بازگشت یک گفت‌وگوی کمیاب: اورسن ولز و راز جنگ دنیاها
ترجمه اختصاصی سلام سینما – نگار رعنایی: در سال ۱۹۳۸، هم‌زمان با رکود بزرگ اقتصادی، سایه جنگ جهانی دوم و ظهور سوپرمن، پخش زنده نمایش رادیویی «جنگ دنیاها» (War of the Worlds) از برنامه (Mercury Theater on the Air)، میلیون‌ها شنونده را به وحشت انداخت. ولز با اقتباس از رمان اچ.جی. ولز چنان فضایی واقعی خلق کرد که مردم تصور کردند شاهد حمله واقعی موجودات فضایی هستند.
اکنون ویدئویی از مصاحبه سال ۱۹۵۵ ولز با بی‌بی‌سی دوباره منتشر شده است؛ گفت‌وگویی که در آن او توضیح می‌دهد چگونه یک اجرای رادیویی به یک «لحظه تاریخی» بدل شد. ولز می‌گوید، این ماجرا به‌قدری اثرگذار بود که بسیاری از آمریکایی‌ها هنگام حمله واقعی ژاپن به پرل هاربر در سال ۱۹۴۱، ابتدا آن را یک «حقه» پنداشتند.
وحشت ناشی از این برنامه ریشه در چند عامل داشت: نبود دانش دقیق درباره مریخ، فضای پرتنش اروپا پیش از جنگ جهانی، و در نهایت سلطه رسانه‌ای رادیو به‌عنوان تنها منبع خبری میلیون‌ها خانواده. شش میلیون نفر در آن شب پای گیرنده‌ها بودند و بسیاری به دلیل تغییر شبکه در میانه پخش، هشدار ابتدایی برنامه را از دست دادند.
محققان فرهنگی این رخداد را نخستین نمونه از پدیده‌ای می‌دانند که بعدها در سینما با فیلم‌هایی چون «پروژه جادوگر بلر» (The Blair Witch Project) (۱۹۹۹) بازتاب یافت؛ آثاری که با بازی گرفتن از مرز واقعیت و داستان، مخاطب را به تردید واداشتند. با این حال، همان‌طور که ولز گفته بود، «هیچ‌گاه قصد فریب نداشتیم» و ماجرا بیشتر محصول اعتماد بی‌چون‌وچرای آن دوران به رسانه بود.
امروز، در عصر هوش مصنوعی و ویدئوهای جعلی، پرسش قدیمی دوباره زنده شده است: آیا جامعه مدرن هم می‌تواند قربانی یک «جنگ دنیاها»ی دیگر شود؟
دانش‌آموخته ادبیات انگلیسی و مترجمی با هفت سال تجربه کار. یک سال است در «سلام سینما» به تولید محتوا درباره سینمای جهان مشغولم. همیشه دنبال داستان‌های جدید و تجربه‌های متفاوت در دنیای هنر هستم.