.jpg?w=728&q=75)
مروری بر مهم‌ترین اتفاقات چهل و سومین جشنواره فیلم فجر
چهل و سومین جشنواره فیلم فجر با تمامی حواشی و جنجال‌هایش شب گذشته به پایان رسید و برندگان در بخش‌های مختلف معرفی شدند. با این حال، واکنش‌های زیادی نسبت به نامزدها و برگزیدگان شکل گرفت، تا حدی که برخی عوامل فیلم‌ها در مراسم اختتامیه شرکت نکردند.
آغاز پرحاشیه و فیلم‌های حذف‌شده
پیش از شروع جشنواره، امید به تجربه‌ای متفاوت تا حد زیادی با حذف برخی فیلم‌ها از بخش مسابقه، از جمله پیرپسر، کاهش یافت. با این وجود، جشنواره با ۳۳ فیلم در بخش مسابقه و یک بخش ویژه کار خود را آغاز کرد. حضور فیلم‌های کمدی و ژانر دفاع مقدس به شکل چشمگیری از سایر ژانرها بیشتر بود.
کمدی‌ها؛ از ناامیدی تا یک استثنا
فیلم‌های کمدی این دوره، به استثنای سنسوز، نتوانستند در قد و قامت جشنواره ظاهر شوند. سنسوز با حضور نابازیگران توانست سطح کیفی خود را حفظ کند، اما به دلیل عدم بهره‌گیری از چهره‌های مطرح، احتمالاً در گیشه فروش چندانی نخواهد داشت. سایر کمدی‌ها نیز امید چندانی برای جذب مخاطب در گیشه ندارند. یکی از حاشیه‌های این بخش، عدم جدی گرفتن نشست فیلم صددام توسط رضا عطاران بود که موجب نارضایتی اصحاب رسانه شد.
همچنین فیلم تاکسیدرمی که مجید صالحی نقش اول آن را بر عهده داشت، به عنوان بدترین فیلم جشنواره شناخته شد. بسیاری از تماشاگران نتوانستند تا پایان فیلم در سالن بمانند، و این اثر در زمره کمدی‌های غیرقابل‌تحمل قرار گرفت. اما در میان این آثار ناامیدکننده، بچه مردم در ژانر کمدی-درام توانست کیفیت بالایی از خود نشان دهد و به یکی از استانداردترین فیلم‌های چند سال اخیر سینمای ایران تبدیل شود. نکته قابل‌توجه این فیلم آن است که هرچند به عنوان پروژه‌ای سفارشی شناخته می‌شود، اما سازندگان تلاش کرده‌اند اثری باکیفیت و صادقانه ارائه دهند.
فیلم‌های دفاع مقدس؛ تکرار کلیشه یا رویکردی نو؟
فیلم‌های دفاع مقدسی این دوره را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد. دسته اول، شامل فیلم‌هایی همچون اسفند، پیش‌مرگ و اشک هور، همچنان در پی نمایش قهرمانانی بی‌عیب و نقص و آسمانی بودند. اما خدای جنگ تلاش کرد قهرمانانش را زمینی‌تر به تصویر بکشد و با استفاده از قواعد ژانر، فیلمی در قالب یک اثر جنگی بسازد. این تفاوت در رویکرد موجب شد که برخی از تماشاگران از خدای جنگ استقبال کنند، در حالی که فیلم‌های دسته اول، کلیشه‌های همیشگی را ادامه دادند.
فیلم‌های اجتماعی؛ کم اما اثرگذار
در میان فیلم‌های اجتماعی، رها، زیبا صدایم کن و ناتوردشت توانستند توجه مخاطبان را جلب کنند. هر کدام از این آثار فضای خاص خود را داشتند. ناتوردشت با قطع ناگهانی فیلم در 20 دقیقه پایانی به دلیل مشکلات فنی، تجربه‌ای متفاوت را برای تماشاگران رقم زد، اما نکته جالب این بود که تماشاگران سالن را ترک نکردند و تا انتها به تماشای فیلم پرداختند.
موسی کلیم‌الله؛ ازدحام در سالن، نارضایتی در خروج
جدیدترین اثر ابراهیم حاتمی‌کیا، موسی کلیم‌الله، در اولین تایم اکران خود سالن را مملو از تماشاگر کرد، تا حدی که برخی مجبور شدند روی زمین بنشینند. با این حال، واکنش اهالی رسانه به فیلم چندان مثبت نبود و بسیاری سالن را ناراضی ترک کردند.
