گفت‌وگوی فرشاد اکتسابی درباره وضعیت سینمای مستند

فرشاد اکتسابی، مستندساز، درباره اوضاع و احوال سینمای مستند در سالی که گذشت بیان کرد: «برای محک زدن سینمای مستند از نظر کیفی و هنری در یک سال می‌توان به جشنواره «سینماحقیقت» رجوع کرد که تمام فیلم‌ها در آن نمایش داده می‌شوند و یک نوع مقایسه و جمع‌بندی در آنجا اتفاق می‌افتد.»

وی در ادامه افزود: «با توجه به آثاری که در «سینماحقیقت» امسال شاهد بودیم، نکته مهم حضور پررنگ فیلم‌های اجتماعی بود و از آنجا که سینمای مستند آینه جامعه و بازگوکننده دغدغه‌های کشور است، قابل توجه و مطالعه و بررسی است. همانطور که در دوره‌هایی شاهد توجه بیشتر مستندها به موضوعاتی چون محیط زیست و... بوده‌ایم.»

اکتسابی در بخش دیگری از صحبت‌های خود ادامه داد: «موضوع و نکته مهم دیگر این بود که انگار کمی فضا بازتر شده و آزادی بیشتری در اختیار فیلمسازان قرار گرفته است تا بتوانند به خطوط قرمز نزدیک شوند و به سراغ موضوعاتی بروند که نسبت به آنها محدودیت‌هایی وجود داشت. با توجه به حضور برخی از فیلم‌ها، می‌توان گفت که یا جسارت فیلمسازان بیشتر شده یا متولیان فرهنگی فضا را بازتر کرده‌اند، یا اینکه هر دو این موارد به اتفاق وجود داشته‌اند. مثلا مستند «ضد قهرمان» را دیدیم که قبلاً توقیف شده بود، یا در حوزه فیلم‌های خانوادگی فیلم‌های خوبی مانند «کابین» و «یک وجب خاک» را داشتیم.»

این مستندساز در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: «فارغ از ارزیابی کیفی و هنری آثار، نکته مهم دیگری که وجود دارد مربوط به بحث تولید است. در این دوره از جشنواره فیلم‌هایی تماشا کردیم که با بودجه شخصی ساخته شده بودند و انگار شرایط اقتصادی کشور تأثیر خود را گذاشته و نهادها و ارگان‌هایی که پیشتر حمایت‌های مالی می‌کردند، دیگر این توانمندی را ندارند و این مسائل روی کیفیت فیلم‌ها هم به نوعی تأثیر می‌گذارد.»

اکتسابی در ادامه درباره فیلم‌های این دوره از جشنواره توضیح داد: «برخی از فیلم‌ها موضوع خوبی داشتند ولی پرداخت آن‌ها ضعیف بود و از طرفی هم برخی از فیلم‌ها شاید موضوع خیلی جذابی نداشتند، ولی پرداخت قابل توجهی داشتند. این اتفاق تا جایی پیش رفته بود که برخی از دوستان می‌گفتند ما نمی‌توانیم ارزیابی کلی نسبت به آثار داشته باشیم. ولی در کل یکی از فیلم‌های خوب که دغدغه‌مندی را در هر پلان آن احساس می‌کردیم، مستند «تورگی» بود.»

فرشاد اکتسابی در پایان گفت: «این روزها مشغول مستند «چهارراه حوادث» هستم که بیش از ۲۰ روز فیلمبرداری کرده‌ایم و فیلمبرداری همچنان ادامه دارد. این مستند به این نکته می‌پردازد که چه عواملی باعث شده است که سوانح و حوادث رانندگی در ایران نسبت به کشورهای دیگر بسیار زیاد باشد و در این مستند بلند به واکاوی علمی، جامعه‌شناسی، حقوقی و... می‌پردازیم.»