استفاده فیلمسازان از بازیگرهای تازهکار در نقشهای اصلی؛ سود یا زیان؟ | شمشیر دو لبه

اختصاصی سلام سینما – الهام کوهی: استفاده از بازیگران تازهکار در نقشهای اصلی از زمان پیدایش سینما و تلویزیون تاکنون یکی از مباحثی است که کارگردانها نگاه صفر و صدی به آن دارند؛ بعضی معتقدند استفاده از بازیگران تازهکار در کنار فرصتی که به این بازیگران برای دیده شدن میدهد به خاطر اینکه مخاطب آنها را تابحال در نقش دیگری ندیده باعث باورپذیرتر شدن نقش و فیلم میشود اما برخی دیگر نمیتوانند چنین ریسکی را بپذیرند و نقشهای اصلی فیلم و سریال را بر عهده کسی بگذارند که قبل از آن محک نخورده است و ممکن است کل سرمایهای که برای یک سریال یا فیلم میشود به خاطر غیرحرفهای بودن بازیگر نقش اصلی به هدر برود.
بازیگر-اسپانسرها و حفظ سرمایه
در بعضی از مواقع تولیدکنندگان فیلم و سریال صرفا به خاطر اینکه دستمزد میلیاردی به بازیگران حرفهای ندهند و بودجه را حفظ کنند از بازیگران تازهکار استفاده میکنند. استفاده از بازیگران غیرحرفهای نه تنها باعث حفظ سرمایه میشود که ممکن است آوردهی مالی نیز برای تهیهکننده داشته باشد بدین صورت که خیلی از بازیگران جویای نام به عنوان بازیگر-اسپانسر وارد پروژه میشوند و نقشهای اصلی را میخرند.
در اکثر مواقع تولیدکنندگان در کنار یک بازیگر گمنام که نقش اصلی را ایفا میکند از بازیگران حرفهای دیگر استفاده میکنند تا بازی خوب بازیگران حرفهای ضعفهای نابازیگر را بپوشاند و مخاطب نیز به خاطر حضور چهرهها به تماشای اثر بنشیند. از طرف دیگر بازی گرفتن از بازیگر تبحر کارگردان است و میتوان گفت که یک کارگردان خوب از یک نابازیگر هم میتواند بازی قابل قبول بگیرد.
اما زمانی که این ویژگیها توأم با هم نباشند ضعف نابازیگر میتواند کل یک پروژه را به سمت شکست ببرد. استفاده از بازیگر غیرحرفهای شاید در مرحله اول باعث این تصور شود که هزینهای که برای بازیگر حرفهای میشود در جیب تهیهکننده میماند اما در نهایت به خاطر غیرحرفهای بودن بازیگر زمانی که برای گرفتن هر پلان صرف میشود طولانیتر خواهد بود و همین عامل باعث میشود هر پلانی که با بازیگر غیرحرفهای ضبط میشود زمان طولانی به خود اختصاص دهد و وقت همه عوامل به خاطر ضعف یک نفر هدر خواهد شد و این موضوع در نهایت هزینه تولید را نه تنها پایین نمیآورد که به خاطر طولانی شدن زمان فیلمبرداری و بالا رفتن دستمزد سایر عوامل هزینه تولید بالاتر خواهد رفت.
بازیگران غیرحرفهای که نقش اصلی سریالها را بازی کردهاند
سریالهای ایرانی از سریالهای تلویزیونی تا سریالهای پلتفرمی همواره محل ظهور و معرفی بسیاری از بازیگران حال حاضر سینما بوده است. هرچند در بسیاری از این موارد به خاطر ضعف در بازی بازیگر غیرحرفهای هم پروژه شکست خورده و هم بازیگر غیرحرفهای به جایگاهی که میتوانست قدم به قدم و با تلاش و مطالعه برسد نرسیده اما در بعضی موارد هم استفاده از بازیگران غیرحرفهای باعث معرفی بازیگران بااستعداد شده است.
از جمله این بازیگران میتوان به لعیا زنگنه اشاره کرد که برای اولین بار مقابل دوربین حمید لبخنده نقش اول سریال «در پناه تو» را بازی کرد، همچنین مریلا زارعی با سریال «دبیرستان خضرا»، سارا بهرامی با سریال «پروانه»، سحر قریشی در سریال «دلنوازان»، ریحانه پارسا در سریال «پدر»، مصطفی زمانی در سریال «یوسف پیامبر»، بهنوش طباطبایی و شیلا خداداد در سریال «مسافری از هند» و پریناز ایزدیار در سریال «پنج کیلومتر تا بهشت» از جمله بازیگرانی هستند که یک شبه و با بازی در نقش اول یک سریال به شهرت رسیدند. در نمایش خانگی هم بازیگرانی چون پردیس عابدینی با بازی در سریال «آقازاده»، نورا محقق با بازی در سریال «شغال»، الیکا ناصری با بازی در سریال «یاغی» و .... اصطلاحا راه صد ساله را یک شبه پیمودند. همین موضوع باعث شد علاقمندان به هنر بازیگری درصدد این باشند بدون اینکه مسیر این حرفه را طی کنند دنبال نقشهای خاص باشند و با رانت و هزینه به شهرت برسند.
به عنوان سخن آخر به نظر میرسد ورود بازیگران غیرحرفهای در فضای حرفهای علاوه بر اینکه باعث میشود کسانی که به صورت حرفهای و با آموزش و مطالعه وارد این حرفه میشوند را به حاشیه میراند و مجال دیده شدن را از آنها میگیرد، فرصت رشد و آموزش قدم به قدم را نیز از این بازیگران میگیرد و در نهایت باعث میشود کسانی در سینما و تلویزیون ستاره شوند که حتی نمیتوانند دیالوگهایشان را به درستی ادا کنند و ریتم بازی خود را در یک سکانس حفظ کنند.