نقد و بررسی کامل سریال قهوه پدری | نه شور و نه بی‌نمک

اکنون که به تازگی پخش این سریال به پایان رسیده، نگاهی کلی خواهیم داشت به کیفیت و عملکرد این سریال در طول قسمت‌های منتشر شده.

از زمانی که نخستین گمانه‌زنی‌ها نسبت به ساخت سریال جدید مهران مدیری در شبکه نمایش خانگی صورت گرفت، وجود واژه‌ی "قهوه"، یاد سریال موفق و پر بیننده‌ی مدیری با نام "قهوه تلخ" را در ذهن برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی و سایر مخاطبان، زنده کرد.

"قهوه تلخ" از نخستین سریال‌های شبکه نمایش خانگی بود که با نویسندگی خشایار الوند و امیر مهدی ژوله و همچنین کارگردانی مهران مدیری، روانه‌ی شبکه‌ی نمایش خانگی و فروشگاه‌های عرضه‌ی محصولات فرهنگی شد.

استقبال مخاطبان از سریال "قهوه تلخ" به میزانی شگفت‌انگیز بود که هنوز سریالی در شبکه نمایش خانگی نتوانسته رکورد خرید و یا تماشای قانونی آن را بشکند. به نظر می‌رسد حالا بعد از سپری شدن حدود ۱۴ سال از انتشار قهوه پدری، نویسنده و کارگردان اثر، تلاش داشته‌اند با نامی هوشمندانه، توجه مخاطب را به سمت اثر جدید خود جلب نمایند.

فیلمنامه قهوه پدری 

همواره یکی از معضلات و نقاط ضعف در تولید فیلم و سریال‌های ایرانی، مسئله‌ی کیفیت فیلمنامه بوده و متاسفانه این مشکل، همچنان پابرجا است. نگارش فیلمنامه سریال قهوه پدری، بر عهده‌ی امیر برادران بوده که پیش از این با سریال "هیولا"، تجربه‌ی همکاری مثبتی را با مهران مدیری، در کارنامه‌ی هنری خود ثبت کرده است. همچنین فیلمنامه سریال "آفتاب‌پرست" و فیلم سینمایی "هتل" که از کمدی‌های پر فروش سال‌های اخیر به حساب می‌آید، از دیگر فعالیت‌های امیر برادران در حوزه‌ی نویسندگی بوده است. 

اما فعالیت برادران در نگارش فیلمنامه قهوه پدری، از جمله مواردی است که بر ضعف کیفی سریال، اثر مستقیم داشته است. طراحی داستان، طراحی برخی از شخصیت‌ها و بحران‌هایی که در داستان شکل می‌گیرد، برای مخاطب سریال تازگی و جذابیت چندان زیادی را نداشته و اثر در مواردی، از خلق لحظات کمدی و خنده‌دار، در برخی سکانس‌ها و حتی قسمت‌های سریال، عاجز است.

شخصیت‌های سریال، در مقایسه با آثار پیشین مدیری، خلاقیت، قوام و جذابیت لازم را ندارند، حتی اگر این مقایسه با آثاری مثل "هیولا" و سریال "در حاشیه" باشد، باز هم کفه‌ی ترازو به نفع آن دو سریال سنگین‌تر است. ضعف در شخصیت‌پردازی به حدی پیش می‌رود، که دیالوگ‌های ژاله صامتی به دیالوگ‌های آثار قبلی‌اش نظیر "تگزاس"، "زیرخاکی" و... نزدیک و گاهی از همان دیالوگ‌ها در سریال استفاده می‌شود.  

قهوه پدری می‌توانست در تعداد قسمت کمتر و برخی اصلاحات کیفی بر روی فیلمنامه، تا حد قابل قبولی مخاطب را از سمت خود راضی نگه‌دارد اما این اتفاق با ریتم کند و کِش‌دار سریال، محقق نشد.

