اختصاصی سلام سینما- پارک چان ووک، کارگردان و تهیه‌کننده اهل کره جنوبی است. قبل از فیلمسازی منتقد فیلم بود. کارگردانی که با دیدن فیلم «سرگیجه» (Vertigo) آلفرد هیچکاک تصمیم گرفت تا فیلمساز شود.

فیلم‌های اول او، «ماه رویای خورشید است» (The Moon Is... The Sun's Dream) و «تریو» (Trio)*، خوب از آب درنیامد تا آنجا که خودش اولین منتقد آن‌ها بود. اما حالا این کارگردان تحسین شده با هر فیلمش شاخک‌های مخاطبان را تیز می‌کند. فیلمسازی که می‌گوید زندگی در دوره‌ای از حکومت دیکتاتوری کره تخیل او را شکوفا کرده است.

پارک چان ووک را بیشتر به‌خاطر سه‌گانه انتقامش و «کنیز» (The Handmaiden) می‌شناسند. فیلمسازی که در ساخت و نمایش فیلم‌های خشن شهرت دارد. کارگردانی که هم‌زمان با نمایش خشونت، خون و انتقام می‌تواند ترکیبی از طنز سیاه، غم و اندوهی زیاد را به تصویر بکشد. درنهایت در لایه‌های زیرین و پنهان تمام این‌ها یک انسانیت عمیق نهفته است، یک دنیا حس سرکوب‌شده، درد و ترس.

جشنواره کن ۲۰۲۲ جایزه بهترین کارگردانی را به فیلم «تصمیم به رفتن» (Decision to Leave) اهدا کرد، فیلمی به کارگردانی پارک چان ووک با مضمونی جنایی و عاشقانه.

این فیلمساز کره‌ای سال  ۲۰۰۴ برای فیلم «اولدبوی» (Oldboy) برنده جایزه ویژه هیئت داوران کن شد. آن سال تارانتینو داور کن بود، کارگردان علاقه‌مند به سینمای چان ووک.

این یادداشت به معرفی بهترین فیلم‌های پارک چان ووک می‌پردازد، بهترین‌هایی که از اشتراک دیدگاه منتقدان راتن تومیتوز و امتیاز مخاطبان سایت imdb حاصل شده است.

بهترین‌های کارگردانی که می‌گوید که از شکسپیر، کافکا، داستایوفسکی و بالزاک تاثیر پذیرفته است. فیلمسازی که قصد دارد یک وسترن و یک فیلم علمی – تخیلی بسازد و فیلم «تبر» (The Ax) کوستا گاوراس را بازسازی کند.

بهترین فیلم‌های پارک چان ووک

۵- بانوی انتقام (Lady Vengeance)

ژانر: جنایی، درام، دلهره‌آور

سال انتشار: ۲۰۰۵

امتیاز راتن تومیتوز: ٪۷۶

امتیاز ‌آی‌ام‌دی‌بی: ۷.۵ (۷۸۱۳۲)

امتیاز سلام سینما: امتیاز دهید

سه‌گانه انتقام پارک چان ووک از سال ۲۰۰۲ شروع شد، با فیلم «همدردی با آقای انتقام» (Sympathy for Mr. Vengeance). بعدا «اولد بوی» (Old Boy) را ساخت و درنهایت به «بانوی انتقام» (Lady Vengeance) رسید.

فیلم درباره زنی است که به‌اشتباه مجرم شناخته می‌شود؛ به جرم ربودن و قتل یک کودک. او بعد از پس از ۱۳ سال زندانی بودن تنها یک هدف دارد؛ انتقام. انتقام از مردی که او را مسئول سختی‌های زندگی‌اش می‌داند. فیلمی که در عین خشونت، تلخی و طنز سیاهی که دارد دارای پایانی شاعرانه با مفهومی عمیق است.

