از چهره جدید بازیگران ایرانی تا بازگشت هنرمندان ممنوع‌الکار در قالب آثار تصویری
اختصاصی سلام سینما - مهلا رنجبران | مهتا محدث متولد شهر شعر و ادب شیراز زیباست، دختر هنرمند دهه هفتادی کارش را با روزنامه سینما شروع کرد و در مدت کوتاهی فعالیت خود را در عالم تصویر با آقای فریدون جیرانی در ساخت مستند پشت صحنه «آشفتگی» آغاز کرد. این دختر جوان ایرانی همکاری با کارگردانانی همچون کیانوش عیاری و خانم نرگس آبیار را در رزومه کاری خود دارد و طعم شیرین تجربه بازیگری را چشید. سریال «۸۷ متر» که با ناملایمتی های زیادی هرگز به پخش نرسید تا فیلم «شبی که ماه کامل شد»،«ابلق» و «سیم چهارم» نقش آفرینی کرد. اما کار هنری محدث به اینجا ختم نمی شود او در دنیای تئاتر هم دستی برآتش دارد. چندین اجرای نمایش در شیراز و تهران در لیست بلند کاری او قرار دارد. تئاترهایی همچون مثل «اولئانا» با آقای پسیانی، «لباس برای مهمانی» با خانم کمند امیرسلیمانی و «چه کسی از ویرجینیا ولف می‌ترسد؟» که باعث شد رامین پرچمی هم بازی میترا حجار و حامد کمیلی باشد و پس از سالها دوباره پایش به روی صحنه نمایش باز شود. تولد نمایشگاه چند تکه آینه دنیای هنر، گسترده ،وسیع و همانند اقیانوسی بی انتهاست. شاید همین گستردگی و وسعت دنیای هنر بود که باعث شد مهتا محدث در کنار هنر بازیگری به هنر دیگری که از سال 89 درآن وارد شده بود میل و رغبت بیشتری پیدا کند، میلی که باعث شد زمینه های تولد نمایشگاه چند تکه آینه به وجود آید.
نمایشگاه چند تکه آینه و جزئیات آن را باید از زبان مهتا محدث که خودش در رشته نقاشی هم فعالیت هایی داشته شنید. دختر هنرمند ایرانی که نقش کیوریتور آن را برعهده داشت. او در این باره می گوید: چند تکه آینه در واقع از جای عجیبی شروع نشد. زمانی که فعالیت‌های سینمایی داشتم، با کارگردان‌ها، فیلم‌سازان و بازیگرانی روبه رو شدم که دستی در کار هنرهای تجسمی داشتند.
وی ادامه می دهد: واقعا برایم جالب بود که کار اهالی سینما هنرهای تجسمی می‌کردند. یعنی چی؟ یعنی اینکه به هر حال پناه بردن به عکس، به نقاشی و در واقع یک روایت دیگری را به ما از سینماگران می داد.
دغدغه فرهنگی به جای سلبریتی‌گرایی
محدث ادامه می دهد: همین رویارویی من با این موضوع باعث شد جرقه اولیه برگزاری نمایشگاه چند تکه آینه در ذهنم زده شود. البته باید به این نکته اشاره کنم از همان اول با خود قول و قرار گذاشتم که نگاهم در این کار نه سلبریتی بلکه دغدغه فرهنگی باشد،می‌خواستم از زاویه‌ای دیگر به آثار هنرهای تجسمی سینماگران نگاه کنم و آن را در معرض دید همگان قرار دهم.
این بازیگر جوان ادامه داد: «این اولین بار بود که این اتفاق می‌افتاد. اولین ایده‌اش هم توسط من بود که در اولین بار در خانه هنرمندان اتفاق افتاد. کار را با آثار یکی از بازیگران عزیز آغاز کردم اما بعد متوجه شدم آدم‌های دیگری هستند که حتی در دوران ممنوع‌الفعالیت بودن، مثل خانم پانته‌آ بهرام، مثل خانم کتایون ریاحی و هنرمندان دیگر، به عکس گرفتن، به عکاسی، به نقاشی و به کار هنرهای تجسمی پناه برده بودند. همین باعث شد به دنبال آدم‌های بیشتری باشم. حالا این افراد یا معرفی می‌شدند، یا خودم متوجه می‌شدم.»
وی گفت: «طبیعتاً کیفیت کار برای من خیلی مهم بود. شروع کردم به جمع کردن تک تک تابلوها، تماس گرفتن با افراد و هماهنگی دیدن کارها در جاهایی که امکانش بود کارها را انتخاب می‌کردم و در جایی که انتخاب‌ها محدود بود، همان کار را به واسطه خود آرتیستی که کارها را به ما می‌داد، برای نمایشگاه استفاده می‌کردیم.»
محدث افزود: «برای این نمایشگاه دغدغه خیلی زیادی داشتم اما شرایط به صورتی رقم خورد که سریع اتفاق افتاد. دوست داشتیم اولین بار این نمایشگاه در خانه هنرمندان باشد. به سختی توانستم از عزیزانی کمک بگیرم و خانه هنرمندان برای برپایی نمایشگاه چندتکه آینه هماهنگ شد.»
