همه چیز درباره سریال سووشون: از هزینه‌های نجومی تا آسیب به بناهای تاریخی شیراز
تولید سریال «سووشون» به کارگردانی نرگس آبیار که براساس رمان ماندگار سیمین دانشور ساخته شده، از همان ابتدا با حواشی متعددی همراه بود. این پروژه که از اواخر سال 1399 کلید خورد، قرار است از اردیبهشت 1404 از طریق پلتفرم نماوا به نمایش درآید. بازیگران اصلی این سریال بهنوش طباطبایی و میلاد کی‌مرام هستند که در نقش زوج اول قصه ظاهر شده‌اند.
براساس گفته‌های یکی از اعضای هیئت مدیره نماوا، برای تولید هر قسمت از این سریال چیزی حدود 8 میلیارد تومان هزینه شده که نشان از ابعاد بزرگ و جاه‌طلبانه این پروژه دارد. همچنین برای جذب استعدادهای محلی، سه سال پیش در شیراز فراخوانی برگزار شد تا بازیگران و نابازیگران شیرازی نیز فرصت حضور در این سریال را پیدا کنند.
حواشی فیلمبرداری سریال «سووشون» در بناهای تاریخی شیراز
یکی از مهم‌ترین حواشی سووشون، آسیب‌های احتمالی به بناهای تاریخی شیراز در جریان فیلمبرداری بود. بخشی از لوکیشن‌های سریال در باغ عفیف‌آباد، ارگ کریمخان زند و خانه نصیرالملک قرار داشت. در جریان فیلمبرداری در باغ عفیف‌آباد، برخی فعالان میراث فرهنگی و مردم محلی نسبت به آسیب به این میراث ملی ابراز نگرانی کردند و حتی کارزاری برای توقف ساخت سریال در این مکان به راه انداختند.
در متن این کارزار آمده بود: «ما مردم شیراز، از تمامی مسئولان محترم درخواست داریم ساخت‌وسازهای سریال سووشون در باغ عفیف‌آباد متوقف شود، چراکه این اقدامات ضربات جبران‌ناپذیری به این اثر ملی وارد خواهد کرد.»
با این حال امیرحسین قاسمی، تهیه‌کننده سریال، در مصاحبه‌ای هرگونه آسیب به بناهای تاریخی را تکذیب کرد و گفت تمام ضوابط حفاظت از میراث ملی رعایت شده است.
از سوی دیگر، بسته شدن ارگ کریمخان زند به روی مردم و گردشگران در زمان فیلمبرداری نیز موجی از واکنش‌ها را به همراه داشت. اما در پاسخ به این انتقادها، مسئولان میراث فرهنگی اعلام کردند که پروژه سووشون، تلاشی برای معرفی بهتر تاریخ و فرهنگ استان فارس به مردم ایران است و همکاری‌ها برای تسهیل این روند ادامه خواهد داشت.
اقتباس سریالی از رمان سووشون؛ آزمون مهم نرگس آبیار
رمان سووشون، یکی از برجسته‌ترین آثار ادبیات معاصر ایران، روایتگر ایستادگی، اندوه و آرمان‌خواهی در شیراز دوران اشغال است. ساخت سریالی براساس چنین رمانی، جسارت ویژه‌ای می‌طلبد؛ خصوصا در فضایی که عموماً نویسندگان ایرانی نسبت به اقتباس‌های سینمایی و تلویزیونی آثارشان بدبین بوده‌اند.
تجربه تاریخی نشان داده که نویسندگان ایرانی در موارد محدودی از اقتباس‌ها راضی بوده‌اند؛ از جمله همکاری‌های موفق با داریوش مهرجویی و ناصر تقوایی. در نسل‌های بعدی، این رضایت کمرنگ‌تر شد و فاصله میان نویسندگان و کارگردانان بیشتر شد.
حال نرگس آبیار، با تولید همزمان دو اقتباس مهم - سووشون و بامداد خمار - در پی شکستن این طلسم است. اگر این پروژه‌ها موفق باشند، می‌توانند به عنوان نقطه عطف جدیدی در تعامل ادبیات و جریان سریال‌‌سازی در ایران ثبت شوند.
البته باید توجه داشت که سیمین دانشور سال‌ها پیش درگذشته و فتانه حاج سید جوادی، نویسنده بامداد خمار، امروز در سن 80 سالگی به سر می‌برد. با این حال، هر دو اثر همچنان طرفداران زیادی در میان جامعه رمان‌خوان ایران دارند و بی‌شک، این جامعه با حساسیت خاصی، اقتباس‌های تازه را دنبال خواهد کرد و به آن‌ها واکنش نشان خواهد داد.