چگونه نسل Z میتواند آینده سینما را نجات دهد؟

ترجمه اختصاصی سلام سینما - نگار رعنایی: درحالیکه سرویسهای استریم به گزینه اصلی سرگرمی تبدیل شدهاند و تماشای فیلم در خانه آسانتر از همیشه است، نسل Z (جوانان زیر ۳۰ سال) در حال بازگرداندن روحی تازه به سینما هستند. برخلاف تصویر کلیشهای از آنها بهعنوان افراد منزوی و وابسته به تلفنهای هوشمند، این نسل در پی تجربهای اجتماعی و جمعی است که تنها در سالن تاریک سینما ممکن میشود.
بر اساس نظرسنجی Yahoo News/YouGov که در بازه ۲۲ تا ۲۷ مه ۲۰۲۵ انجام شد، ۶۱ درصد آمریکاییها ترجیح میدهند منتظر بمانند تا فیلمهای جدید در پلتفرمهای استریم منتشر شوند، درحالیکه تنها ۲۳ درصد ترجیح میدهند آنها را در سینما ببینند. اما در میان این آمار نهچندان امیدوارکننده، یک نکته روشن وجود دارد: افراد زیر ۳۰ سال بیش از سایر گروههای سنی به سینما میروند. تقریباً نیمی از آنها (۴۹٪) در شش ماه گذشته به تماشای فیلمی در سینما رفتهاند، و ۶۰٪ در طول سال گذشته این تجربه را داشتهاند.
اما چه چیزی نسل Z را ترغیب میکند تلفنهایشان را کنار بگذارند و چند ساعت از دنیای دیجیتال فاصله بگیرند؟ برای ۵۴٪ از آنها، پاسخ ساده است: «تجربهای که در خانه نمیتوان داشت». قیمت مناسب بلیت و داستانی جذاب نیز از دیگر عوامل تعیینکننده هستند.
نسل Z؛ گروهی تعیینکننده و فراتر از کلیشهها
جورج هوانگ، کارگردان و استاد دانشگاه UCLA، بر این باور است که حضور پررنگ جوانان در سینما کاملاً طبیعی است. آنها زمان آزاد بیشتری دارند، دغدغههای کمتری نسبت به کار و خانواده دارند و مهمتر از همه، به دنبال «باحال بودن» هستند.
از دهه ۸۰ میلادی تاکنون، استودیوهای هالیوودی تمرکز ویژهای بر جوانان داشتهاند. فیلمهایی مانند «آروارهها» (Jaws) و «جنگ ستارگان» (Star Wars) موجی از تولیدات پرفروش و بلاک باستر را آغاز کردند که با بهرهگیری از جلوههای ویژه و قهرمانان کلیشهای، مخاطب جوان را جذب کردند. اما برخی منتقدان، از جمله سوزان دال، مورخ سینما، معتقدند این رویکرد به «افول کیفیت هنری فیلمهای هالیوودی» انجامیده است.
وقتی نسل Z دنبال معنا و هویت میگردد
علیرغم سیطره فیلمهای بلاک باستر، نسل Z به آثار مستقل و کلاسیک نیز علاقهمند است. نمایش آثار دیوید لینچ پس از درگذشت او در اوایل ۲۰۲۵، با استقبال گسترده جوانان مواجه شد؛ آن هم درحالیکه این فیلمها بهراحتی در پلتفرمهای آنلاین قابل دسترسیاند.
استفانی سیلورمن، مدیر اجرایی سینمای Belcourt در نشویل، میگوید که نسل جدید تماشاگران باهوش و کنجکاو هستند: "آنها دوست دارند فیلمهایی را ببینند که ارزش تاریخی و هنری دارند، اما نه بهتنهایی در خانه، بلکه در فضایی جمعی."
جک گودسون، پژوهشگر هویت نسل Z، پا را فراتر میگذارد: "سینما برای نسل Z فقط یک قالب سرگرمی نیست؛ یک آیین است. آیینی برای ساخت هویت، احساس تعلق و تجربه جمعی در دنیایی پر از تفرقه دیجیتال."
چالشی برای صنعت فیلم: بازنمایی تنوع واقعی
باوجود علاقه نسل Z به سینما، کارشناسان میگویند هنوز فیلمهای زیادی ساخته نمیشوند که آنها را نمایندگی کنند. مایکل ترن، نویسنده مشترک گزارش سالانه تنوع در هالیوود، تأکید میکند که «تنوع نژادی، جنسیتی و فرهنگی همچنان کلید موفقیت گیشه است»، اما بسیاری از استودیوها در بهرهبرداری از این فرصت ناکام ماندهاند.
سینما؛ آیینی که باید زنده بماند
چه در سالنهای 4DX پرهیاهو برای فیلمهای ماجراجویانه و کودک پسند، چه در نمایش آثار مستقل و کم بودجه، نسل Z با حضور خود نشان میدهد که هنوز هم سینما میتواند تجربهای زنده و پرمعنا باشد. به گفته باراک اپستین، مدیر سینمای تگزاس در دالاس: "نسل جوان خودشان راهشان را به سینما پیدا میکنند. حالا باید راهی برای جذب نسلهای مسنتر پیدا کنیم."
شاید نسل Z ناجی سینما نباشد، اما بیتردید دارد آن را به اصل خود بازمیگرداند؛ به جایی برای همدلی، هویت و تجربه جمعی.