نقد فیلم «عقاب های جمهوری» : پایانی باشکوه بر سهگانه قاهره

اختصاصی سلام سینما - دو قسمت نخست سهگانه قاهره به کارگردانی طارق صالح، به واکاوی فساد، رعب و وحشت حاکم بر جامعه مصر میپرداخت. این نویسنده و کارگردان عرب در بخش پایانی این سهگانه، با نگاهی تند و بیپرده، داستان بازیگری را روایت میکند که به ابزاری در دستان نظامیان و دستگاههای امنیتی بدل شده است.
«عقابهای جمهوری» (Eagles of The Republic) سومین همکاری درخشان طارق صالح با بازیگر توانمند، فارس فارس، به شمار میآید. این اثر با نگاهی طنزآلود و گزنده، پشت پرده صنعت سینمای مصر را به چالش میکشد و نظام دیکتاتوری حاکم را به سخره میگیرد.
فیلم دوم این سهگانه با عنوان «پسری از بهشت» (Boy From Heaven) که در سال 2022 در بخش رقابتی جشنواره کن حضور داشت، موفق به کسب جایزه بهترین فیلمنامه شد و سپس بهعنوان نماینده سوئد به مراسم اسکار معرفی گردید.
نخستین فیلم «حادثه هتل هیلتون نیل» (The Nile Hilton Incident) در سال 2017 جایزه بزرگ هیئت داوران جشنواره ساندنس را از آن خود کرد. عقابهای جمهوری با بهرهگیری از طنزی سیاه، روند ساخت یک فیلم شکستخورده را روایت میکند و رفتهرفته فضایی پرالتهاب و نگرانکننده مییابد. در این فیلم، فارس فارس در نقش جرج، ستارهای رو به افول در سینمای مصر، ناگزیر میشود پیشنهاد بازی در فیلمی تبلیغاتی با عنوان «اراده مردم» را که به سفارش دولت ساخته میشود، بپذیرد. داستان این فیلم در مورد زندگی عبدالفتاح السیسی، رئیسجمهور مصر است.
جرج در جریان تولید، وارد رابطهای پنهانی با همسر ژنرالی میشود که بر روند ساخت فیلم نظارت دارد. پس از پایان پروژه، جان جرج و خانوادهاش با تهدید مواجه میشود. دو فیلم پیشین این سهگانه روایتی مستقیمتر و صریحتر داشتند، اما عقابهای جمهوری با نگاه هجوآمیز خود به سیاست، مسیر متفاوتتری را دنبال میکند.
جرج شاید شخصیت دوستداشتنی باشد، اما طارق صلاح و فارس فارس هیچ ارزشی برای احساسات او قائل نیستند. طارق صالح حتی به تلاشهای حکومت برای نشاندادن تصویر بینقصی از رئیسجمهور طعنه میزند. هنگامی که ذات اصلی این پروژه شوم برملا میشود، فضای طنزآمیز عقابهای جمهوری رنگ میبازد.
شخصیت مرموز دکتر منصور که در میانه داستان معرفی میشود، به تعمیق فضای پرتنش فیلم کمک میکند. فارس فارس در نقش جرج عملکردی تحسینبرانگیز ارائه میدهد و با پذیرفتن بازی در فیلم دولتی، بهخوبی ضعفهای شخصیت خود و نیاز مفرطش به توجه را به تصویر میکشد.
عوامل خلاقی که در دو فیلم پیشین این مجموعه نیز حضور داشتند، در این فیلم نیز نقشآفرینی میکنند. فیلمبرداری چشمنواز پیر ایم و طراحی صحنه بینقص راجر رازنبرگ، فضای منحصربهفرد سهگانه قاهره را تقویت کردهاند.
موسیقی متن، ساخته الکساندر دسپلا، نیز با لایههای دلهرهآورش، بهخوبی فضای سیاسی - اجتماعی اثر و پیچیدگی شخصیت جرج را بازتاب میدهد.
