خانه ای در تاریکی

جدیدترین ساخته ی سیاوش اسعدی در روز دوم جشنواره فیلم فجر به اکران درآمد. اسعدی، فیلم خود را به مسعود کیمیایی تقدیم کرده است و احتمالاً با این کار قصد ادای دین به سینمای این فیلمساز برجسته را داشته است. اسعدی در سبک دیالوگ نویسی ها و شخصیت پردازیهای خود به وضوح قصد دارد خود را به کیمیایی نزدیک کند اما نتیجه، تقلیدی نه چندان هوشمندانه است که نه تنها به ثمر نمی نشیند بلکه فیلم را به ملغمه ای مغشوش و آشفته تبدیل می کند که دیگر نه فیلمِ اسعدی ست و نه فیلم کیمیایی.

اسعدی در طرح شخصیت ها و پردازش آنها عملکرد متوسطی داشته است و به طور کلی می توان اذعان داشت در ترسیم یک خانواده ی جنوب شهری نسبتاً درست عمل می کند. 

«درخونگاه» طرح و ایده ی اولیه ی جالبی دارد. موضوع فیلم خوب است و پرداختن به "تنهایی قهرمان" همان چیزیست که در سینمای کیمیایی نیز شاهدش بوده ایم، اما روایت در جاهایی از نفس می افتد و دچار سکته می شود. مثلاً بخش میانی فیلم کاملاً مسطح و بی فراز و فرود می شود و خالی از رویدادها. درواقع در این بخش مدام در انتظار واقعه ای هستیم تا به کار ریتم بخشد اما درام خود را گم می کند و به صرف ورود چند شخصیت جدیدِ فرعی قصد نجات خود را دارد. این رویکرد، در بخش پایانی فیلم شکلی دیگر به خود می گیرد. با گره گشایی از برخی از رازها و اتفاقات و آشکار شدن حقایقی که از ابتدای فیلم مسکوت مانده اند، کار مجدداً روی غلتک می افتد و ریتم می گیرد. 

اساساً با واژه ی سیاه نمایی مشکل دارم، اما «درخونگاه» حقیقتاً فیلم "سیاهی" است. هیج نقطه ی روشن و روزنه ی امیدی در آن دیده نمی شود. کاراکترها مدام در حال خیانت به یکدیگرند و نوعی کشمکش فرساینده و دردآور بینشان در جریان است.

در میان عناصر مختلف، مجموعه بازیگران فیلم بهترین انتخابهای آن هستند. اسعدی، در انتخاب بازیگرانش هوشمندانه عمل کرده است. شاید ژاله صامتی دور از ذهن ترین گزینه برای ایفای نقش مادر امین حیایی باشد که دو سال هم بزرگتر از اوست. درست درآمدن نقش قطع به یقین به عوامل مختلفی بستگی دارد، در کنار طراحی چهره پردازی، هدایت درست بازیگر و بده بستانهای حساب شده بازیگرها با یکدیگر، اصلی تربن و عمده ترین علت درست درآمدن نقش تلاش شخصی و توانمندی خود بازیگر است که ژاله صامتی از عهده اش بخوبی برمی آید. امین حیایی تاکنون نقش "لات"های زیادی را بازی کرده است اما "درخونگاه" یکی از متفاوت ترین آنهاست. دیگر بازیگران فیلم همچون نادر فلاح، مهراوه شریفی نیا، محمود جعفری و پانته آ پناهیها نیز بازیهای درخشانی دارند.

فیلم اجرای درست و تمیزی دارد که از فیلمنامه ی آن پله ای بالاتر قرار می گیرد.اندازه نماهای درست و قاب های خوب، رنگ کم فیلم و غلبه ی تاریکی بر روشنایی در سراسر فیلم با بافت، جنس و محتوای آن هماهنگ است.

«درخونگاه» فیلمی ست که بزرگترین صدمه اش را از فیلمنامه اش می خورد اما به لحاظ اجرا و میزانسن فیلم قابل قبولی محسوب می شود.