انیمیشن‌ها؛ پیشرفت یا پسرفت؟
چهار انیمیشن در جشنواره امسال به نمایش درآمد که در این میان، پسر دلفینی2 عملکرد بهتری داشت و انتظار می‌رود در گیشه ایران و کشورهای همسایه فروش بالایی داشته باشد. استفاده از هوش مصنوعی برای بازسازی صدای شروین حاجی‌پور در این انیمیشن از نقاط جنجالی جشنواره بود، اما اجرای آن به شکلی حرفه‌ای و جذاب صورت گرفت. در مقابل، زال و رودابه با کیفیتی بسیار پایین و فاصله گرفتن از استانداردهای انیمیشن‌سازی ایران، یکی از عجیب‌ترین انتخاب‌های جشنواره بود، به‌ویژه که هیچ‌یک از عوامل فیلم در جشنواره حاضر نشدند و نشست خبری آن نیز برگزار نشد.
بخش ویژه؛ هیجان در کاخ جشنواره
یکی از بخش‌های جذاب جشنواره، بخش ویژه بود که فیلم‌های آن به‌طور روزانه معرفی می‌شدند. لاک‌پشت، رکسانا و غریزه از جمله فیلم‌هایی بودند که بیشترین استقبال را دریافت کردند. پیرپسر نیز با اتمسفر خاص خود بسیاری را شوکه و هیجان‌زده کرد. بازی درخشان حسن پورشیرازی در این فیلم، بسیاری را به یاد بزرگان سینمای ایران، مانند محمدعلی کشاورز و عزت‌الله انتظامی، انداخت.
قاتل و وحشی؛ از امید تا یأس
یکی از ناامیدکننده‌ترین اتفاقات جشنواره، عدم اکران قاتل و وحشی بود. از همان ابتدا شایعاتی درباره نمایش این فیلم به گوش می‌رسید، اما در نهایت، در میانه روز یکشنبه، مشخص شد که این فیلم همچنان اجازه اکران ندارد. بسیاری از سینماگران و اصحاب رسانه، پس از دو سال و نیم انتظار، از این موضوع دلسرد شدند.
انصراف بهرام رادان از داوری و حواشی آن
بهرام رادان در روزهای ابتدایی جشنواره از تیم داوری انصراف داد که این موضوع موجب شد تعداد داوران به شش نفر کاهش یابد. این تصمیم باعث انتقاداتی شد، چراکه تعداد زوج داوران می‌توانست در فرآیند رأی‌گیری مشکل‌ساز شود. در روز اختتامیه، عزت‌الله ضرغامی، یکی از داوران جشنواره، تلاش کرد توضیح دهد که چگونه رأی‌گیری با این شرایط انجام شده است، اما توضیحات او چندان مورد پذیرش منتقدان و اهالی رسانه قرار نگرفت.
اختتامیه و واکنش‌ها
با اعلام کاندیداها، عدم حضور برخی فیلم‌ها مانند خدای جنگ و ناتوردشت در بخش‌های کلیدی، موجب اعتراضات بسیاری شد. برخی از عوامل فیلم‌ها در اعتراض به این روند، در مراسم اختتامیه حاضر نشدند. پس از اعلام اسامی نامزدها، موجی از انتقادات نیز در اینستاگرام شکل گرفت، از جمله توسط شهاب حسینی، بازیگر فیلم رها، و محمدرضا خردمندان، کارگردان ناتوردشت.
اما اختتامیه دو اتفاق جالب داشت. نخست، مصطفی زمانی پس از دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد اعلام کرد که اگر حسن پورشیرازی در این بخش نامزد می‌شد، نه او و نه هیچ‌کس دیگری شانس دریافت جایزه را نداشتند و جایزه خود را با پورشیرازی قسمت کرد. دوم، سعید خانی، تهیه‌کننده فیلم رها، از وزیر ارشاد درخواست کرد که قاتل و وحشی اکران شود و آن را حق مردم دانست.
مورد عجیب پیش‌مرگ
در نهایت منوچهر شاهسواری دبیر چهل و سومین دوره فیلم فجر اعلام کرد در این دوره به بهترین انیمیشن از نگاه تماشاگران نیز سیمرغ بلورین اهدا خواهد شد. پسر دلفینی2 در این بخش نیز برنده اعلام شد. در ادامه هفت فیلم محبوب از نگاه تماشاگران اعلام شد و در نهایت جایزه این بخش به فیلم پیش‌مرگ رسید. فیلمی که هیچ دستاوردی در دیگر بخش‌ها نداشت. این انتخاب تعجب بسیاری از اهالی سینما و اصحاب رسانه را به همراه داشت.