نظر منتقدان و مخاطبان درباره سریال «ناریا»

ناریا به کارگردانی جواد افشار که پیش از این سریال‌های «کیمیا» و «گاندو» را در همین ژانر امنیتی ساخته، ‌ داستان «هوژان» دختر نخبه و دانشمندی بود که تلاش می کرد با اختراعی استراتژیک (که البته هیچ وقت مشخص نشد دقیقا چیست) کشور را از واردات یک محصول حیاتی بی‌نیاز کند. او در این مسیر، با گروهی از تبهکاران داخلی و خارجی مواجه می‌شود که قصد دارند جلوی پیشرفت او را بگیرند. در این میان یکی از این تبهکاران هم به هوژان علاقه‌مند می‌شود.

ناریا از ۳۰ فروردین ماه و درست پس از پایتخت ۷ که قسمت اولش در تلویبیون بیش از ۴ میلیون بازدیدکننده داشت روی آنتن رفت و از اول هم مشخص بود که شکست خواهد خورد و این شکست با نزدیک به ۲۰۰ هزار بازدید برای قسمت اول و ۱۴۲ هزار بازدید برای قسمت پایانی در تلویبیون قابل اثبات است. این شکست و اثر منفی پخش بلافاصله بعد از یک سریال کمدی پربیننده، حتی برای خود کارگردان و شبکه هم از پیش قابل تصور بود. جواد افشار در گفت و گویی با ایسنا گفته است: «از روزی که من مطلع شدم سریال «ناریا» قرار است بعد از سریال «پایتخت» پخش شود، این نگرانی را داشتم و احساس کردم که اتفاق خوبی نیست؛ نه فقط برای کار ما، بلکه برای تلویزیون؛ چراکه به هر حال مخاطب سریال «پایتخت» را دوست دارد. «ناریا» در معاونت دیگری یعنی معاونت برون مرزی تولید شد که اتفاقاً برای جایگاه این کار خیلی ارزش قائل بودند. اما وقتی برای پخش به شبکه یک واگذار شد، از این جهت که کار از دست معاونت تولیدکننده خارج شد، به درستی حمایت نشد و می‌بینیم که مدیران معاونت برون‌مرزی نگران از سرنوشت این کار هستند.»

او این را هم اضافه کرده که مدیران صداوسیما هم در این بخش مرعوب شدند: «یعنی احساس کردند که قافیه را باختند. این در حالی است که به هر حال حالا هر تصمیمی که گرفتید ولی باید حمایت بیشتری کنید، صبر و حوصله کنید تا کار جلوتر برود و لایه‌هایش بیشتر باز شود.»

اما واقعیت این است که شکست سریال دلایل بیشتری از پخش بلافاصله پس از پایتخت دارد.

در باره ناریا نقد و نظر کمی نوشته شده که همین هم نشانه شکست آن است. اما در این نقدهای کم تعداد می توان به دنبال دلایل ضعف سریال و دیده نشدن آن بود.

یکی از نکته‌هایی که در نقد یکی از منتقدان به آن اشاره مشخص نبودن ژانر سریال است. در حالی که سازندگانش آن را یک سریال امنیتی توصیف کرده اند، این منتقد معتقد است: «یک سریال امنیتی همیشه داستان‌های چندلایه و پر از جزئیات دارد. داستانی که تلاش عده‌ای برای بر هم زدن امنیت ملی یک کشور را نشان می‌دهد. این تلاش می‌تواند از طرف مزدوران داخلی یا دشمنان خارجی باشد و دیگرانی در مقابل می‌کوشند این عملیات را خنثی کنند...سریال‌های جنایی و پلیسی اما به‌دنبال خلافکاران هستند و در آن‌ها قتل، مواد مخدر، خشونت خانگی، بستر تربیتی منجر به بزه، روانشناسی مجرمان، دزدی و هر نوع بی‌قانونی دیگر را می‌بینیم. ناریا ملغمه‌ای بین این دو است یا شاید بهتر باشد بگوییم «ناریا» هیچ کدام از این دو نیست! نه امنیتی کامل است، نه جنایی‌پلیسی. چرا نیست؟ چون هر دوی این ژانرها به‌نوعی هوش و نبوغ و هیجان در نویسندگی و پرداختن به جزئیات و طراحی انواع و اقسام نقشه‌های توطئه‌آمیز نیاز دارند. نمی‌شود سریال امنیتی یا جنایی ساخت و به جزئیات اهمیت نداد.»

او شخصیت‌پردازی ضعیف در این سریال را هم نکته منفی دیگری برای آن در نظر گرفته است: «هوژان یکی از شخصیت‌های اصلی «ناریا» ست که در یک رشته‌ی فنی دکترا گرفته، از نخبگان کشور است، خودش هم کارخانه‌ای بزرگ دارد که در آن قطعه‌ای را تولید می‌کند که کشور را جلو می‌اندازد. به همین دلیل عوامل مزدور داخلی و خارجی می‌خواهند جلوی پای این نخبه که تخصصش در ایران تک است سنگ بیندازند. اما هوژانی که در «ناریا» تصویر شده به‌زحمت به هوش متوسط می‌رسد، چه برسد به نخبگی...سامان دیگر شخصیت اصلی هم از شخصیت‌پردازی‌ ضعیف در امان نمانده. نویسنده اصلاً بلد نبوده مختصات یک انسان شیطان‌صفت را ترسیم کند، چه برسد به اینکه این شخصیت در کارهای جاسوسی و ضدامنیتی هم باشد.»

منتقد دیگری هم نوشته: «سریال ناریا از همان قسمت اول شروع قدرتمندی نداشت و همچنان در ادامه مسیر و تا زمانی که قصه به نیمه رسید، تغییر محسوسی در کیفیت آن اتفاق نیفتاد. تعداد قسمت‌های زیاد «ناریا» باعث شده این مجموعه ضرباهنگی کُند و خسته‌کننده داشته باشد.» او معقد است فیلمنامه در ترسیم روابط شخصیت‌های متعدد قصه، مناسبات آنها و خط و ربط‌شان با یکدیگر ضعف‌های اساسی دارد، بنابراین قصه همه آنها به صورت منسجم و پیوسته پیش نمی‌رود، در نتیجه ناگهان بعضی کاراکترها در قصه غیب می‌شوند و در طول چند قسمت خبری از بعضی کاراکترها نیست.

مسئله دیگی که در نقدها مطرح شده است، بازی‌های ضعیف بازیگران این سریال است، به خصوص سامان صفاری و زهرا نادری فر. منتقدی نوشته: «ازی‌ها، به‌خصوص بازی بازیگران اصلی «ناریا» فاجعه است؛ چه سامان صفاری باتجربه که هرچه زور می‌زند نقش منفی بازی کند بیشتر به کمدی نزدیک می‌شود، چه بازیگر نقش هوژان. بازی‌های او را به‌خصوص در قسمت‌های ابتدایی ببینید. انگار در حال خواندن یک بیانیه‌ی رسمی در رادیو است. به‌علاوه مطلقاً اکت صورت ندارد و عضلات صورتش به‌طرز عجیبی فلج است. »

منبع: همشهری