به بهانه توقیف سریال سووشون؛ مروری بر همه سریالهای توقیفشده نمایش خانگی

تولید و پخش سریالهای شبکه نمایش خانگی طی سالهای اخیر به یکی از پررونقترین حوزههای سرگرمی در ایران تبدیل شده است. این سریالها که بهواسطه پلتفرمهای نمایش آنلاین به دست مخاطبان میرسند، بعضاً به دلایل مختلف با توقیف یا تعلیق موقت مواجه شدهاند. گاهی پای ممیزی در میان است، گاهی سرمایهگذاران جنجالی، و گاهی شکایتهای حقوقی. اما در اغلب موارد، این آثار پس از وقفهای کوتاه یا بلند، بار دیگر به پخش برگشتهاند. این گزارش با اشاره به توقیف اخیر سریال «سووشون»، مروری دارد بر برخی از مهمترین سریالهایی که در شبکه نمایش خانگی با معضل توقیف مواجه شدهاند.
تاسیان؛ توقیف به دلیل نداشتن مجوز
پیش از سریال سووشون، سریال «تاسیان» به کارگردانی تینا پاکروان آخرین قربانی توقیفهای یک شنبه بود. تاسیان پس از پخش سه قسمت با دستور قوه قضاییه توقیف شد. علت توقیف نداشتن مجوز انتشار اعلام شد. در نهایت با برگزاری جلساتی با سازندگان و سکوی پخشکننده، زمینه بازگشت سریال فراهم شد.
غربت؛ توقیف بهدلیل یک شخصیت عربزبان
سریال «غربت» به کارگردانی امیر پورکیان، نهمین مجموعه توقیفی نمایش خانگی است که بهدلیل تصویرسازی از یک شخصیت زن عربزبان، با دستور قضایی متوقف شد. با اعمال اصلاحاتی این سریال دوباره منتشر شد.
شبکه مخفی زنان؛ توقف چندباره
این سریال در موارد متعددی با وقفههای پخش روبهرو شد که هر بار شائبه توقیف آن را در فضای رسانهای پررنگ میکرد. در نهایت پس از حدود 10 ماه وقفه، پخش آن در آبانماه 1402 از سر گرفته شد.
روزی، روزگاری مریخ؛ توقیف ۲ روزه بهدلیل نبود مجوز
پس از پخش قسمت اول، این سریال بهعلت نداشتن مجوز از سوی ساترا، از خروجی پلتفرم حذف شد اما پس از دو روز با کسب مجوز دوباره در دسترس قرار گرفت. در این میان، فیلیمو برخلاف نماوا سریال را از پلتفرم خود حذف نکرد.
قورباغه؛ توقیف قبل از پخش بهدلیل مسائل مالی
این سریال با دستور مقام قضایی و بهعلت ابهام در منبع تأمین سرمایهاش توقیف شد. گفته میشد سرمایهگذار سریال «شهرزاد» که درگیر پرونده اقتصادی بود، سرمایهگذار «قورباغه» نیز هست. با این حال، سریال در دیماه 1399 آزاد و پخش شد.
پدرخوانده و بیگناه؛ اصلاحات قضایی
دو سریال دیگر یعنی «پدرخوانده» و «بیگناه» هم بهدلیل ایرادات محتوایی مورد اعتراض قرار گرفتند. پس از جلسات متعدد و اعمال اصلاحات، نهایتاً موفق به دریافت مجوز پخش شدند.
جیران؛ توقیف حقوقی
این سریال تنها اثری بود که بهدلیل شکایت حقوقی مبنی بر سرقت ادبی توقیف شد. مهرداد غفارزاده نویسنده سریال «آهوی من مارال» با ادعای شباهت داستان، شکایتی را علیه «جیران» ثبت کرد. نهایتاً بعد از دو ماه، این سریال رفع توقیف شد.
زخم کاری؛ ممیزی بر سر قسمت هفتم
قسمت هفتم این سریال بهدلیل مخالفت سازندگان با ممیزیهای ساترا، مجوز پخش نگرفت و بهمدت پنج روز متوقف شد. پس از مذاکره، مجوز صادر شد و سریال ادامه یافت.
میخواهم زنده بمانم؛ توقف با دخالت ناجا
چهار روز پیش از پخش «زخم کاری»، سریال «میخواهم زنده بمانم» با مخالفت معاونت اجتماعی ناجا متوقف شد. علت رسمی اعلام نشد، اما گفته شد بازنمایی کمیته انقلاب اسلامی دلیل اصلی بود. سریال پس از 48 ساعت به پخش برگشت.
سقوط؛ جنجال بازیگر، نه محتوا
بازیگر جنجالی و بیانیههای سیاسیاش، باعث شد ساترا جلوی انتشار «سقوط» را بگیرد. در نهایت این سریال پس از رایزنی و بدون تغییر عمده، منتشر شد.
ممنوعه؛ جنجال یک سکانس
سریال «ممنوعه» در سال 1397، پس از انتشار دو قسمت و بهخاطر سکانسی با روابط غیر متعارف، با اعتراض روبهرو شد. توقیف شد و پس از دو ماه با اصلاحاتی به پخش برگشت.
عاشقانه؛ توقیف صرفاً در فضای اینترنت
این سریال به کارگردانی منوچهر هادی، بهدلیل اختلاف میان مالکان اثر و توزیعکنندگان نسخه قانونی در اینترنت، از پخش اینترنتی منع شد. چندی بعد در سکوت خبری به فضای پخش اینترنتی بازگشت.
این موارد نشان میدهد که توقیف در فضای نمایش خانگی ایران، موضوعی تکراری و در عین حال پیچیده است. از مشکلات حقوقی گرفته تا نظارتهای محتوایی، هریک نقشی در ایجاد اختلال در چرخه پخش ایفا میکنند. با این حال، بیشتر این آثار در نهایت راهی به سوی مخاطب یافتهاند. حالا باید دید آیا «سووشون» هم مانند دیگر سریالهای نامبرده، به چرخه پخش بازمیگردد یا مسیر متفاوتی را در پیش خواهد گرفت.