اختصاصی سلام سینما - تاریخ جشنواره فیلم فجر را از ابتدا تا به امروز که در آستانه برگزاری چهلمین دوره آن هستیم، مرور کرده‌ایم تا با رکوردداران دریافت سیمرغ در رشته‌های مختلف آشنا شوید.

رکوردداران سیمرغ جشنواره فیلم فجر

جالب است بدانید در میان همه سینماگران این سال‌ها، محمدرضا دلپاک، صداگذار درجه یک سینمای ایران و محسن روزبهانی، متخصص جلوه‌های ویژه میدانی و جلوه‌های ویژه سینما با دریافت ۹ سیمرغ، بیشترین سیمرغ را در تمامی ادوار جشنواره به خانه برده است.

پس از این دو نفر، ابراهیم حاتمی کیا با دریافت ۵ سیمرغ در بخش‌های کارگردانی و فیلمنامه‌نویسی و همچنین ۵ سیمرغ در بخش بهترین فیلم، پرافتخارترین فیلمساز جشنواره فیلم فجر محسوب می‌شود.

باقی این رکوردها را در این یادداشت مرور کرده‌ایم:

بهترین فیلم

درباره بهترین فیلم کمی تعیین رکورددار سخت است چراکه سیمرغ به تهیه کننده اثر تعلق می‌گیرد و در بسیاری از موارد این صاحب اثر یک شخص نیست که مثلا بنیاد سینمایی فارابی است. اگر بخواهیم بهترین فیلم‌های سیمرغی را از منظر سازنده در نظر بگیریم؛ ابراهیم حاتمی کیا، مرد شماره اول این بخش می‌شود؛ فیلمسازی که پنج فیلمش تا کنون بهترین فیلم جشنواره فیلم فجر شده‌اند:

-از کرخه تا راین

-به رنگ ارغوان

-به نام پدر

-چ

-آژانس شیشه ای

بهترین کارگردانی

مجید مجیدی با دریافت چهار سیمرغ بلورین، رکورددار بخش بهترین کارگردانی است.

او برای کارگردانی فیلم‌های آواز گنجشک‌ها، بچه‌های آسمان، باران و بید مجنون موفق به کسب سیمرغ شده.

بهترین فیلم‌نامه

کامبوزیا پرتوی تا به حال چهاربار سیمرغ بهترین فیلمنامه را برای فیلم‌های من ترانه پانزده سال دارم، کافه ترانزیت، کامیون و فراری از آن خود کرده است و رکوردار این بخش به حساب می‌آید.

بهترین فیلمبرداری

در بخش بهترین فیلمبرداری، محمود کلاری و حمید خضوعی ابیانه، هر دو با ۴ جایزه، رکوردار این بخش در تاریخ جشنواره فیلم فجر هستند.

محمود کلاری تا کنون علاوه بر بارها نامزد شدن، ۴ بار موفق به کسب سیمرغ بلورین بهترین فیلمبرداری برای فیلم‌های سرب، گبه، بوی کافور عطر یاس و جدایی نادر از سیمین شده و برای فیلم خون بازی هم سیمرغ بهترین دستاورد هنری را از آن خود کرده است.

حمید خضوعی ابیانه نیز برای ۴ فیلم‌ غلامرضا تختی، پابرهنه در بهشت، خیلی دور خیلی نزدیک و اینجا چراغی روشن است، برنده سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر شده است.

بهترین تدوین

بهرام دهقان با ۵ سیمرغ بلورین تدوین برای فیلم‌های «قارچ سمی»، «آسمان زرد کم عمق و استرداد»، «ابد و یک روز»، «عرق سرد» و «متری شیش و نیم»، رکورددار سیمرغ بلورین بهترین تدوین در تمام ادوار جشنواره فیلم فجر است.

بعد از او، هایده صفی‌یاری برای فیلم‌های آژانس شیشه‌ای، روبان قرمز، نارنجی پوش، چهارشنبه‌سوری و حسین زندباف برای تدوین فیلم‌های مرگ سفید، اتوبوس، حمله به اچ ۳ و چشم شیطان موفق به کسب ۴ سیمرغ و بیشترین سیمرغ‌ها در بخش تدوین شده‌اند.

بهترین صدابرداری

جهانگیر میرشکاری تا کنون ۵ بار سیمرغ را برای فیلم‌های خانه دوست کجاست و اجاره نشین‌ها (در دوره پنجم)، هنرپیشه، زیر بام‌های شهر، سرزمین خورشید و متولد ماه مهر، به خانه برده است.

بهترین صداگذاری

محمدرضا دلپاک همانطور که در ابتدای یادداشت ذکر شد، بیشترین سیمرغ را از جشنواره فیلم دریافت کرده:

۱۰ سیمرغ برای فیلم‌های برلین -۷، لانتوری، تولد یک پروانه، قاعده بازی، سفر به فردا، رنگ خدا، خرس، زمان می‌ایستد و باران و درباره الی.

