اختصاصی سلام سینما- «شیشلیک» آخرین فیلم محمدحسین مهدویان در جشنواره فجر سی و نهم حضور دارد و از جمله مهم‌ترین فیلم‌های این دوره محسوب می‌شود. فیلمی که بی‌اغراق می‌توان عنوان «متفاوت‌ترین» فیلم مهدویان را بر آن گذاشت. سینمای ایران این کارگردان جوان را با فیلم‌هایی درباره تاریخ و سیاست معاصر می‌شناسد. فیلم‌هایی که یا مانند «ماجرای نیمروز»ها تم سیاسی دارند یا مثل فیلم اول فیلمساز «ایستاده در غبار» تاریخ را مبنای روایت خود قرار داده‌اند. «لاتاری» فیلم دیگر مهدویان هم هرچند یک درام عاشقانه بود اما به اندازه خودش تم سیاسی و انتقادی داشت.

ویدیو  همه چیز درباره فیلم شیشلیک ساخته محمدحسین مهدویان در یوتیوب سلام سینما

حالا برای مهدویانی که در ژانرهای مختلف فیلم ساخته، نوبت به کمدی رسیده است. او به سراغ ساخت یک کمدی اجتماعی رفته که گویا فازی انتقادی هم دارد و همین فاز انتقادی آن که در پایان‌بندی فیلم هم تاثیر قابل توجهی داشته، بسیاری از منتقدها را عصبانی کرده. البته جالب است بدانید که از طرف دیگر «شیشلیک» پرفروش‌ترین فیلم جشنواره سی و نهم تا به این لحظه بوده است. در این یادداشت به معرفی «شیشلیک» پرداختیم و واکنش‌ها به فیلم و حرف‌های عوامل را مرور کرده‌ایم.

خلاصه داستان شیشلیک

این فیلم داستان منطقه ای را روایت می‌کند که سال‌هاست زیر سیطره یک کارخانه‌دار قدرتمند قرار دارد  و به‌واسطه حضور او، سبک زندگی آدم‌ها دچار تغییرات عجیب و غریب شده است. تا اینکه یکی از اهالی این منطقه تحت تاثیر شرایط خاصی که از طرف رئیس کارخانه‌ برایش رقم خورده، طغیان می‌کند. در واقع همه چیز از  جایی شروع می‌شود که بچه کوچک یکی از کارگرها هوس شیشلیک به سرش می‌زند و این خواسته کل شهرک را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

بازیگران

«شیشلیک» یکی از پرستاره‌ترین فیلم‌های مهدویان است و بعضی از بازیگرهایش مثل رضا عطاران  یا پژمان جمشیدی  پرفروش‌ترین‌های سینمای ایران در سال‌های گذشته بوده‌اند.  ژاله صامتی، ، جمشید هاشم پور، عباس جمشیدی فر، وحید رهبانی و مه لقا باقری باقی بازیگران این فیلم هستند.

 حضور رضا عطاران به عنوان بازیگر نقش اصلی در «شیشلیک» یکی از نکات جذاب و مهم این فیلم است. تیم بازیگری فیلم هم در قیاس با فیلم‌های قبلی فیلمساز نامنتظر به‌نظر می‌رسند.

درباره کارگردان

محمدحسین مهدویان یکی از مهم‌ترین کارگردان‌های نسل جدید سینمای ایران است. فیلمسازی که سبک شخصی و مولفه‌های خاص خودش را دارد.

نام محمدحسین مهدویان به‌هرحال کنجکاوی برانگیز است. فیلمسازی که چه از او خوشمان بیاید، چه نیاید، فیلم‌هایش بین آثار پرمخاطره و حساسیت‌برانگیز این سال‌ها قرار می‌گیرند. فیلم‌هایی که عموما تاریخ بعد از انقلاب و سویه‌های سیاسی و اجتماعی‌ آن، موضوعات و دستمایه‌های اصلی‌اش بوده‌اند.

درباره مهدویان جالب است بدانید که در جریان نشست پرسش و پاسخ، خبرنگاری ازش پرسید آیا قبول دارد که یک شیشلیک‌خور حرفه‌ای است که گاهی شیشلیک سپاه و نهادهای انقلابی نظام را می‌خورد و گاهی شیشلیک جریان روشنفکری را؟

مهدویان هم پاسخ داد که به تک تک فیلم‌هایش علاقه دارد و فیلم‌های مهمی بوده‌اند. هر کدام در سینما دیده شده‌اند و از هرکدام از فیلم‌هایش انرژی می‌گیرد. او تاکید کرد که یاد گرفته‌ این اظهار نظر‌ها، تلاش مذبوحانه برای کشاندن ترمز و گرفتن انرژی اوست.

