:

یادداشتی بر فیلم قسم (محسن تنابنده)

قسم یکی از چندین فیلم جشنواره امسال با تم حقوقی است. همانطور که از نام فیلم پیداست، قرار است چندنفر از بستگان مقتول، برای قصاص قاتل در مراسم قسامه شرکت نموده و قسم بخورند.

قسم از خیلی جهات همان پایتخت است، اما ضعیف تر و هرگز فضای یک فیلم سینمایی را ندارد.

البته تمام مدت زمان فیلم، در یک اتوبوس میگذرد و تقابل آدم ها در این اتوبوس موقعیت هایی را خلق می کند، اما این موقعیت ها تبدیل به قصه نمیشود و کل فیلم در حد یک ایده باقی می ماند.

بازی مهناز افشار علیرغم تمام تلاشی که می کند اما چنگی به دل نمی زند و مهران احمدی هم نقش قابل توجهی ندارد. فقط بازی حسن پورشیرازی نظر تماشاچی را به خود جلب می نماید.

اما دلیل این یادداشت نه نکات قوت و ضعف فیلم، بلکه ایرادات حقوقی آن است.

اولا. مطابق قانون اصلاح موادی از قانون مجازات اسلامی  مصوب ۱۳۷۰ و وفق ماده ۲۴۸ از این قانون و‌ تبصره های آن، قتل عمد (درصورت وجود لوث) فقط با قسم ۵۰ نفر مرد، از خویشان نسبی مدعی اثبات میگردد و تکرار قسم نیز فقط برای مدعی علیه و خویشان او میسر است و خویشان مدعی نمی توانند بیش از یک قسم بخورند که تمام این موارد به صورت نادرست در فیلم بیان می شود.

ثانیا. فردی که تعمدا به سمت اتوبوس سنگی را پرت می کند، در واقع مرتکب جنایت عمدی جدیدی شده، اما فیلمساز به غلط از کنار آن میگذرد (به دلیل لو نرفتن قصه امکان توضیح بیشتر وجود ندارد).

ضمنا این چندمین فیلم جشنواره است که در آن مستقیما به وکلا توهین میشود. در یکی از دیالوگ ها گفته می شود: پس اون وکیل چه ... میخوره؟! توهینی که مشابه آن را هیچگاه راجع به قضات یا مامورین نیروی انتظامی نمیشنویم! و این هم ناشی از تصویر سازی نادرستی است که  صدا و سیما در سریال های خود از وکلا در اذهان عمومی ایجاد نموده است و خواستگاه تنابنده هم تلویزیون است!

در مجموع فارغ از ایرادات حقوقی فیلم، قسم تنها یک ایده خوب است که نه در مضمون و نه در اجرا به نتیجه نمی رسد، اما یک پیام اخلاقی خوب دارد، آنهم پرهیز از قضاوت عجولانه است.

▪️

خلاصه فیلم؛

فیلم درباره قتل زنی به نام رضوان است که خانواده و اقوام مقتول، به دنبال اثبات قاتل بودن شوهر وی از طریق قسامه در دادگاه هستند.

▪️

عوامل؛

نویسنده و کارگردان: محسن تنابنده

تهیه کننده: الهام غفوری، جلیل شعبانی

بازیگران: مهناز افشار، سعید آقاخانی، حسن پورشیرازی، مهران احمدی

▪️

درباره فیلمساز؛

محسن تنابنده زادهٔ ۲۶ فروردین ۱۳۵۴ در تهران، بازیگر، کارگردان و نویسنده سینما، تئاتر و تلویزیون ایران است. وی همچنین فارغ‌التحصیل رشته بازیگری از دانشگاه هنر است. قسم دومین فیلم بلند محسن تنابنده بعد از گینس (۱۳۹۳) است.