لی یونگ آئه یا همان یانگوم شناخته شده‌ بین ما ایرانیان، نقش اول «بانوی انتقام» (Lady Vengeance) را بازی می‌کند.

*****

۴- اولد بوی (Old Boy)

ژانر: اکشن، درام، رازآلود

سال انتشار: ۲۰۰۳

امتیاز راتن تومیتوز: ٪۸۱

امتیاز ‌آی‌ام‌دی‌بی: ۸.۴ (۵۶۳۶۵۵)

امتیاز سلام سینما: ۷.۳ (۲۵۱۴)

پارک چان ووک را با این درام می‌شناسیم، فیلم محبوب مخاطبان. فیلمی با اتمسفری رازآلود، هراس‌آور و شروعی کوبنده. مردی ۱۵ سال زندانی می‌شود بدون آنکه بفهمد چرا و به چه دلیل. بعدازاین مدت آزاد می‌شود و ۵ روز فرصت دارد تا بفهمد چه کسی و چرا او را زندانی کرده است.

«اولد بوی» (Old Boy) نمایشی از انتقام و کینه است؛ خشمی کهنه که به فروپاشی انسان می‌انجامد و پایانی دارد که آدمی را به فکر وامی‌دارد. فیلمی که بر اساس یک مانگای ژاپنی به همین نام اثری از گارون تسوچیا ساخته شده است. این درام موجب تحسین اسپایک لی شد و او آن را در سال ۲۰۱۳ بازسازی کرد. پیشنهاد می‌کنیم ابتدا نسخه پارک چان ووک را ببیند و اگر وقت داشتید سری به نسخه اسپایک لی نیز بزنید.

چان ووک درباره خشونت و محتوای فیلم‌هایش می‌گوید که من بسیار بادقت با رفتارهای خشونت‌آمیز برخورد می‌کنم و می‌خواهم مطمئن شوم که مخاطبان متوجه می‌شوند که این اعمال تا چه حد پر از رنج هستند و پشت سرشان درد وجود دارد. شاید به همین است که این کارگردان دست به فیلم‌برداری متفاوت در بعضی صحنه‌ها می‌زند؛ مثلا صحنه زدوخورد داخل این فیلم با آن فیلم‌برداری لانگ شات و از نمای بیرونی را به یاد بیاورید.

عصر ما خشونتش بیشتر و عریان‌تر است، در این دوره خشونت‌های بسیار ما را از انسانیت دور کرده است، فیلم‌های چان ووک اخلاق و انسانیت را دوباره به‌صورت ما می‌کوبد. خودش می‌گوید در فیلم‌هایم روی درد و ترس انسان تمرکز می‌کنم. خشونت و درد غیرقابل‌تحمل صحنه خوردن اختاپوس زنده در فیلم «اولد بوی» (Old Boy) از این دست تصاویر چان ووکی است. نظر شما چیست؟

*****

۳- منطقه‌ امنیتی مشترک (Joint Security Area)

ژانر: اکشن، درام، دلهره‌آور

سال انتشار: ۲۰۰۰

امتیاز راتن تومیتوز: ٪۸۸

امتیاز ‌آی‌ام‌دی‌بی: ۷.۸ (۲۹۷۳۶)

امتیاز سلام سینما: امتیاز دهید

رسیدیم به یکی از فیلم‌های محبوب‌های آقای تارانتینو. اولین فیلم از پارک چان ووک که گواه این گزاره بود: «کارگردانی جدی متولد شده است.» یکی از آن فیلم‌هایی که نشان داد عصر جدید سینمای کره آغاز شده است. «منطقه‌ امنیتی مشترک» (Joint Security Area) با موضوعاتی مانند سیاست، دوستی و انسانیت گره‌خورده است.

