صحبت های پیمان قاسم خانی از آغاز اختلاف با مهران مدیری تا مشکلات اکران مارمولک
به گزارش سلام سینما، پیمان قاسمخانی شب گذشته (۱۴ مردادماه) میهمان چهارمین قسمت از سری جدید برنامه زنده اینترنتی «سیوپنج» به سردبیری و اجرای فریدون جیرانی بود. او در این برنامه از فعالیتهایش به عنوان فیلمنامهنویس و کارگردان و همکاریاش با مهران مدیری، رضا عطاران، کمال تبریزی و پژمان جمشیدی گفت.
در ابتدای این برنامه فریدون جیرانی به یکی از فرازهای سخنرانی حسن روحانی رئیس جمهور در مراسم تنفیذ اشاره کرد و گفت: «این فراز مهمی است برای ما؛ ما آموختهایم که جامعه ایرانی از لحاظ سبک زندگی دارای تنوع است. زنان، مردان، جوانان، روستاییان و شهرنشینان ما به یک شیوه زندگی نمیکنند و همه برداشت یکسانی از فرهنگ و هنر ندارند. تفاوت و تنوع را باید به رسمیت شناخت و پاس داشت.»
او ادامه داد: «به نظر من این فراز خیلی مهم است از این جهت که نشاندهنده پذیرش تنوع و تکثر در جامعه و پاس داشتن آن است. ضمن اینکه رهبری هم این تنوع و تفاوت را قبول کردهاند و گفتهاند مردم باید به رغم این تفاوت و تنوع در کنار هم با آرامش زندگی کنند. ما هم دوست داریم در کنار هم با آرامش زندگی کنیم، به شرط اینکه همه به همدیگر، اندیشهها و تفکرهمدیگر احترام بگذاریم و به جای دعوا میتوانیم فیلم بسازیم و جواب همدیگر را با فیلم و تفکر بدهیم.»
پس از آن بخشهایی از صحبتهای مهراب قاسمخانی و سروش صحت درباره پیمان قاسمخانی و بخشهایی از کارهای او به نمایش در آمد.
پیمان قاسمخانی با حضور در استودیوی برنامه سیوپنج و در پاسخ به نخستین سوال جیرانی درباره اینکه آیا در فضای سیاسی و در جریان اخبار مربوط به تغییر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هستی، گفت: «من سیاست را از همیشه دیدگاه فرهنگ نگاه میکنم و طبعا طرفدار گروهی هستم که به فرهنگ بهای بیشتری بدهد. واقعیت این است که من بیشتر سیاستگذاری فرهنگی مملکت را دنبال میکنم. من پس از با تغییر وزیر ارشاد تفاوت چندانی مشاهده نکردم بنابراین اسامی علیرغم احترامی که برایشان قائل هستم فرق چندانی برایم ندارد؛ فکر میکنم اتفاق بزرگتری باید رخ بدهد. شاید سیاستهای فرهنگی با یک شخص قرار نیست تغییر کند.»
او درباره آن اتفاق بزرگتر شرح داد: «همیشه اهالی فرهنگ تحت فشارهایی بودند، ما همیشه سانسور شدیم. تصورم این است که ما کمی به فضای بیشتری برای تنفس و اعتماد بیشتر احتیاج داریم. من بیشتر سرگرم کارهای خودم هستم اما قطعا در دوران آقای روحانی احساس بهتری دارم تا دوره قبل ولی فشارهای بیرونی را هم درک میکنم. ممکن است دولت علاقهمند باشد که کنسرتها برگزار شود و اتفاقات ناگواری در این راستا رخ ندهد اما این را هم میدانم که همه چیز در اختیار دولت نیست و به همین دلیل معتقدم در حد کلانتر باید به مسائل پرداخت.»
اصراری به کار کردن در ژانر کمدی سیاسی ندارم
نویسنده و بازیگر فیلم سن پترزبورگ در پاسخ به این پرسش جیرانی که سینمای کمدی چقدر نیاز به فضای آزاد دارد، گفت: « سینمای کمدی به اندازه سایر ژانرها نیاز به آزادی دارد، اما ما محدودیت زیادی برای شوخی با اقوام، اصناف و شغلهای مختلف را هم در کنار سانسورهای رایج و خطوط قرمزی که میشناسیم و سعی میکنیم به طرف آنها نرویم، داریم. تعمیم یک شخص یا کاراکتر در یک فیلم به یک قوم و صنف یکی از مشکلاتی است که ما داریم.»