ویژگی‌های مثبت قهوه پدری

در سریال قهوه پدری، وجود چند عامل توانست تا حد قابل قبولی، مخاطب را از تماشای سریال راضی نگه‌دارد. بازی برخی از بازیگران سریال، از جمله‌ی این ویژگی‌های مثبت سریال به‌شمار می‌رود. 

رضویان، کمدینی برای تمام فصول

بازی جواد رضویان در نقش میخچالچی یا همان رئیس بانک، از جذابیت‌های سریال قهوه پدری برای مخاطب به حساب می‌آمد. رضویان که پیش‌تر، در برخی از همکاری‌هایی که با مهران مدیری، در آثار تلویزیونی و شبکه نمایش خانگی داشته، به سراغ تغییر لهجه و گویش رفته است. این بار هم مثل سریال در حاشیه، رضویان یک شکل بیانی خاص و کمیک را طراحی کرده که در کنار نامفهوم بودن، به شکل‌گیری موقعیت‌های کمیک، کمک می‌کند.

درخشش حامد وکیلی در قهوه پدری

بازی حامد وکیلی در نقش بیژن فاضلی، از دیگر جذابیت‌های سریال قهوه پدری بود که نظرات مثبت مخاطبان را نیز در شبکه‌های اجتماعی، به همراه داشت. وکیلی پیش از این با ایفای نقش در سریال "هیولا"، سریال "آفتاب‌پرست" و همچنین فیلم "تگزاس"، بازی قابل قبولی را از خود، در قامت یک بازیگر کمدی ارائه نموده بود. اما حضورش در سریال قهوه پدری، می‌تواند نقطه‌ی عطفی در کارنامه‌ی هنری‌اش به حساب بیاید.

بیتا سحرخیز و کاراکتری خلاق 

بیتا سحرخیز از جمله بازیگرانی شناخته می‌شود که در سال‌های اخیر، فعالیت زیادی در تلویزیون و سینمای ایران نداشته است. سحرخیز که حضورش در برنامه‌ی اسکار با اجرا و کارگردانی مهران مدیری، واکنش‌های مثبتی را از سمت مخاطبان به همراه داشت، این‌بار برای اولین بار مقابل دوربین سریالی از مهران مدیری قرار گرفته است. کاراکتر بهار، که همسر میخچالچی و کارمند بانک داستان سریال است، با خنده‌ی خاصی که حین صحبت کردنش انجام می‌دهد، شخصیت با نمک و جذابی را، مقابل چشم مخاطب سریال به نمایش می‌گذارد. البته ناگفته نماند که همین خنده و نوع بازی، هم در ایجاد لحظات کمدی داستان و هم در اذیت کردن کاراکترهای اصلی و حتی مخاطبان سریال، موفق عمل می‌کند.

پشت صحنه و نجات سریال

در برخی از ساخته‌های مهران مدیری، تماشای پشت ‌صحنه به اندازه‌ی سریال، حتی گاهی بیش از خود سریال، لذت‌بخش و خنده‌دار باشد. بعد از گذشت چند قسمت ابتدایی سریال، پشت صحنه‌ی هر قسمت از سریال، در بخش پایانی قرار گرفت، که تا حدودی رضایت مخاطب را از تماشای سریال، جذب نماید. 

به‌صورت کلی می‌توان گفت بدون حساسیت و وسواس زیاد، قهوه پدری سریال و اثری سرگرم کننده در ژانر کمدی است که  می‌تواند مخاطب را تا حد قابل توجهی از خود راضی نگه‌دارد. در برخی از آثار مهران مدیری، قسمت‌های اول سریال از قوام و کیفیت لازم برخوردار نیستند و می‌بایست چند قسمتی را برای بهتر شدن اثر صبر کرد.

قهوه پدری نیز از این موضوع مستثنی نیست. چرا که به قول مدیرعامل پلتفرم سازنده‌ی قهوه پدری، علی سرتیپی، تماشای قهوه پدری در قسمت نخست از میزان قابل توجهی برخوردار بود و بعد از یک افت تماشای موقت، مجدداً توانست در جذب مخاطب، عملکرد خوبی را از خود به نمایش بگذارد.