طمع کمدی‌ها به نوروز سیمرغی‌ها

محسن شهمیرزادی: اکران نوروزی فیلم‌های سینمایی در سال‌های دور چندان مورد توجه سینماگران نبود اما در سال‌های اخیر، ظرفیت تعطیلات عید باعث شده سینماگران برای قرار گرفتن در ردیف اکران اول نوروزی به رقابت شدیدی بپردازند. به گونه‌ای که کارگروه اکران شورای صنفی نمایش برای انتخاب آثار منتخب اکران نوروزی مجبور است از میان گزینه‌های متعدد معیارهایی را وضع کند که تنها 7 اثر بتوانند در این ایام روی پرده بروند. غلامرضا فرجی، سخنگوی کارگروه اکران روز دوشنبه با بیان اینکه 21 درخواست برای اکران نوروزی ثبت شده است، تنوع ژانرها و مضامین را از معیارهایی دانست که کارگروه برای صدور مجوز اکران در نظر دارد. از میان این 21 فیلم تنها 7 اثر به اکران نوروزی راه پیدا می‌کنند و از همین رو رقابت شدیدی میان ژانرهایی چون کمدی و درام اجتماعی در جریان خواهد بود، اگرچه پیشاپیش «متری شیش و نیم» به عنوان برترین فیلم از نگاه مردم در جشنواره فجر در صف اکران نوروزی قرار گرفته است و بقیه فیلم‌ها برای 6 ظرفیت خالی دیگر خواهند  جنگید.
 تجربه نوروز 97
در نوروز 97 تنوع ژانر‌ها مورد توجه کارگروه اکران قرار داشت و فیلم‌های متفاوتی روی پرده رفت. در این میان فیلم کمدی «مصادره» با 5/15 میلیارد تومان به عنوان پرفروش‌ترین فیلم اکران نوروزی معرفی شد. «لونه زنبور» و «خرگیوش» نیز دیگر کمدی‌های حاضر در اکران نوروزی بودند که با فروش 9 و 2 میلیاردی، در میانه و پایین جدول فروش قرار گرفتند. «لاتاری» با مضمونی اجتماعی دومین فیلم پرفروش سینمای ایران در اکران نوروزی بود که 15 میلیارد تومان فروخت. در کنار آن «فراری» نیز با مضمون اجتماعی خود تنها موفق به فروش 500 میلیون تومانی شد. «به وقت شام» در ژانر جنگی نیز 13 میلیارد تومان فروش داشت. انیمیشن «فیلشاه» نیز به عنوان پرفروش‌ترین انیمیشن سینمای ایران 8 میلیارد تومان فروخت.
 طمع کمدی‌ها برای نوروز 98
اگر چه کارگروه اکران اسامی فیلم‌هایی را که درخواست اکران نوروزی داده‌اند، اعلام نکرده است اما از گفته‌های تهیه‌کنندگان آثار و همچنین برآورد برخی رسانه‌ها می‌توان پیش‌بینی نزدیک به واقعیتی از ترکیب درخواست‌کنندگان ارائه داد. در میان این آثار برخی فیلم‌ها، دارای پخش‌کننده هستند و از این جهت احتمال حضور آنها بالا می‌رود. طبق پیش‌بینی‌ها «رحمان 1400» منوچهر هادی، «سامورایی در برلین» مهدی نادری، «زندانی‌ها»ی مسعود ده‌نمکی، «ایکس لارج» محمدحسین فرح‌‌بخش، «ژن خوک» سعید سهیلی، «چهار انگشت» حامد محمدی، «زیر نظر» مجید صالحی و«تگزاس۲» و «دینامیت» مسعود اطیابی از جمله فیلم‌های کمدی هستند که گفته می‌شود همگی مترصد حضور در اکران نوروزی 98 هستند. این لیست بلندبالا و نگاه سینمای کمدی به اکران نوروزی، برخاسته از تجربه سال‌های پیشین است که فیلم‌هایی چون «مصادره» در سال 97 و «خوب، بد جلف» و «گشت 2» در سال 96 کمدی‌هایی بودند که عنوان پرفروش‌ترین آثار اکران نوروزی را به دست آوردند.
