رازهای نیمهتمام جهانپهلوان؛ روایت پشتصحنه آخرین پروژه علی حاتمی

پس از درگذشت علی حاتمی، کارگردان صاحبسبک سینمای ایران، سرنوشت فیلم ناتمام «جهانپهلوان تختی» به یکی از مهمترین دغدغههای سینمای ملی بدل شد. در این یادداشت، مجید میرفخرایی از تلاشها، پیشنهادها و تصمیمهایی میگوید که برای ادامه این پروژه صورت گرفت؛ از ناصر تقوایی تا عباس کیارستمی و در نهایت بهروز افخمی.
مجید میرفخرایی:
روزی که علی حاتمی کارگردان برجسته سینمای ملی ایران از میان ما رفت، پرسش بزرگی مطرح شد که کدام کارگردان قادر است فیلم جهان پهلوان تختی، این اثر نیمه تمام زندهیاد حاتمی را به سرانجام برساند. ابتدا به این نتیجه رسیدند که تنها هنرمندی که میتواند این مهم را انجام دهد استاد ناصر تقوایی است. به اتفاق ایشان طراحیها و نقطه نظرهای آقای حاتمی را به اطلاع آقای تقوایی رساندم، پس از برگزاری جلسات متعدد، آقای تقوایی به تهیهکننده گفتند که من بر اساس سبک کاری که دارم، این فیلم را میسازم -با احترام خاصی که به آقای حاتمی قایل هستم- فیلم من، کاری متفاوت میشود که دنبالهای اثر ایشان نخواهد بود. پس از این پاسخ ناصر تقوایی، یکی دیگر از کارگردانان صاحب نام که با ایشان صحبت شد، زندهیاد آقای عباس کیارستمی بود که نگاه متفاوتی به پروژه سینمایی تختی داشت. پیشنهاد کیارستمی این بود که ما دو پهلوان مردمی داریم؛ در ورزش تختی و در سینما حاتمی. او عنوان کرد: فیلمی مستند-داستانی از این دو پهلوان میسازم و از راشهای گرفته شده آقای حاتمی هم در آن استفاده میکنم و تصاویری از شدت علاقهای که مردم در تشییع باشکوه پیکر این دو پهلوان نشان دادند نیز استفاده میکنم. مدیران آن سالهای معاونت سینمایی به این نتیجه رسیدند که این نوع نگاه را نمیخواهند. خاطرم هست که در تشییع پیکر آقای حاتمی در مقابل تالار رودکی به دلیل ازدحام جمعیتی برای بدرقه آن همرمند زندهیاد آمده بودند، اتومبیل بهشت زهرا چنان دچار آسیب شد که سازمان بهشتزهرا اعلام خسارت کرد… و اما عاقبت پروژه جهان پهلوان تختی هم چنین رقم خورد که بهروز افخمی با نگاهی متفاوت آن فیلم را ساخت. هنوز ۵۰ دقیقه مفید از راشهای فیلم تختی آقای حاتمی موجود است؛ اطمینان دارم با این راشها همراه با مصاحبههایی با دستاندرکاران ساخت این اثر از ابتدا تا انتها، در دو باری که علی حاتمی قصد ساخت فیلم جهان پهلوان تختی را داشت، میتوان مستندی ساخت که یادگاری با ارزشی از سینمای استاد علی حاتمی در آخرین فیلمش باشد.