بازخورد ها به فیلم «شیشلیک»

منتقدان برنامه «هفت» این فیلم را ضعیف‌ترین فیلم مهدویان دانستند و حسابی از خجالتش درآمدند. عموم منتقدان نشریه «نقد روز» به این اثر نمره ضعیف دادند و انتقادات تندی را مطرح کردند. کیهان هم نوشت تقریبا همه منتقدان، از طیف‌های مختلف، فیلم جدید محمدحسین مهدویان را هدف انتقاد قرار داده‌اند؛ فیلمی ‌که مغایر با سلوک و مسیر قبلی فیلمساز بود.

مسعود فراستی درباره فیلم گفته که به حدی توهین‌آمیز است که فقط ضد کارگر و کار نیست بلکه ضد انسان هم هست و برخلاف ظاهر انتقادی فیلم، طرفدار وضع موجود و لمپن بورژواها و دلال هاست. کسانی که به این فیلم می‌خندند باید فکری به‌حال خودشان کنند چون وضع‌شان خیلی خراب است و فقط شکم‌سیرها می‌توانند به این فیلم بخندند، شکم‌سیرانی که با پول دلالی و کثیف می‌توانند سرپا باشند.

خسرو نقیبی دوست نزدیک فیلمنامه‌نویس «شیشلیک» که از معدود کسانی است که فیلم را دوست داشته نوشته فیلم‌نامه‌ امیرمهدی ژوله در دستان مهدویان، مثل تیغ دو دم است. از یک‌سو جهانی که نویسنده خلق می‌کند مرعوب‌کننده است و نو، با ظرفیتی بالا برای ساخته‌شدن یکی از تند و تیزترین نقدهای اجتماعی این 40 سال و از سوی دیگه، شوخی‌ها و جنس کمدی سبک‌سرانه‌اش، بخشی از آن پتانسیل بالا برای جدی‌گرفته‌شدن را از بین می‌برد. جهانی که ژوله می‌آفریند، همه‌چیز دارد: جغرافیا، تاریخ جایگزین و سبک زندگی.

صحبت‌های سازندگان

مهدویان درباره ساخت این فیلم گفته است که مدت‌ها دوست داشته فیلم کمدی کار کند و مدام به ایده‌های مختلف و فیلمنامه‌های مختلف فکر کرده است، تا که یک روز تصادفا  امیرمهدی ژوله را می‌بیند. او یک داستان یک خطی برایش تعریف کرده و مهدویان احساس کرده این همان چیزی است که دنبالش بوده.

مهدویان درباره نسبت «شیشلیک» با دیگر آثارش هم گفت هر فیلمی که کار می‌کنیم، تجربه متفاوتی است اما مؤلفه‌هایی هم دارد که تکرار می‌شوند. هر فیلمسازی دوست دارد فیلمش رنگ و بوی خودش را بگیرد. کارگردان همیشه دوست دارد بتواند رد پای خودش را تکرار کند.

رضا عطاران درباره بازی در این فیلم گفته که خوشحال است بالأخره فیلم دیده شده. او در ابتدا دوست داشته با مهدویان کار کند و نقش هم جای کار داشته است. بعد هم عوامل دیگر باعث ترغیبش شده‌اند. اما بیشترین چیزی که باعث علاقه‌اش شده، متن زیبای امیرمهدی ژوله بوده که خیلی خوب نوشته شده و بسیار تأثیرگذار است.

ژوله هم گفت: همیشه کمدی مورد علاقه‌اش این بود که یک چشم بخندد و یک چشم گریه کند؛ او این تجربه را در همکاری با مهران مدیری داشته مثلاً در دفاعیه مسعود شصتچی در سریال «مرد هزارچهره» و یا برخی از آیتم‌های «قهوه تلخ ».

ژوله در  پاسخ به انتقاد خبرنگاری که پرسید «شیشلیک»  فیلمنامه‌اش مشتمل بر جوک‌های اینستاگرامی است، گفت: این فیلمنامه را خیلی دوست دارد و قابل دفاع است. اصلاً جوک ندارد و پر از اشک است.  او به سانسور فیلم هم اشاره کرد و گفت اگر ممیزی‌ها اعمال نمی‌شد شاید امروز نمی‌توانستیم فیلم را ببینیم. او اظهار کرد: امیدوار است با همین حد ممیزی، فیلم بتواند به نمایش عمومی دربیاید.