در «عاشقانه» بازی کردم که کسی به بهاره حرفهای عاشقانه نزند
قاسمخانی در ادامه درباره شروع بازیگریاش داد: «وقتی وارد کار فیلمنامهنویسی شدم روی این حرفه خیلی متعصب شدم و همیشه در مقابل پیشنهاد برخی افراد که میگفتند بازی کن، میگفتم من بازیگر نیستم فیلمنامهنویس هستم. آقای داودنژاد بهاره را در فیلم دیگری دیده بود و قرار بود در فیلم عاشقانه بازی کند. ما آن زمان نامزد بودیم. آقای داودنژاد خیلی اصرار کرد که نقش مقابل بهار را خودم بازی کنم اما من قبول نمیکردم تا اینکه پس از حدود دو هفته به من گفت این فیلم یک فیلم بسیار عاشقانه است و هر پسری جایت بازی کند کلی دیالوگ عاشقانه به نامزدت میگوید و همین حرفش باعث شد که بازی در فیلم «عاشقانه» را پذیرفتم و با پول آن هم عروسی گرفتیم»
او درباره فاصله بین دو فیلم «من زمین را دوست دارم» و «نان و عشق و موتور ۱۰۰۰» که مصادف با آغاز دوران اصلاحات بود و تاثیر این تحول سیاسی در کارهایش گفت: «من قبل از دوره اصلاحات، در دوره وزارت آقای میرسلیم دو فیلمنامه نوشتم که رد شد. هیچوقت نفهمیدم چرا رد شد! کمی سرخورده شدم در حدی که میخواستم این کار را رها کنم. قبل از «نان و عشق و موتور ۱۰۰۰» نسخه اول فیلمنامه دختری با کفشهای کتانی را نوشتم که جزو خاطرات خوب کاریام نیست زیرا یک نفر دیگر نیمه دوم آن را بازنویسی کرد البته آقای صدرعاملی این فیلم را بسیار خوب و درجه یک ساخت. دوران «نان وعشق و موتور ۱۰۰۰» دوران خوبی بود، چیزهایی نوشتم که باورم نمیشد که میشود نوشت.»
ساختن فضای ابزورد کار هر کسی نیست، مهران آن فضا را درست میکرد
سرپرست نویسندگان مجموعه پاورچین درباره ورودش به تلویزیون و همکاری با مهران مدیری گفت: «همکاری با مهران مدیری با سریال «پاورچین» و از یک تلفن از طرف محسن چگینی و برادران گلیان آغاز شد. آنها درباره ایده مهران برای ساخت یک مجموعه از یک جنسی از کمدی روشنفکرانه گفتند. در ۱۰، ۱۲ قسمت اول این مجموعه ماجرای برره در میان نبود. کار خوبی شده بود اما هیچ ماجرایی در جامعه ایجاد نکرد تا اینکه داستان برره به ذهن ما رسید. آن زمان سمت سرپرست نویسندگان وجود نداشت در واقع من و مهراب بودیم و من سرپرست مهراب بودم. پس از مدتی قرار شد تعداد قسمتهای این مجموعه افزایش یابد. تعدادی از دوستان مثل ناظرفصیحی و منصور ضابطیان به جمع ما اضافه شدند و چند قسمت را نوشتند. طرح اولیه متعلق به مهران بود اما از آن نتیجهای که مد نظرمان بود، به دست نیامد و طرح نهایی کار مشترکی از من و مهران بود. ساختن فضای ابزورد کار هر کسی نیست، مهران آن فضا را درست میکرد و حتی آن را ابزوردتر میکرد. ما بستر را به مهران مدیری میدادیم و او پاس گل را خیلی خوب میگرفت، بهترین گلها را میزد و نتیجه بسیار خوب از آب در میآمد. ما در زمان نوشتن متنهای «پاورچین» شبها با مهراب مینشستیم و کلمات و اسامی را اختراع میکردیم چند روز بعد همه مردم از این کلمات استفاده میکردند. مثلا یک چیزهایی در رابطه با زبان بررهای نوشته شده بود اما مهران مدیری و جواد رضویان خیلی از حرفها را بداهه میزدند و همینطور جلو میرفتند.»
