مسائل اقتصادی؛ دلیل دوری هنرمندان نمایش عروسکی از صحنه تئاتر

به گزارش سلام سینما، آزاده مویدی‌فرد که در تئاتر و تلویزیون با پروژه‌های عروسکی متعددی همکاری داشته و با صداپیشگی عروسک «چرا» برای عموم مردم شناخته شده است، نمایش «سُرسُر سُرسُره» را روز شنبه، اول دی ماه در بیستمین جشنواره نمایش عروسکی تهران مبارک روی صحنه می‌برد.

او از ویژگی‌های این اثر نمایشی می‌گوید و معتقد است شانس هم عامل مهمی برای اشتغال نمایشگران عروسکی است.

او درباره داستان نمایش خود می‌گوید: «سُرسُر سُرسُره» بر اساس قصه کوتاهی از آقای حمزه صالحی به نگارش درآمده و قصه سنگ متفاوتی است که دست و پا ندارد و نمی‌تواند از سرسره سر بخورد تا اینکه یک سار و جوجه‌هایش به او کمک می‌کنند و ...

مویدی‌فرد ادامه می‌دهد: نگاه کلی من در این  نمایش معطوف به کودکانی است که در مدرسه متفاوتند یا با بیماری به دنیا می‌آیند یا از یک نقصان ژنتیکی یا تصادفی رنج می‌برند و خلاصه در رده کودکان طبیعی قرار نمی‌گیرند. آنان معمولا در مدرسه و در جمع کودکان دیگر خیلی رنج می‌کشند چون کودکان، کامل بودن را به معنی قدرت داشتن می‌شناسند.

او با اشاره به داستان نمایشش اضافه می‌کند: در نمایش ما گرچه سنگ، دست و پا ندارد ولی بسیار باهوش و خوشحال است و می‌تواند در زمان بروز مشکلات، راه حل‌های خوبی ارایه بدهد. به همین دلیل این قصه برایم پررنگ شد چون نسبت به کودکانی که شبیه بچه‌های معمولی نیستند و شاید در امور دیگری باهوش‌تر و توانمندتر باشند، دینی دارم که در این نمایش آن را ادا می‌کنم.

مویدی‌فرد که نمایش خود را مناسب گروه سنی کودک و خردسال می‌داند، با تاکید بر ضرورت توجه به گروه سنی خردسال ادامه می‌دهد: نه تنها در تئاتر بلکه در پروژه‌های تلویزیونی هم برای مخاطب خردسال کار می‌کنم چون خردسال گروه سنی بسیار مهمی است و متاسفانه همواره او را ندیده می‌گیریم در حالیکه هر اثر هنری می‌تواند برای کودکان و خردسالان تاثیری مانند یک غذای قوت‌دار و خوشمزه داشته باشد و می‌تواند آینده آنان را بهتر کند.

این مدرس تئاتر که نمایش خود را با گروهی از دانشجویان آماده اجرا کرده است، در این باره نیز می‌گوید: همه اعضای گروهم دانشجویان دانشجویان رشته نمایش عروسکی در دانشگاه سوره هستند. این عزیزان دانشجو که عموما هم دهه هشتادی هستند، می‌توانند امیدهای نمایش عروسکی ما باشند. برایم مهم است که گروه‌های جوان و دانشجو را ببینیم و فراموش نکنیم خودمان هم روزی که شروع به کار کردیم، جوان و کم‌تجربه بودیم. بنابراین باید به بچه‌های جوان این فرصت را بدهیم که جلوه کنند.

مویدی فرد که در کنار تئاتر همواره در تلویزیون نیز در ساخت برنامه‌های عروسکی همکاری داشته، درباره دلایل دوری هنرمندان حرفه‌ای این رشته از صحنه تئاتر توضیح می‌دهد: بزرگترین دلیلش، سختی‌های این کار است. تولید نمایش عروسکی، وابسته به جشنواره است. شما به عنوان کارگردان هزینه‌ای می‌کنید تا کار خود را به مرحله بازبینی جشنواره برسانید و اگر پذیرفته شود، دوباره باید برای آماده‌سازی آن برای شرکت در جشنواره هزینه کنید. از سوی دیگر وقتی سالنی که در آن نوبت اجرا می‌گیرید، یکسری کمبودهایی دارد، باید تجهیزات مورد نیازتان را اجاره کنید، و این در حالی است که این هزینه‌ها به شمار بازنمی‌گردد و در آخر می‌بینید که فقط عشق می‌ماند تا فرصت اجرای عمومی پیدا کنید.

او با اشاره به شرایط گروه خودش می‌افزاید: کسی مانند من که گروهی ۱۷ نفره دارد، باید دستمزد آنان را بپردازد که دستمزد چشمگیری هم نمی‌شود. بنابراین بخش زیادی از دوری هنرمندان رشته عروسکی به این دلیل است که از کمبود بودجه عذاب می‌کشیم و دلیل اصلی اینکه هنرمندان عروسکی جذب تلویزیون و شبکه خانگی یا سینما یا حتی شرکت‌ها می‌شوند، بیشتر به دلیل مسائل مالی است. اگر تئاتر پشتوانه مالی درستی داشته باشد که یک کارگردان و گروهش اطمینان داشته باشند می‌توانند از دستمزدی انسانی برخوردار شوند که بتوان با آن زندگی کرد، چرا از تئاتر دور شوند.

او در عین حال با تاکید بر اینکه این مساله ریشه اساسی دارد، خاطرنشان می‌کند: این موضوع ربطی به مدیریت ندارد و قبل‌تر از آن شروع می‌شود. متاسفانه در ارزش‌گذاری هنر عروسکی، نگاه منصفانه‌ای وجود ندارد و تئاتر عروسکی، هنر ارزشمندی به حساب نمی‎آید. به همین دلیل همیشه کمترین بودجه و کم امکانات‌ترین سالن را دریافت می‌کند. همه اینها هنرمندان این رشته را خسته می‌کند.

این مدرس در پاسخ به اینکه با این وصف، چه آینده‌ای می‌توان برای نسل جدید نمایشگران عروسکی متصور شد، می‌گوید: شانس بیاورند. من شانس آوردم که برای پروژه نگار استخر، آزمون دادم و پذیرفته شدم و بعد از همکاری با او، به پروژه‌های دیگری دعوت شدم. حضور در فضای حرفه‌ای کار آنچنان به استعداد و توانمندی ربطی ندارد. بخشی از آن وابسته به شانس است، بخشی استمرار در کار و بخشی هم خوش اخلاقی است. خوش انرژی بودن، مهم است. به هر حال من سعی کردم سهمم را به بچه‌های دانشجو بدهم و آنها را ببینم. امیدوارم همه آنان عاقبت‌بخیر شوند.

نمایش «سُرسُر سُرسُره» روز شنبه یکم دی ماه در دو نوبت ۱۷ و سی و ۱۹ و سی به مدت ۳۵ دقیقه ویژه گروه سنی خردسال و کودک در مرکز تولید تئاتر و تئاتر عروسکی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان روی صحنه می‌رود.