پیرپسر؛ فیلمی که میتواند مناسبات سینمای ایران را تغییر دهد

باید میبودید و آن شب پر شور و هیاهوی اکران فیلم در سالن نمایش جشنوارهی فجر را به چشم میدیدید...یکی از خاصترین شبهای سینمای ایران در دهههای گذشته... وقتی که «پیرپسر» چنان تماشاگران را مرعوب و هیجانزده کرد که کمتر کسی انتظارش را داشت...
«پیرپسر» میتواند از جنبههای مختلفی مناسبات سینمای ایران را وارد مرحله تازهای کند و این فارغ از آن است که فیلم را دوست داشته باشیم یا نه. اینجا و در این مورد خاص دیگر بحث سلیقه و ذائقه مطرح نیست؛ صحبت از باز کردن مسیرهایی تازه است.
اکتای براهنی که رد و نشان بلندپروازی در فیلم اولش یعنی «پل خواب» هم به چشم میخورد، با «پیر پسر» پایش را از حد و مرزهای سینمای ایران فراتر گذاشته. البته اشتباه برداشت نکنید، منظور صرفا مقابله و شاخ و شانه کشیدن برای سانسور و ممیزی نیست. اتفاقا این روزها محصولات سینما و شبکه نمایش خانگی گویی ادبیات جدیدشان برای به عقب راندن خط قرمزها را پیدا کردهاند. درگیریها و توقیفهای پیدر پی و در پی آن مقاومت و انتشار یا اکران آثاری که توقیف و یا تهدید به آن شدهاند، خود گویای این نکته مهم است. اما درباره «پیرپسر» داستان از سطح خط قرمز و ممیزی فراتر میرود...اینجا قضیه خود سینما و هنر است.
اقتباس از یکی از مهمترین و غامضترین رمانهای بلند داستایوفسکی یک روحیهی جاهطلبانهی خاص میخواهد. همان چیزی که سینمای ایران سالهاست کماش داشته و حالا اکتای براهنی نوید زنده شدنش در بطن سینمای جریان اصلی را میدهد. چون این فیلمی است که علیرغم خاص بودنش همه مدل تماشاگر جدی و غیر جدی، خوره فیلم یا عامه را درگیر خودش خواهد کرد.
بیشتر بخوانید:
رکوردشکنی سه ساعته فیلم پیرپسر در شبی که برج میلاد نخوابید
اعلام تاریخ نمایش و رونمایی از پوستر پیرپسر | فیلم اکتای براهنی سرانجام روی پرده میرود
نقد و بررسی فیلم پیرپسر | ویدیو
ویدیو | صحبتهای حامد بهداد درباره فیلم پیرپسر
اولین تیزر رسمی فیلم پیرپسر به کارگردانی اکتای براهنی منتشر شد
رونمایی از اولین لوگوموشن فیلم پیرپسر در آستانه اکران
پیرپسر؛ فیلمی که یادم آورد چرا عاشق سینما هستم
حالا کارگردانی در روزهای تیره و بدحال سینمای ایران سربلند کرده که نمیترسد از اینکه به سراغ چنین اقتباسی برود و باز نمیترسد که فیلمی سه ساعت و نیمه بسازد... مدت زمان نمایشی که برای فرهنگ رسمی سینمای ایران بسیار نامانوس مینماید و پیشبینی واکنش تماشاگران ایرانی به مدت زمان نمایش فیلم بسیار کنجکاویبرانگیز بهنظر میرسد.
اما جاهطلبی و شجاعت بزرگ فکر کردن و خلاف جریان رود شنا کردن یک چیز است و به ثمر نشستن آن یک بحث جدای دیگر و این اصل مطلب دربارهی «پیر پسر» است؛ فیلمی که فراتر از آنکه بخواهد ادا و اطوار و سرابی از یک اثر تاثیرگذار باشد، سینماست؛ یک اثر هنرمندانه است. فیلمی که در عین وفاداری به رمان و بازنمایی تصویری خلاقانه از آن نوشتار پیچیده، به خوبی ایرانیزه شده و جای دقیقش در ایران ۱۴۰۰ را پیدا میکند و برای تماشاگرش ملموس میشود.
فیلمی که به مناسبات ویترینی و گیشهای پشت پا میزند و موفق میشود در مدت زمان طولانی نمایشش تماشاگر را بر روی صندلی سینما میخکوب کند... فیلمی که صراحتش در بازنمایی خشونت عریان، همانقدر جاهطلبانه است که واقعگرایانه، شهودی و روانکاوانه...
«پیر پسر» از آن دست فیلمهای کمشمار ایرانیست که زبانش، زبان تصویر و لحظه است... زبان فرم و میزانسن... آنهم در دل یکی از سختترین اقتباسهایی که تاریخ سینمای ایران به خودش دیده است و روایتگر خشونتهای ذاتیست؛ روایت عقدههایی فروخورده که ناگزیر روزی سر باز خواهند کرد.
وقتی درباره خشونت عریان ««پیرپسر» حرف میزنیم منظورمان صرفا نمایش بیمهابای صحنههای خشمناک پر از خون و خونریزی نیست که البته در این باب «پیرپسر» یک پلان سکانس طولانی حیرتانگیز دارد که ورای آن، از بازنمایی همین عقدههای فروخورده حرف میزنیم...
از پدران ناجوانمرد و پسران عصبانی...از نمایش رابطههای پدر و پسری مخدوش و پر از تنفری که همیشه گویی در قانونی نانوشته، غیر قابل پرداخت بودهاند اما واقعیت جامعهشناختی نسلهای از هم گسستهی ایران معاصر است... حالا با جنبه تاریک و مگویی از یک خانواده ایرانی طرف هستیم که هرگز با چنین صراحتی در سینمای ایران بازنمایی نشده و البته چنان واقعی است که هر تماشاگری با گوشت و خون حسش میکند و با آن همذاتپنداری خواهد کرد.
«پیر پسر» از آن فیلمهایی است که برای پرده سینما ساخته شده نه صفحه کوچک و محدود نمایش خانگی. برای احترام به تلاش قابل ستایش فیلمساز و عوامل فیلم و حتی فراتر از آن برای چشیدن دوباره طعم تماشای یک فیلم ویژه به زبان فارسی روی پرده عریض سینما، برای خاطر خودتان اگر عاشق سینما هستید، «پیر پسر» را در سالن تاریک سینما، روی پرده و در یک تجربه جمعی به تماشا بنشینید.
مدیسا مهرابپور


حامد بهداد متولد ۲۶ آبان ماه ۱۳۵۲ در مشهد بازیگر است. او از ۹ سالگی تئاتر بازی کرده و عاشق بازیگری است.
او اولین حضور خود در سینمای حرفهای را با فیلم «آخر بازی» تجربه کرده است.