 کار سخت سینمای اجتماعی در رقابت با
«متری شیش و نیم»
در مقابل لیست بلندبالای کمدی‌ها، ژانرهای دیگر رقابت کمتری برای حضور در صف اکران نوروزی 98 دارند. به جز ملودرام اجتماعی «متری شیش و نیم» سعید روستایی که زودتر از سایر آثار به اکران نوروزی راه یافته است، به نظر می‌رسد فیلم «کار کثیف» خسرو معصومی، «سال دوم دانشکده من» رسول صدرعاملی، «قصر شیرین» رضا میرکریمی و «طلا»ی پرویز شهبازی دیگر فیلم‌هایی هستند که با درونمایه اجتماعی برای حضور در اکران نوروزی اعلام آمادگی کرده‌اند. از همین رو فیلم‌های اجتماعی نیز با توجه به قرار گرفتن «متری شیش و نیم» در ردیف اکران، کار دشواری را پیش رو دارند. با این حال قصر شیرین که جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره فجر را از آن خود کرد، می‌تواند یکی از گزینه‌های اجتماعی اکران نوروزی باشد.
 منحصر به فردهای سینمای ایران در رقابت نوروز 98
پدیده جشنواره امسال یعنی «شبی که ماه کامل شد» در ژانر تاریخی با روایتی عاشقانه و از دریچه نگاه زنان به احتمال فراوان یکی از گزینه‌های قطعی اکران نوروزی 98 محسوب می‌شود. این فیلم تقریبا تمام جوایز اصلی جشنواره فجر از جمله بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر اول و مکمل زن و بهترین بازیگر اول مرد را به خود اختصاص داد و با موضوع جذاب در زمره بهترین فیلم‌های چندسال اخیر به حساب می‌آید. در کنار اثر نرگس آبیار، محمدحسین مهدویان با خلق «ماجرای نیمروز2: ردخون» دیگر شگفتی جشنواره بود که مانند همیشه، بابت موضوع استراتژیک و حساسی که انتخاب کرده، توسط جریان داوری جشنواره فجر بایکوت شد و بار دیگر محصول همکاری مهدویان و رضوی چندان مورد توجه مدیران سینمایی قرار نگرفت. قطع به یقین ژانر تاریخی- اکشن ماجرای نیمروز2، متفاوت از تمام ژانرهای سینمایی اکران نوروز 98 خواهد بود و باید دید آیا سهمی در سیاست کارگروه اکران در نوروز 98 خواهد داشت یا خیر؟ «غلامرضا تختی» نیز در ژانر بیوگرافی و در قالب داکیودرام، دیگر فیلم منحصر به فرد امسال در جشنواره بود؛ فیلمی حول زندگی جهان پهلوان تختی که مورد اقبال مخاطبان خاص و عام سینما قرار گرفت. همکاری مجدد ملکان و بهرام توکلی پس از «تنگه ابوقریب»، امسال احتمالا یکی از گزینه‌های قطعی اکران نوروزی باشد. این فیلم اگرچه سیاه و سفید به تصویر کشیده می‌شود اما جذابیت فضاسازی کارگردان و قصه تختی، طیف‌های مختلفی از مخاطبان را پای این فیلم خواهد نشاند.
 ژانر کودک و یکه‌تازی «پیشونی سفید»ها
 به نظر می‌رسد در ژانر کودک، سیدجواد هاشمی با «آهوی پیشونی سفید3» یکه‌تاز است؛ فیلمی که در قسمت دوم خود به مدد اکران چند ماهه‌اش توانست 4 میلیارد تومان بفروشد و حالا قسمت سوم این فیلم که پیش از نمایش قسمت دوم ساخته شده بود، بخت خوبی برای اکران نوروزی دارد. البته به نظر نمی‌رسد در میان آثار پرقوت اکران نوروزی، اقبال چندانی داشته باشد. البته این گمانه‌زنی‌ها بر این مبناست که انیمیشن «انقراض» اثر هادی محمدیان، کارگردان «فیلشاه» به نوروز 98 نرسد. تجربه گروه هنر پویا با انیمیشن‌هایی چون «شاهزاده روم» و «فیلشاه» که مخاطبان بسیاری را جذب کرده و به فروش خیره‌کننده‌ای دست یافتند، سایر رقبا در ژانر کودک را به حاشیه می‌برد.
 کم‌اقبال‌های نوروزی
علاوه بر این فیلم‌هایی که به آسانی نمی‌توان آنها را در دسته‌بندی ژانر مشخصی قرار داد، دیگر گزینه‌هایی هستند که به نظر می‌رسد درخواست حضور در اکران نوروزی را دارند؛ مانند «درخونگاه» سیاوش اسعدی، «دیدن این فیلم جرم است» نیز در ژانر سیاسی دیگر گزینه احتمالی برای اکران نوروزی است. «سرخ‌پوست» نیما جاویدی نیز اگرچه احتمال حضورش در میان درخواست‌کنندگان اکران نوروزی بالا نیست اما می‌تواند یکی از گونه‌های متفاوت فیلم‌های نوروزی محسوب شود.