از «آفریقا» تا «وحشی»؛ روایت یک مسیر درخشان

برای بسیاری شاید مهمترین دلیل جذابیت «وحشی» در برخورد اول، کنار هم قرار گرفتن دوباره هومن سیدی در مقام کارگردان و جواد عزتی به عنوان بازیگر است. تجربهای که اولین بار پانزده سال پیش در «آفریقا» رقم خورد و برای هر دو نفر، آغازگر مسیری تازه در سینما بود. مسیری که باعث شد او حالا و در چهل و چهار سالگی، به یکی از مهمترین و محبوبترین بازیگران سینمای ایران تبدیل شود.
مسیر پر فراز و نشیب جواد عزتی از کمدی تا درامهای اجتماعی
از ابتدای دهه نود عزتی به تدریج در شمایل کمدینی خوش قریحه و بامزه تثبیت شد و شاید بتوان نقطه اوج درخشش و مهمترین نقش او در این دوران را کاراکتر «بابا اتی» در سریال «قهوه تلخ» دانست.
اما گذشته از چند نقش کوتاه در فیلمهایی مانند «طلا و مس»، «همه چیز برای فروش»، «ساکن طبقه وسط» و «شیار ۱۴۳»، جواد عزتی برای درخشش روی پرده نقرهای باز هم به صبوری و گذشت زمان نیاز داشت.
در نهایت بازی در قالب شخصیت «لطیف» در مجموعه پربیننده «دردسرهای عظیم» باعث شد تا او به یکباره مورد توجه تهیهکنندههای فیلمهای سینمایی کمدی قرار بگیرد و به یک ستاره پولساز تبدیل شود. پس از آن بود که این بازیگر به صورت پیوسته حضور در فیلمهای کمدی پرفروش مانند «زاپاس»، «هزارپا»، و «آینه بغل» را تجربه کرد و همین موضوع باعث شد تا توجه فیلمسازان مهمی مانند بهرام توکلی و محمدحسین مهدویان نیز به سوی او جلب شود.
«تنگه ابوقریب» (بهرام توکلی)، «ماجرای نیمروز» (محمدحسین مهدویان) و «جاندار» (حسین دوماری و پدرام پورامیری) از جمله آثار متفاوت کارنامه عزتی تا به آن زمان بودند و او توانست به واسطه بازی در نقش کاراکترهایی با ویژگیهای متفاوت و در ژانرهای مختلف، از پرسونای همیشگی و تا حدی کلیشهای خود در سینمای کمدی فاصله بگیرد.
به علاوه حضور عزتی در نخستین ساخته سینمایی محمد کارت یعنی «شنای پروانه» و در قالب کاراکتر «حجت» کلیشه شکنی تمام عیاری به شمار میرفت. یک لات جنوب شهری که در عین توسل به خشونت، دارای پیوندهای عاطفی با خانواده بوده و به واسطه رویارویی با مفاهیم تعصب و عشق، نوعی تنش درونی را تجربه میکرد.
عزتی سال ۹۸ در فیلمهای غیرکمدی مهم دیگری همچون «آتابای» (نیکی کریمی)، «مغز استخوان» (حمیدرضا قربانی) و «خورشید» (مجید مجیدی) حاضر شد و به شکلی خودخواسته برای مدتی از سینمای کمدی فاصله گرفت. تصمیمی هوشمندانه که در ادامه باعث برجسته شدن ابعادی دیگر از توانمندیهای این بازیگر شد.
زخم کاری و خلق کاراکتر مالک؛ نقطه عطفی در کارنامه حرفهای جواد عزتی
در سالهای اخیر او عمده وقت و انرژی خود را صرف ایفای نقش کاراکتر «مالک» در مجموعه «زخم کاری» کرده است. سریالی که فصل اول آن با توجه به زمینههای ادبی و اقتباسی اثر، کشش زیادی برای مخاطب داشت و نوع حضور کاریزماتیک عزتی در قالب شخصیتی بلند پرواز، بسیاری را مجاب به تماشای این مجموعه کرد. در باب اهمیت جایگاه او در سینمای امروز ایران همین بس که او در ساخت فیلمهای مربوط به گونه اجتماعی نیز به انتخاب اول بسیاری از فیلمسازان مطرح تبدیل شده است. بازیگری که برای تثبیت خود در این حرفه بیرحم، بدون وقفه تلاش کرده و مسیری مشخص را پیموده است و با استمراری ویژه توانسته استعداد ذاتی خود را با سالها تجربه حضور در آثار مختلف پیوند زده و موقعیتی ممتاز پیدا کند.
جواد عزتی فارغ از مقوله ژانر، همواره شیوهای مشخص را در نوع نقش پردازی پیگیری میکند. رویکرد مینیمال او و تلاش برای پیوند میان مختصات پرسوناژ و امر واقع، باعث باورپذیری شمایل کاراکتر، حتی تیپهای تثبیت شده و مشخص میشود. رفت و آمد او در میان ژانرهای مختلف، علاوه بر اینکه مهر تاییدی بر اثبات توانمندیهای او به شمار میرود، فرصتی کمنظیر برای گسترش محسوسات و افزایش داشتههای بانک عاطفی و زیستی او فراهم میکند.
داود اشرف در وحشی؛ چالش تازهای برای بازیگری چندبعدی جواد عزتی
عزتی در سریال «وحشی» نقش شخصیتی به نام «داود اشرف» را ایفا کرده است. کاراکتری که پای او ناخواسته به ماجرایی جنایی باز میشود. از حال و هوای جاری در نخستین تیزر «وحشی» چنین برمیآید که عزتی پنجه در موقعیتی پرچالش انداخته و به واسطه بازی در نقش داود اشرف، برون ریزی حالتهای حسی و روانی مختلفی را در ترکیب با نوعی بازی تکنیکال و شبه خوددارانه به ثبت رسانده است. باید منتظر ماند و دید تجربه تازه این بازیگر، چه جایگاهی را در کارنامه متنوع و البته قابل دفاع او پیدا خواهد کرد.
نویسنده | محمدعرفان صدیقیان