قاسمخانی در پاسخ به این پرسش فریدون جیرانی که کار با مهران مدیری چه دستاوردی برای تو داشت و از او چه آموختی، گفت: «بارها گفتهام که بهترین شوخی هایی که من نوشتهام مهران اجرا و آن را بهتر کرده است. مهران شوخیهایی که ما مینوشتیم را بیشتر و بهتر میکرد و ما هر دو با هم داشتیم رشد میکردیم، اما فضای ذهنی فانتزی که او دارد و همیشه یک فاصلهگذاری که در اکثر کارهایش با تماشاگر وجود دارد، سبکی نیست که من بخواهم دنبال کنم. گاهی اوقات جذاب است مثل «شبهای برره» و «پاورچین» ولی یک زمانهایی من کار رئالتر را میپسندم. مهران مدیری در فضای خاص خودش با متن خوب بی رقیب بود.»
اختلاف من و مهران از آنجایی شروع شد که دیگر حرف مشترک با هم نداشتیم
او درباره اختلافش با مهران مدیری بیان کرد: «اختلاف من و مهران از آنجایی شروع شد که دیگر حرف مشترک با هم نداشتیم و جنس کارهایی که انجام میدادیم نزدیک هم نبود. من دوست داشتم در سینما کار کنم و از سریال خسته شده بودم. بارها پیشنهاد کردم که به سمت سینما برویم اما آن تیم علاقهای نداشتند. زمانی که من از آنها جدا شدم و به سمت سینما آمدم آنها کار در شبکه نمایش خانگی را با «قهوه تلخ» آغاز کردند. از قبل از «مرد هزار چهره» و «باغ مظفر» من میگفتم که میخواهم از فضای سریال بیرون بروم. همیشه میخواستم که مستقل باشم و کاری که خودم دوست دارم انجام دهم. خیلی زیاد تبدیل شده بودیم به یک خانواده و همه کارهایمان قرار بود با هم انجام دهیم و این چیزی نبود که من دوست داشتم. مهران دوست داشت من بمانم و خودم هم در یک مقطعی دوست داشتم که برگردم اما بعدها اخلافات و مسائلی پیش امد که ترجیح دادیم دوست بمانیم اما با هم کار نکنیم، اتفاق خاصی هم نیفتاده هنوز هم سلام و علیکمان را داریم و همه چیز خوب و خوش است.»
سرپرست نویسندگان سریال «شبهای برره» در پاسخ به این پرسش که آیا مدیری معتقد نبود که برایش موثر بودی و نبودت میتواند ضعف ایجاد کند، گفت: «اسم مهران همیشه روی پیشانی من هست و هر جا میروم مجبورم توضیحاتی درباره او بدهم. واقعا برایش آرزوهای خوب میکنم و امیدوارم فیلمش خیلی زیاد بفروشد. به هر حال او صاحب سبک است و به گردن کمدی ما حق دارد.»
قاسمخانی درباره مصاحبهای که چندی پیش انجام داده و گفته بود شماره مهران مدیری را ندارد، توضیح داد: «واقعا شماره مهران مدیری را ندارم. بی تعارف ما دوست صمیمی هم نیستیم و ارتباطی با هم نداریم. منظور و لحن خاصی نداشتم.»
او در پاسخ به این پرسش که آیا «مارمولک» برایت حاشیه ایجاد نکرد، گفت: «نه، در مواقعی که نیاز به پاسخگویی بود، آقای تبریزی و آقای محمدی پاسخ میدادند. آقای محمدی معتقد بود که به هر حال آنها خودی هستند و من نیستم و موقعیتهای پاسخگویی برای من مناسب نیست و بهتر است که خودشان پاسخگو باشند. در حقیقت خودشان را سپر قرار دادند و مشکلی پیش نیامد. فیلمنامه «مارمولک» کاملا متعلق به من بود و فکر میکنم آقای پرستویی در آن نقش تالیفی داشت. دیالوگهایی در فیلم میبینید که در فیلمنامه وجود ندارد. او نقش را به گونهای مال خودش کرد که دیالوگهایی که میگفت از نظر من هم خیلی خوب بود. «مارمولک» جزو کارهایی بود که من خیلی کم سر صحنه فیلمبرداری رفتم و تنها موردی که من با «مارمولک» دارم این است که پایانی که من برایش نوشته بودم به نظرم خیلی بهتر از پایانی است که برایش گذاشتند.»
عطاران بازیگر و کارگردان درجه یکی است
سرپرست نویسندگان سریال ساختمان پزشکان در پایان درباره بازیگران سریال جدیدش ضمن بیان اینکه دوست دارد عطاران در کارهایش بازی کند زیرا او بازیگر درجه یکی است، گفت: «بازیگران سریال جدیدم همان بازیگران فیلم «خوب، بد، جلف» همراه با چهرههای مشهور دیگری هستند.»