نقد و بررسی فیلم شمال از جنوب غربی به کارگردانی حمید زرگرنژاد

فیلم سینمایی شمال از جنوب غربی، به کارگردانی حمید زرگرنژاد برهه‌ای تاریخی از جنگ ایران و عراق را روایت می‌کند. عراق در سال ۱۳۵۹ در پی طراحی عملیا‌تی خرابکارانه در شمال کشور، یک کامیون حامل مواد منفجره را راهی این منطقه می‌کند.

روایتی دیگر از جنگ ایران و عراق

 فیلم با محوریت قرار دادن این تعقیب و گریز و بهره‌گیری از ژانر جنگی و حادثه‌ای یکی از چندین فیلم دوره چهل و سوم جشنواره فجر است که دوره ملتهب هشت ساله جنگ را به تصویر می‌کشد. با این حال شمال از جنوب غربی تنها به واقعه تاریخی اکتفا نکرده و تلاش داشته تا ابعاد دراماتیک دیگری نیزعلاوه بر یک تعقیب و گریز پر سر و صدا و چالش‌برانگیز به این روایت تاریخی اضافه کند.

برای مثال در فیلم‌نامه با طراحی زن و شوهری که از ارکان این حادثه محسوب می‌شوند، تلاش شده تا فیلم از تک بعدی شدن نجات پیدا کند. پرداختن به مردی که در این شرایط در جستجوی فرزند و همسرش است از دیگر تمهیدهایی است که موجب می‌شود فیلم همراهی مخاطب را به همراه داشته باشد. زیرا دو طیف خیر و شر از همان الگوهای همیشگی سینمای جنگ ایران تبعیت می‌کنند و به همین منظور حضور این زوج تا حدی فضای یکنواخت فیلم را می‌شکند. به تصویر کشیدن مردم محلی در کنار انبوهی از گروه‌های نظامی از دیگر نقاط مثبت فیلم است .

افشاگری‌های مرحله به مرحله‌ای نیز که در طول فیلم صورت می‌گیرد به درگیر شدن مخاطب با موقعیت کمک می‌کند. البته در یک سوم نهایی فیلم گاهی به تصویر کشیدن کاراکترها توازن خود را از دست می‌دهد. این موضوع درباره مردی که در جستجوی فرزند و همسرش است بیشتر از باقی شخصیت‌ها صدق می‌کند.

پایبندی به ژانر

شمال از جنوب غربی با تبعیت از قواعد ژانر تلاش دارد اصول زیبایی‌شناسی خود را حفظ کند. مشخص است که صحنه‌های نبرد با دقت طراحی شده‌اند. با این حال گاهی در دام خرده روایت‌های احساسی و غیرضروری می‌افتد و از ایده‌های خود فاصله می‌گیرد. فیلم از امکانات موسیقیایی این ژانر نیز نهایت استفاده را می‌برد. علاوه بر این موقعیت‌ها بنا بر اقتضا ژانر به سرعت تغییر پیدا می‌کند و فیلم در مسیر روایت اصلی پیش می‌رود و اجازه نمی‌دهد خرده روایت‌ها در این روند اختلالی ایجاد کنند.

درباره گروه بازیگران

حمید زرگرنژاد در انتخاب بازیگر به هیچ عنوان ریسک نکرده و همه نقش‌های اصلی به بازیگرانی محول شده است که تجربه حضور در چنین فضاهایی را دارند. در این بین تماشای هومن حاجی‌عبدالهی در این فیلم تنها ریسک در انتخاب بازیگر محسوب می‌شود که موفق شده همچون دیگر بازیگران نمایشی قابل قبول ارائه دهد.