همراهانِ بی راه

فیلم با قابی که مدیوم دو شخصیت اصلی را در خود دارد آغاز میشود. وُیس آف مسرور کننده بر روی چهره های یخ زده هندی و هرمز. تناقضی که به خوبی سنگینی این وصلت اجباری را به نمایش می گذارد. کات به نمای درشت از دستها. دستهای که باید آرامششان تعبیر حس شیرین بساوایی را در ذهن تداعی کند، اضطرابشان، ابهام ارتباط بین دو طرف را نشان می دهد. سکانس ابتدایی فیلم به سادگی و در کمال صداقت و درستی اجرا می شود. شرم ابتدایی موجود در رفتار هردو که نشان دهنده ی عدم شناخت هندی و هرمز نسبت به یکدیگر است، در نگاه نکردن هندی به هرمز در زمانی که او در حال عوض کردن لباسش است، که کارگردان به خوبی هرمز را در عمق میدان حفظ می کند و در طول آن همچنان چهره هندی را هم نگه می دارد، به تصویر کشیده شده. اولین مواجهه جدی دو شخصیت هم در تاریکی ساحل با ابهام شروع می شود. اما بعدتر، رقص شادمانه هرمز در دریا و خاک سرخ ساحل که دریا را به خون بدل می کند و ورود هندی به این آب خون آلود به شکلی خارق العاده نشان میدهد که شب، در ساحل بر آنها چه گذشته و بعد بارداری هندی. عباس امینی تا به اینجای فیلم به طرز دقیقی داستان را به تصویر میکشد و به منطق درامی اثر وفادار است. اما از اینجا به بعد، گویی داستان از دست امینی در می رود. انگار او تا همین جا را می دانسته که می خواهد چه کند و برای ادامه ی داستان صرفا می خواهد کارکترها را جلو ببرد. بدون ایجاد هرگونه تغییر در شخصیتها و یا ضرب الاجل خاصی در داستان. کارگردان علت اصلی مشکلات هندی و هرمز را در بیکاری و بی پولی هرمز می داند. این فیلم اساسا می خواسته مصائب ازدواج کودکان (نوجوانان) را نشان دهد و از آن آسیب شناسی کند و به بازشناسی دلایل بروز اینگونه ازدواج های سنتی بپردازد. ولی سوال اینجاست: آیا مشکل بیکاری فقط در نوجوانان اتفاق می افتد؟ مثلا نمی شود یک فرد سی ساله که متاهل است، بی پول و بیکار باشد؟ مسئله بیکاری می تواند به همه ی جامعه اطلاق شود. بهتر بود کارگردان، مشکلات آن دو را در قالب مسائل جامع شناختی و روان شناسانه بررسی می کرد تا تمایز این گونه ازدواجها از سایر انواع آن آشکار می شد. مشکل بیکاری هرمز و تلاش او برای پول درآوردن به شدت فیلم را سطحی کرده و البته ملال آور. فیلم آنقدر درگیر مسئله شغل می شود که از بیان عمیق تر ارتباط دو شخصیت اصلی باز می ماند و مسئله فیلم تنها هرمز می شود، نه هندی و هرمز. تا آنجا که کارکتر هندی کمرنگ و کمرنگتر می شود و به کلی الکن جلوه می کند.

هندی و هرمز یک نیمچه فیلم به دردبخور است که در حد ایده می ماند. با وجود تمام کم و کاستی های فیلم، از این منظر که هندی و هرمز اثری نو در مواجهه با فرهنگ ازدواج کودکان و نوجوانان است و نقدی هرچند ضعیف بر این موضوع دارد، دیدن حداقل- و البته حداکثر- یکبارِ این فیلم پیشنهاد می شود.