید! این فیلم دیدنی فرانک کاپرا داستان جورج بیلی (با بازی جیمز استوارت) را روایت می‌کند که به پوچی و ناامیدی رسیده و آرزو می‌کند کاش هیچ‌گاه متولد نمی‌شد. این آرزو باعث می‌شود تا یک فرشته دنیای بدون جورج را به او نشان دهد و بفهماند که چقدر بدون حضور او جهان می‌توانست جای متفاوتی باشد. به‌سختی می‌توان فیلمی را در تاریخ سینما پیدا کرد که ارزش «انسان» را به‌اندازه «چه زندگی شگفت‌انگیزی» به ما یادآوری کند.

3. فیلم زیستن (آکیرا کوروساوا، 1952)

با یک داستان به‌ظاهر معمولی، آکیرا کوروساوای بزرگ یک فیلم عمیقا برانگیزاننده خلق کرده است. «زیستن» در مورد یک کارمند طبقه متوسط (با بازی تاکاشی شیمورا) است که وقتی به یک بیماری لاعلاج مبتلا می‌شود تصمیم می‌گیرد از زندگی کسالت‌آورش خلاص شود و معنایی به آن ببخشد. «زیستن» فیلمی است که به ما نشان می‌دهد این خود ما هستیم که معنای زندگی‌مان را تعیین می‌کنیم و گاه حتی کوچک‌ترین تغییرات می‌توانند معنای زندگی ما را به‌تمامی تغییر دهند.

4. فیلم زوربای یونانی (مایکل کاکویانیس، 1964)

«زوربای یونانی»، در یک کلام، فیلمی در این مورد است که چطور حتی در تلخ‌ترین شرایط هم می‌توان شور زندگی را حفظ کرد. این فیلم در مورد رفاقت عجیب یک شخصیت عامی اما عملگرا (آنتونی کوئین) با یک نویسنده درون‌گرا است. نکته کلیدی فیلم این است که تاکید بر لزوم حفظ همیشگی نشاط و ایمان به زندگی به‌معنای نادیده‌گرفتن سختی‌ها نیست بلکه درست از دل همین دشواری‌ها و بحران‌های گاه دردناک است که امید به زندگی شکل می‌گیرد. هر وقت با بحرانی روبه‌رو شدیم که احساس کردیم امید و شور زندگی را برای همیشه در ما خواهد کشت، باید بدانیم که موقع تماشای «زوربای یونانی» فرا رسیده است!

5. فیلم در جست‌وجوی خوشبختی (گابریل موچینو، 2006)

فیلم‌های زیادی در مورد افرادی ساخته شده‌اند که با اراده‌ای پولادین از پس موانع برآمده‌اند اما شاید کمتر فیلمی از این دسته به‌اندازه «در جست‌وجوی خوشبختی» بتواند با آدم‌های معمولی ارتباط برقرار کند. شخصیت اصلی فیلم، کریس (با بازی ویل اسمیت) در نگاه اول به‌سختی واجد هر گونه جنبه قهرمانانه‌ای است. به‌نظر نمی‌رسد چنین شخصیتی هرگز بتواند به یک الگو برای ما تبدیل شود. با این وجود کریس جاه‌طلب، رویاپرداز و مومن است و بنابراین آن‌قدر زمین می‌خورد و دوباره از جا بلند می‌شود که به موفقیتی در خور زحماتش می‌رسد. کریس در «جست‌وجوی خوشبختی» یک الگوی بسیار ملموس است که در تمام لحظات سخت زندگی‌مان، به‌خصوص زمانی که احساس می‌کنیم تلاش‌هایمان برای رسیدن به موفقیت به شکست مطلق انجامیده است، می‌تواند به روحیه ما کمک کند.

6. فیلم کودا (سیان هدر، 2021)

فیلم «کودا» (حروف مخففی به معنای «فرزندان بزرگسالان ناشنوا» که یعنی فرزندانی با والدین ناشنوا که خودشان ناشنوا نیستند) یک فیلم کاملا انسانی در مورد یک بلوغ خانوادگی است. شخصیت اصلی فیلم، روبی (امیلیا جونز) تنها عضو شنوا در یک خانواده ناشنوا است که باید ابعاد مختلف و پیچیده‌ای از زندگی‌اش را همزمان مدیریت کند. «کودا» یک تصویر قابل احترام از نهاد خانواده می‌سازد و در این راه برای تمام شخصیت‌ها (با تمام تفاوت‌هایشان) احترام و ارزش قائل است. آن‌چه فیلم به ما نشان می‌دهد این است که آن‌چه زیبا است خود زندگی با تمام جنبه‌های متفاوتش است. گاهی بالا می‌رویم و گاه سقوط می‌کنیم اما حتی در بدترین شرایط هم می‌توانیم امیدوار به اوج‌گیری دوباره باشیم.

7. فیلم روزهای بی‌نقص (ویم وندرس، 2023)

محور «روزهای بی‌نقص» با داستانی در مورد یک سرایدار میانسال ژاپنی که عاداتی مشخص را روز به روز تکرار می‌کند، زیبایی زندگی روزمره با همه امور تکراری‌اش است. در واقع برخلاف آن‌چه عموما در فیلم‌هایی در مورد زیبایی‌های زندگی می‌بینیم (فیلم‌هایی که پویا بودن را رمز دستیابی به زیبایی زندگی قلمداد می‌کنند)، ویم وندرس در «روزهای بی‌نقص» نشان می‌دهد که چطور تکرار امور به‌ظاهر پیش‌پاافتاده می‌تواند زیبا باشد.

اگر زمانی احساس کسالت کردیم یا فکر کردیم که زندگی‌مان به دام تکرار افتاده است، تماشای «روزهای بی‌نقص» می‌تواند به یاد ما بیاورد که حتی همین امور تکراری هم می‌توانند زیبایی‌های خاص خود را داشته باشند.