بهترین موسیقی

در این بخش نیز، سه نفر با کسب ۴ سیمرغ بلورین، رکورددار جشنواره فیلم فجر هستند:

- حسین علیزاده برای فیلم‌های گبه، زشت و زیبا، آواز گنجشک‌ها و ملکه

- مجید انتظامی برای فیلم‌های بای سیکل ران، روز واقعه، آژانس شیشه‌ای و دیوانه‌ای از قفس پرید

- محمدرضا علیقلی برای فیلم‌های نرگس، قدمگاه، خیلی دور خیلی نزدیک و «دختر و امکان مینا»

بهترین طراحی صحنه

امیر اثباتی و ایرج رامین فر، هر دو، ۴ بار موفق به کسب سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر شده‌اند.

- امیر اثباتی برای فیلم‌های سرزمین خورشید، بانوی اردیبهشت، دوئل و خیلی دور خیلی نزدیک

- ایرج رامین فر برای فیلم‌های سگ کشی، شاهزاده ایرانی، وقتی همه خوابیم و جرم

بهترین طراح چهره پرداز

عبدالله اسکندری پیش‌کسوت چهره پردازی سینمای ایران با شش سیمرغ برای فیلم‌های ساحره، مسافر ری، مادر، ناصرالدین شاه آکتور سینما، بانو، آخرین بندر و روز واقعه، بلندی‌های صفر، به همراه سعید ملکان با شش سیمرغ برای فیلم‌های تنگه ابوقریب، ابد و یک روز، ملک سلیمان، وقتی همه خوابیم، آلزایمر و فرزند صبح، آواز گنجشک‌ها رکورددار بخش چهره‌پردازی هستند.

بهترین بازیگر نقش اول زن

هدیه تهرانی، پروانه معصومی، فاطمه معتمدآریا، لیلا حاتمی، مریلا زارعی، هنگامه قاضیانی و باران کوثری هرکدام با دو سیمرغ باهم در این بخش در جایگاه برترین‌ها قرار می‌گیرند.

- هدیه تهرانی: فیلم‌های «قرمز» و «چهارشنبه سوری»

- پروانه معصومی: فیلم‌های «گل‌های داوودی» و «شکوه زندگی»/«جهیزیه‌ای برای رباب»

- فاطمه معتمدآریا: فیلم‌های «همسر» و «هنرپیشه»

- لیلا حاتمی: فیلم‌های «بی پولی» و «رگ خواب»

- مریلا زارعی: فیلم‌های «شیار 143» و «زیر سقف دودی»

- باران کوثری: فیلم‌های «خون بازی»/«روز سوم» و «کوچه بی نام»

- هنگامه قاضیانی: فیلم‌های «به همین سادگی» و «روزهای زندگی»

بهترین بازیگر نقش اول مرد

در این سو اما پرویز پرستویی یکه و تنها با چهار سیمرغ رکورددار بیشترین سیمرغ برای بهترین بازیگر مرد است. برای فیلم‌های:‌

آژانس شیشه‌ای، به نام پدر، بید مجنون و بادیگارد

بهترین بازیگر نقش مکمل زن

نیکو خردمند، شبنم مقدمی، باز هم فاطمه معتمد آریا و مهتاب نصیرپور هرکدام با دو سیمرغ در این بخش جای می‌گیرند.

- نیکو خردمند: فیلم‌های «بازیچه» و «پرده آخر»

- شبنم مقدمی: فیلم‌های «امروز» و «نفس»/«زاپاس»

- فاطمه معتمدآریا: فیلم‌های «مسافران» و «برهوت»

- مهتاب نصیرپور: فیلم‌های «من ترانه ۱۵ سال دارم» و «به نام پدر»

- سحر دولتشاهی: فیلم‌های «عصر یخبندان» و «عرق سرد»/«چهارراه استانبول»

بهترین بازیگر نقش مکمل مرد

سعید پور صمیمی برنده‌ی سه سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر برای فیلم‌های ناخدا خورشید، تحفه‌ها و پرده آخر.

بهترین فیلم از نگاه تماشاگران

اصغر فرهادی، کمال تبریزی و ابراهیم حاتمی‌کیا هرکدام سه بار موفق به کسب این سیمرغ ارزشمند جشنواره فجر شده‌اند.

اصغر فرهادی: فیلم‌های «درباره الی» و «جدایی نادر از سیمین»

کمال تبریزی: فیلم‌های «فرش باد» و «مارمولک»

ابراهیم حاتمی کیا: فیلم‌های «به رنگ ارغوان» و «ارتفاع پست»

بهترین جلوه‌های ویژه

محسن روزبهانی با نه سیمرغ رکوردار این بخش است. او برای فیلم‌هایی مانند تنگه ابوقریب، استرداد، 33 روز، شب واقعه، قاعده بازي، شهر آشوب، دوئل، سرزمين خورشيد، سجاده آتش موفق به کسب این جایزه شده است.