مهتا محدث ادامه داد: «در نمایشگاه خانه هنرمندان ما اساسا دغدغه ای نداشتیم و با کمک معاونت فرهنگی حواشی را پشت سر گذاشتیم تا جایی که می‌شد قدم برداشتم و به دیگران هم گفتم که برای من مهم است که در شرایط موجود دغدغه های اجتماعی خودمان را نشان دهیم. به هر حال این شد که کارها دانه به دانه جمع شد و من خودم به تنهایی و البته با گرفتن مشورت‌هایی از اساتید و با همکاری آنها توانستم این نمایشگاه را به روز افتتاحیه برسانم. خوشحالم که خیلی استقبال گسترده‌ای شد.»
وی در این باره اضافه کرد: «با اینکه نمایشگاه خانه هنرمندان، اولین نمایشگاه ما بود، می‌توانم بگویم واقعاً عالی بود. حتی در روزهای بعد از افتتاحیه سفرای دیگر کشورها نیز به تماشا آمدند و نمایشگاه برایشان جذاب بود. آثار بسیار ارزشمندی از افرادی که چه الان و چه در سینمای گذشته، آدم‌های موفقی بودند. مثل آقای عباس کیارستمی، مثل آقای ناصر تقوایی، مثل مرحوم داریوش مهرجویی.»
این هنرمند ادامه داد: «ما کارهای بسیار متفاوتی از هنرمندانی همچون خانم پانته‌آ بهرام، از خانم میلانی، از آقای محمود کلاری (که من تجربه کار با ایشان را در فیلم «آدم‌فروش» داشتم). در واقع ۲۰ اثر از ۲۰ سینماگری داشتیم که که واقعاً هر کدام حامل پیامی خاص بود. اصلاً کسی شاید فکرش را هم نمی‌کرد که هنرمندانی از دنیای بازیگری عکاس و نقاش درجه‌یکی هم باشند.»
این نمایشگاه یعنی امید هنوز زنده است
محدث می گوید: «آقای پرویز پرستویی در جشن ملی سینما گفت: "سینما آینه‌ای‌ست که مردم در آن خودشان را می‌بینند." یعنی خب، پس سینما یعنی امید.»
وی افزود: «می‌خواهم بگویم اگر ما مدتی در شرایط کرونا، مدتی در شرایط ممنوع‌الکاری… بازیگرانی مثل خانم پانته‌آ بهرام یا خانم کتایون ریاحی کم کار بودند اما با این وجود، اثری از کارهای آنها این بار نه به شکل فیلم بلکه به شکل یک اثر تصویری مثل عکس یا نقاشی یا هنرهای تجسمی در این نمایشگاه بود. این اتفاق در واقع برای من نشانه امید بود. اینکه یعنی هنوز هنرمندان روحیه هنری خود را حفظ کرده اند، هنوز فقط مقابل دوربین نیستند، بلکه می‌توانند بگویند هنر هنوز زنده است. با توجه به حرف آقای پرستویی، سینما فقط تصویر و قصه نیست. سینما می‌تواند عکس یا نقاشی باشد. می‌تواند جزئیاتی باشد از یک کلیتی که ما شاید آن را در قاب تصویر جادویی سینما نبینیم، اما بتوانیم آن را از طریق تابلوهایی که در نمایشگاه «چند تکه آینه» هست احساس کنیم و با آنها ارتباط بگیریم؛ با آرتیست محبوب، بازیگر محبوب یا فیلم‌ساز مورد علاقه‌مان.»
این هنرمند جوان ایرانی اضافه کرد: «سینما برای من فقط تصویر و قصه نیست؛ و در ادامه باید به حرف آقای کیارستمی که در استیتمنت نمایشگاه هم نوشتم اشاره کنم: "احساس آزادی می‌کنم در انتخاب رنج"».
به فکر جهانی‌کردن نمایشگاه هستم
وی در پایان اظهار داشت: «نمایشگاه چند تکه آینه را سه بار برگزار کرده‌ایم؛ یک بار در خانه هنرمندان، بار دوم در شیراز و بار سوم در مرکز گالریا. الان هدف من بیشتر این است که کارها را متفاوت و حتی متعدد کنم و نمایشگاه را به سمت بین‌المللی شدن پیش ببرم. تا این لحظه توانستم با کمک اساتید و هنرمندان با نمایشگاهی در تورنتو صحبت کنیم. همچنین در لندن هم مذاکراتی داشتیم که بتونیم آنجا نمایشگاه را برگزار کنیم.»
محدث گفت: «من به فکر جهانی کردن این نمایشگاه هستم. چون اعتقاد دارم آرتیست فقط متعلق به ایران نیست؛ آرتیست متعلق به تمام آدم‌هایی‌ست که کارهای آنها را می‌بینند. بنابراین، صدای آدم‌ها، صدای آرتیست‌هایی که در نمایشگاه «چند تکه آینه» حضور دارند، باید به تمام دنیا برسد».
وی ادامه می دهد: «در واقع ۲۰ اثر از ۲۰ سینماگر داشتیم که که واقعاً هر کدام حامل پیامی خاص بود. اصلاً کسی شاید فکرش را هم نمی‌کرد که هنرمندانی از دنیای بازیگری ،عکاس و نقاش درجه‌یکی هم باشند».