فیلم درباره چهار سربازی است که از مرزهای کره شمالی و جنوبی محافظت می‌کنند. در یک تیراندازی دو سرباز کره شمالی کشته می‌شوند. یک تیم بی‌طرف برای بررسی اینکه دقیقا چه اتفاقی افتاده است به آنجا اعزام می‌شوند، اما قضیه پیچیده‌تر می‌شود. این درام با الهام از کتابی اثر سانگ یون پارک ساخته شده است.

چان ووک از فلاش‌بک استفاده می‌کند تا به‌آرامی دقیقا آنچه اتفاق افتاده را آشکار کند و در تمام طول فیلم تنش را حفظ می‌کند. سانگ کانگ‌هو در نقش اوه کیونگ پیل و لی بیونگ هون در نقش لی سو‌هیوک هر دو در فیلم باشکوه هستند، تا آنجا که تماشاگر نمی‌تواند و نمی‌داند طرف کدام یک را بگیرد. بازی این دو در کنار کارگردانی و فیلم‌برداری بزرگ‌ترین سرمایه‌های این درام هستند.

کوئنتین تارانتینو «منطقه‌ امنیتی مشترک» (Joint Security Area) را یکی از ۲۰ فیلم برتر ساخته شده از سال ۱۹۹۲ می‌داند. تارانتینو در مورد چان ووک گفته است او می‌داند چطور یک فیلم خوب بسازد، درست مثل میکل آنژ که می‌دانست چگونه با یک سقف برخورد کند.

*****

۲- من یک سایبورگ هستم، ولی مشکلی نیست (I'm a Cyborg, But That's OK)

ژانر: کمدی، درام، رمانتیک

سال انتشار: ۲۰۰۶

امتیاز راتن تومیتوز: ٪۹۲

امتیاز ‌آی‌ام‌دی‌بی: ۷ (۲۴۱۸۶)

امتیاز سلام سینما: امتیاز دهید

فیلم با نمایش دو انسان غیرمتعارف، عشق بین آن‌ها را نشان می‌دهد. دختری که فکر می‌کند یک سایبورگ است. او فکر می‌کند با لیسیدن باتری‌ها می‌تواند تغذیه خودش را به دست آورد چرا که غذای واقعی مدارهای او را خراب می‌کند؛ بنابراین به بیمارستان روانی مراجعه می‌کند. آنجا بیمارهای متفاوتی را می‌بیند و عاشق مردی می‌شود که فکر می‌کند می‌تواند روح مردم را بدزد.

معصومیت و شیرین بودن شخصیت‌های فیلم، طنز صریح و بی‌پرده آن و نگاه و برداشت متفاوت پارک چان ووک به موضوع عشق و فیلم رمانتیک، «من یک سایبورگ هستم، ولی مشکلی نیست» (I'm a Cyborg, But That's OK) را به اثری دیدنی تبدیل کرده است. چان ووک با این فیلم سبک متفاوتش را در نمایش ژانر عاشقانه به رخ کشیده است.

اگر می‌خواهید فیلمی از پارک چان ووک را ببینید می‌توانید با این شروع کنید چرا که زمان کمی به‌اندازه ۱ ساعت و ۵۰ دقیقه دارد و منتقدان نیز اقبال خوبی به آن نشان داده‌اند.

*****

۱- کنیز (The Handmaiden)

ژانر: درام، رمانتیک، دلهره‌آور

سال انتشار: ۲۰۱۶

امتیاز راتن تومیتوز: ٪۹۶

امتیاز ‌آی‌ام‌دی‌بی: ۸.۱ (۱۳۹۶۵۴)

امتیاز سلام سینما: ۶.۸ (۱۴۱۶)

«کنیز» (The Handmaiden) نمایش توانایی پارک چان ووک در نشان‌دادن سنت‌ زیبایی‌شناسی آسیایی است. فیلم درباره دختری کره‌ای است که به‌عنوان خدمتکاری، استخدام یک زن ثروتمند ژاپنی می‌شود، دختری که قصدی پنهانی دارد؛ کلاهبرداری و دزدی از این زن. بیشتر از این جایز نیست از این درام حرفی بزنیم، اجازه بدهید فیلم با شما حرف بزند. درامی که در سه بخش روایت می‌شود. فیلمی اروتیک همراه با رگه‌هایی از کمدی سیاه و ترکیبی از تعلیق و نشانه‌گذاری.

