نقد و بررسی سریال صد سال تنهایی به کارگردانی آلکس گارسیا لوپز

این کتاب که توسط نویسنده‌ فقید و سرشناس کلمبیایی، گابریل گارسیا مارکز، به رشته‌ تحریر درآمده، جزو آثار درخشان داستانی، در دسته‌بندی رئالیسم جادویی قرار می‌گیرد.

اگر هم اهل مطالعه، خواندن رمان و داستان باشید، احتمالاً بر این موضوع واقف هستید که با وجود تمام جذابیت‌های داستانی کتاب، اسامی شخصیت‌ها و برخی از اصطلاحات، ممکن است مانع از لذت تمام و کمال شما بر سر خوانش این داستان شده باشد. به عبارت دیگر، نویسنده‌ی کتب، نام شخصیت‌ها را گاه شبیه به هم طراحی و در برخی موارد، از اسامی طولانی برای آن‌ها استفاده کرده است. اگر هم که از خواندن صد سال تنهایی، بدون هیچ‌گونه مشکل و مانعی، لذت تمام و کمال را برده‌اید، خوشا به سعادت شما. 

اما برای هر سه دسته‌ از افرادی که نام برده شد، خبری خوش وجود دارد. سریالی بر اساس شاهکار و جاودانه اثر گابریل گارسیا مارکز، یعنی صد سال تنهایی، توسط کمپانی نتفلیکس تهیه و منتشر شده است که می‌تواند نظر بخش کثیری از افراد را، چه کسانی که داستان را مطالعه کرده‌اند و چه کسانی که به دلایلی نتوانسته‌اند این اثر درخشان را بخوانند، آن را مشاهده و برای ساعاتی، در دنیای اعجاب‌برانگیزی که توسط این نویسنده‌ی اسپانیایی طراحی و خلق شده است، غرق در لذت شوند.

اقتباس از آثار داستانی شناخته شده، امری متداول و مرسوم در عرصه‌ی تولید فیلم و سریال، در دنیا محسوب می‌شود. چه بسا شاهکارهایی که بر اساس داستان یا رمانی خاص، طراحی و تولید شده است. اما اقتباس از رمان صد سال تنهایی، به واسطه‌ی ویژگی‌های خاص داستانی و همچنین دیدگاه‌های خالق داستان که در مصاحبه و یادداشت‌هایش اعلام شده بود، راه را برای خلق اثری سینمایی و یا تلویزیونی، بر اساس این رمان، سخت کرده بود. خالقان این سریال تلاش داشته‌اند تا با وفاداری به دیدگاه و ذهنیت نویسنده‌ی اثر، آسیب و ضربه‌ی خاصی را متوجه کالبد و روح این اثر ادبی درخشان نکنند.

نگرانی مارکز درباره اقتباس از صد سال تنهایی

از نگرانی‌هایی که توسط گابریل گارسیا مارکز مطرح شده بود، این بود که داستان صد سال تنهایی، به زبانی غیر از زبان اسپانیایی و فرهنگ آن ساخته و پرداخته شود. خوشبختانه خالقان سریال، با پیروی از این دیدگاه و ذهنیت مارکز، صد سال تنهایی را به زبان اسپانیایی تهیه و تولید نموده‌اند.

داستان صد سال تنهایی از یک ازدواج آغاز می‌شود. از شکل‌گیری عشقی میان دو شخصیت با نام‌های خوزه آرکادیو بوئندیا و  اورسولا ایگواران که بر خلاف خواست خانواده‌های‌شان، با یکدیگر ازدواج و در یک سرزمین خیالی و شگفت‌انگیز به‌نام ماکاندو، نسل خود را ادامه می‌دهند. فرزندان و ادامه‌ی نسل آن‌ها در سرزمین ماکاندو، با فراز و نشیب‌ها و تجربیات منحصر به‌فردی، دست و پنجه نرم می‌کنند.

آنچه که از داستان صد سال تنهایی، به سریال رسیده، صحبت از اشتراک‌های انسانی است. به گونه‌ای که هر انسانی، در هر جایی از این کره‌ی خاکی، هنگام مواجهه با آن، می‌تواند آن را بپذیرد، با آن همذات‌ پنداری کرده و حتی در دنیای آن، غرق در لذت بشود.

دشواری‌های ساخت صد سال تنهایی

در سریال صد سال تنهایی به کارگردانی آلکس گارسیا لوپز، طراح صحنه، وظیفه‌ سختی را بر دوش داشته، چرا که تصویرسازی فضاهای جادویی و نمادین که به واقعیت گره خورده است، کار دشوار و سختی به حساب می‌آمده است. اما آنچه که مخاطب در مواجهه با این سریال مشاهده می‌کند، حاکی از موفقیت طراحی صحنه و طراحی لباس در این اثر تلویزیونی است. خانه‌ها، وسایل، فضای روستا و اماکنی که با آن‌ها در داستان صد سال تنهایی مواجه می‌شویم، همگی در سریال رنگ و بو و جان دیگری گرفته‌اند. لباس شخصیت‌ها متناسب با ویژگی‌های پیچیده‌ای که در وجودشان قرار گرفته، طراحی شده است. 

کارگردانی و طراحی میزانسن، شما را به‌عنوان مخاطب سریال، به دل فرهنگ اسپانیایی می‌برد. گویی به یک جایی ناشناخته دعوت شده‌اید که ذره ذره و آرام آرام، با آدم‌ها و نوع زندگی‌شان خو گرفته و جزئی از آن‌ها می‌شوید. 

از دیگر نقاط قوت سریال صد سال تنهایی، می‌توان به انتخاب بازیگران خوب و همچنین، بازی‌های مطلوب و درست بازیگران اشاره کرد. هرکدام از بازیگران، در جایگاه خود، شخصیت‌های رمان گابریل گارسیا مارکز را در مقابل دید تماشاگر جان می‌بخشند.

دیدگاه‌ها و نظرات درباره سریال صد سال تنهایی

سریال صد سال تنهایی پس از انتشار در نتفلیکس، نظرات و دیدگاه‌های مختلفی را از سوی مخاطبان دریافت کرد. از مخاطبانی که به واسطه‌ی علاقه به ادبیات و آشنایی پیشین با داستان نویسنده‌ی اسپانیایی، گابریل گارسیا مارکز، برای تماشای سریال اقدام کرده‌ بودند گرفته، تا کسانی که پس از تماشای سریال، به سراغ رمان رفته و خواسته‌اند میان سریال و داستان اصلی، شباهت‌ها و تفاوت‌ها را بیایند. اما نکته‌ی قابل توجه، میزان رضایت طیف‌های مختلف و گوناگون، از ماحصل ساخته شده توسط کمپانی نتفلیکس است. 

خالقان و کارگردان‌های سریال، به خوبی توانسته‌اند در خلق فضا‌های جادویی، نمادگونه و حتی معمایی، موفق عمل کنند و اثری در شان و حیثیت رمان صد سال تنهایی را به مخاطبان، عرضه نمایند. شاید بتوان گفت سریال صد سال تنهایی، برخلاف برخی تولیدات کمپانی نتفلیکس، که صرفاً انگیزه‌های مالی را دنبال کرده و دست بر روی موضوعاتی خاص و بحث برانگیز می‌گذارد، در این سریال برای زمان و نگاه مخاطب خود، ارزش و احترام ویژه‌ای قائل است و در عین داشتن قابلیت‌ها و ویژگی‌های یک سریال سرگرم کننده، در داستان، کارگردانی و بازیگری، حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد.

نویسنده: عماد متین