من یک زن هستم

"عامه­پسند" را می­توان سومین بخش از سه­گانه­ی زنانه­ی سهیل بیرقی به­شمار آورد؛ فیلمی که این بار در آن برشی حساس از زندگی یک زن میانسال (با بازی درخشان فاطمه معتمدآریا) را به تصویر کشیده است.
«عامه­پسند» به لحاظ ساختار هم­چون دو فیلم قبلی این کارگردان، خصوصاً فیلم اول او یعنی «من» به شدت مینی مالیستی و ساده گرایانه است. فیلمنامه ی «عامه پسند» برخلافِ «عرق سرد» غیرخطی است و چینش رویدادها در فیلم توالی زمانی ندارد. شاید انتخاب این عدم نظم روایی به دنیای درونِ شخصیت اصلی فیلم یعنی فهیمه (معتمدآریا) بازگردد. فهیمه زن میانسالی­ ست که بیست و هشت سال از بهترین سال های عمرش را صرف همسر و فرزندش کرده و پس از جدایی قصد دارد به خودش و دیگران ثابت کند که یک زنِ خانه دار صرف نیست و می­تواند روی پای خودش بایستد.
آن­چه اما مانعی بر سر راه زن می شود نه تصمیمات و ایده های او بلکه عدم پیروی اش از عامه پسندی ست. در موقعیت مکانی در نظر گرفته شده برای زن و در آن شهر کوچک، کاری که فهیمه قصد انجامش را دارد شنا در خلاف جهت حرکت آب است و این چیزی ست که عامه مردم هرگز آن را نمی­پسندند.
عنصر تقابل نقشی پررنگ و کلیدی را در فیلم ایفا می کند. افسانه (باران کوثری) نقطه ی مقابل فهیمه است. او رگ خواب آدم ها را بلد است و تصمیمات و انتخاب هایش همان هایی هستند که عامه مردم خواهند پذیرفت.
فیلمساز، با آن­که نشان داده به شدت به دنیای زنان علاقه دارد اما به واسطه ی فضای واقعگرایانه فیلمش و حساسیتی که همواره بر معضلات جامعه و تبعیض های همیشگی علیه زنان داشته است در نهایت زنِ اصلی فیلمش را تسلیم همین ناهنجاری های اجتماعی می کند؛ زنی که جامعه اعتبارش را مدیون پدر و همسر سابقش می داند و پس از طلاق حتی با پول خودش نمی تواند خودش را بیمه کند!
مواجهه و رابطه­ ی فهیمه با میلاد (هوتن شکیبا) از دیگر بخش های هوشمندانه فیلم است. بیرقی همواره در ترسیم روابط نامتعارف میان آدم ها، قرار دادن زن و مردان با اختلاف سنی کنار هم و برخی دیگر از انواع رابطه میان شخصیت های فیلمهایش نشان می دهد شخصیت همواره برای او نسبت به داستان مقدم است و همین امر باعث می شود در فیلم های او کاراکترهای منحصر به فرد و تکرارنشدنی بسیاری را بمانیم؛ درواقع ممکن است مخاطب با گذر زمان جزییات داستانِ فیلم های او را از یاد ببرد اما برخی از کاراکترها همچون شخصیت لیلا حاتمی در فیلم «من»، امیر جدیدی در فیلم «عرق سرد» و حالا هم فهیمه میربد با بازی خانم معتمدآریا در فیلم «عامه پسند» همواره در ذهن مخاطب باقی خواهند ماند.
همان طور که اذعان داشتم، ساده گرایی از مشخصه های عمومی فیلم های بیرقی ست. او می کوشد هیچ عنصر اضافه ای را به فیلمش تحمیل نکند. حتا دوربین در تلاش است به فاصله گذاری میان خود با مخاطب وفادار بماند و در نهایت باید تأکید کنم «عامه پسند» بیش از هر چیز فیلم تدوین­اش است؛ تدوینی که شاید یکی از اصلی ترین برگ های برنده آن باشد.
فاطمه معتمدآریا در این فیلم یکی از متفاوت ترین نقش های عمرش را ایفا کرده و در این نقش آفرینی عملکرد درستی دارد. علاوه بر او هوتن شکیبا و باران کوثری نیز متقاعدکننده ظاهر شده اند و می توان «عامه پسند» را فیلمِ بازی های خوب به شمار آورد.