این درام اقتباسی است از یک رمان جنایی ویکتوریایی به نام انگشتر اثر سارا واترز، با این تفاوت که رمان در بریتانیا رخ می‌دهد اما اتفاقات داخل فیلم به زمان استعمار ژاپن بر کره تغییریافته است. پارک چان ووک در این فیلم توجه و تمرکز خود را روی رابطه جنسی معطوف کرده است.

«کنیز» (The Handmaiden) تریلرش هم دیدنی است؛ ترکیبی از صحنه‌های فیلم و موسیقی بدون هیچ دیالوگی. تیزری که همچون چکشی شوق دیدن فیلم را در ذهن مخاطب می‌کوبد. اما اگر تابه‌حال فیلمی از چان‌ووک را ندیده‌اید با این درام شروع نکنید چون نزدیک به سه ساعت زمان می‌برد!

*****

داستان‌ها همه گفته‌ شده‌اند حالا نیاز به تغییر دید و روایت متفاوت داریم، نیاز به فیلمسازهایی که قصه را طور دیگر بیان کنند. پارک چان‌ووک یکی از این کارگردان‌ها است. فیلمسازی که در برجسته‌کردن و شناساندن سینمای کره نقش مهمی دارد. سینمایی که حالا رشد کرده و حتی گاهی ما را بیشتر از هالیوود شگفت‌زده می‌کند.

چان ‌ووک کارگردانی است که مانند شعبده‌بازی ماهر با ذهن و روان مخاطب بازی می‌کند. کارگردانی که جنون و نبوغش هر شیفته سینمایی را مجذوب می‌کند. معما طرح می‌کند، بیننده را به دنبال خود می‌کشد و در نهایت در بحر تفکر او را جا می‌گذارد. این فیلمساز فیلم هیجانی – روان‌شناختی «استوکر» (Stoker) را با الهام از «سایه شک» (Shadow of a Doubt) هیچکاک ساخته است.

سینمایش را با المان‌های انتقام و خشونت و شوخ‌طبعی می‌شناسند. عجیب آنکه در این دنیای خشونت‌آمیز شخصیت فیلم‌های او اغلب از قیچی برای انجام اعمال خشن خود استفاده می‌کنند. شوخ‌طبعی نمایش‌داده‌شده در آثارش نیز در غیرمنتظره‌ترین لحظه‌ها هم ظاهر می‌شود و لبخند را از بیننده می‌گیرد.

خودش را بیشتر از هر چیزی داستان‌نویس می‌داند. درباره فیلم‌هایش می‌گوید که بخش فنی کارهایم در اولویت دوم برای من قرار دارد. این شخصیت‌ها و داستان اصلی هستند که اولویت دارند و هر عنصر دیگری از فیلم باید به بهترین شکل از داستان حمایت کند.

*****

- یک پیشنهاد:

اگر اولین بار است می‌خواهید فیلم‌های پارک چان ووک را ببینید با فیلمی مثل «عطش» (Thirst) شروع کنید. بعد به سراغ سه‌گانه انتقام او بروید و اول «اولدبوی» (Oldboy) را ببینید و بعد سراغ آن دوتای دیگر بروید. حالا ذهن شما برای دیدن سایر فیلم‌های این کارگردان آماده است.

*****

*فیلم «تریو» (Trio) را به اسم «سامینجو» (Saminjo) نیز می‌شناسند. در واقع «سامینجو» (Saminjo) نام اصلی و کره‌ای فیلم است و «تریو» (Trio) نام انگلیسی آن.

منبع

/movieweb.com/tasteofcinema.com/imdb.com/rottentomatoes.com