«گناهکاران» نخستین مدعی اسکار 2025؛ خونآشامی که قواعد بازی را بههم میزند

درحالیکه هنوز ماهها تا برگزاری اسکار باقی مانده، فیلم ترسناک و متفاوت «گناهکاران» به کارگردانی رایان کوگلر، نهتنها با فروش چشمگیر خود گیشهها را تسخیر کرده، بلکه اکنون بهعنوان نخستین مدعی جدی اسکار 2025 شناخته میشود؛ اثری که با روایت پرتنش خود در دل میسیسیپی دهه ۳۰، جسورانه ژانر وحشت را وارد بازی بزرگان میکند و قواعد نانوشته آکادمی را به چالش میکشد.
نخستین فیلم نامزد اسکار امسال مشخص شد؛ «گناهکاران»
رایان کوگلر یکی از پرسروصداترین هنرمندان این روزهای هالیوود، نویسندگی و کارگردانی این فیلم اکشن و ترسناک را برعهده دارد. او سراغ ژانری رفته که معمولاً توسط آکادمی اسکار مورد بیمهری قرار میگیرد. رایان کوگلر با برداشت متفاوت خود از دنیای وحشت، آن را از نو تعریف میکند.
رایان کوگلر در طول یک دهه، برای جامعه سیاهپوستان کارگردانی انقلابی به شمار میآید. بسیاری او را با کریستوفر نولان مقایسه میکنند. وی با احیای فیلمهای «راکی» تحت عنوان (Creed) «کرید» و شکستن چهارچوبها در پروژه عظیم ابر قهرمانی (Black Panther) «پلنگ سیاه» در دنیای مارول، روایت سیاسی و شخصی خود را با عقاید حاکم بر جامعه ترکیب کرده و فیلمهای خود را راهی قلب میلیونها نفر در سراسر جهان میکند.
بازگشت شکوهمند کارگردان پلنگ سیاه با فیلم گناهکاران
این فیلمساز 38ساله با فیلم گناهکاران بهتازگی بازگشتی شکوهمند را تجربه کرد و توانست گیشهها را فتح کند. این فیلم در مدت دو هفته توانسته از فیلم «سفیدبرفی» فروش بیشتری داشته باشد.
گناهکاران با بودجه 90 میلیون دلاری، تا کنون 161 میلیون دلار فروش داشته و بیشتر از این نیز خواهد فروخت.
آیا گناهکاران میتواند دو فیلم پرفروش دیگر امسال چون «موفاسا: شیرشاه» و «کاپیتان آمریکا: دنیای شگفتانگیز نو» را زمین بزند؟ احتمال آن بسیار زیاد است.
آیا آکادمی اسکار ژانر وحشت را جدی میگیرد؟
این فیلم شاید چهارچوبهای آکادمی اسکار را تغییر و رایان کوگلر را جز معدود فیلمسازان سیاهپوستی کند که نامزد اسکار بهترین کارگردانی شدهاند.
شاید تعجب کنید، اما فهرست چنین کارگردانانی بسیار کوتاه است. جان سینگلتون، لی دنیلز، استیو مککویین، بری جنکینز، جوردن پیل و اسپایک لی از جمله فیلمسازان مطرح رنگینپوستی هستند که نامزد اسکار شدهاند. با ژانر وحشت همیشه شبیه بچه ناتنی اسکار رفتار میشود؛ پرسروصدا، پردردسر و عجیب.
فیلمهای «روانی» ساخته 1960 و «بچه رزماری» محصول 1968، با وجود شاهکار بودن توسط آکادمی مورد بیتوجهی قرار گرفتند. در مواردی نادر آثار بینظیری چون «سکوت برهها» محصول 1991 و «برو بیرون» ساخته 2017 موفق به کسب نامزدی اسکار شدهاند.
فیلمی چون «ماده» با ژانر وحشت جسمانی خود توانست در اسکار 2025، با پنج نامزدی خوش بدرخشد و راه را برای سایر آثار این چنینی بگشاید. میشود گفت فیلم گناهکاران نیز میتواند در میان برندگان خوششانس اسکار سال آینده قرار بگیرد.
مایکل بی جوردن همکار همیشگی رایان کوگلر، با بازی همزمان در نقش دوگانه اسموک و استک، بینظیر است. او بازی منحصربهفرد و زندهای ارائه میکند. متأسفانه، مایکل بی جردن برای نقشآفرینی در پلنگ سیاه و (Fruitvale Station) «ایستگاه فروتویل» مورد توجه اعضای آکادمی قرار نگرفت.
مایلز کاتن، در کنار او و در نقش پسر موعظهگر کاریزماتیک ظاهر شده است. جک اوکانل، هیلی استاینفلد، وونمی موساکو، جیمی لاسون، دلوری لیندو و عمر بنسون میلر از دیگر بازیگران این فیلم هستند.
اکران زودهنگام فیلمهایی چون «تلماسه: قسمت دوم» در سال 2023 و «زندگیهای گذشته» در سال 2022 ثابت کرد که موفقیت فیلمها به فصل خاصی مربوط نیست. گناهکاران همچنان میتواند موج ایجاد کند و تأثیر خود را بگذارد.
فیلم پلنگ سیاه از ماه فوریه انقلاب خود را آغاز کرد؛ بنابراین اکران فصلی دیگر ملاک نیست و نخواهد بود. البته این در صورتی صدق میکند که فیلم مورد نظر معیارهای دیگری را برای نامزدشدن داشته باشد.
رایان کوگلر بار دیگر با هانا بیچلر، طراح صحنه، روث ای. کارتر، طراح لباس و لودویگ گورانسون آهنگساز در گناهکاران همکاری میکند. این سه نفر برای رایان کوگلر حکم تثلیث مقدس را دارند.
زنان پشت دوربین؛ آیا فیلمبردار گناهکاران تاریخساز خواهد شد؟
اکنون میخواهیم کمی به فیلمبرداری جذاب دورالد آرکاپاو آتوم در گناهکاران بپردازیم. او در هر قاب، زیباییهای تراژدیوار دهه 1930 میلادی را به تصویر میکشد. او پیشازاین فیلم، سابقه کار در سریال (Loki) «لوکی» دنیای مارول را دارد و برای آن نامزد جایزه امی نیز شده است. شاید او نخستین زن فیلمبرداری در تاریخ باشد که بالاخره بتواند با مجسمه اسکار به خانه برود.
تنها سه زن تا کنون توانستهاند نامزد جایزه اسکار بهترین فیلمبرداری شوند: ریچل موریسون برای فیلم (Mudbound) «لجنزار»، آری وگنر برای فیلم (Power of the Dog) «قدرت سگ» و مندی واکر برای فیلم (Elvis) «الویس».
چرا گناهکاران از یک فیلم ترسناک فراتر میرود؟
گناهکاران به طرز فریبندهای افراطی است. با ژانر وحشت بهعنوان روح خود برخورد میکند. از مخاطب میخواهد همراه با ترس، آن را احساس کند. گناهکاران در تقاطع بقا و خاطرات ایستاده؛ جایی که در عین شخصی بودن، سیاسی و تسخیرکننده است.
تمام اینها باوجود خونآشامی ترسناک، بر پرده نقرهای موجودیت میگیرد. برای رایان کوگلر اسکار هدف نهایی نیست؛ بلکه نتیجه یکعمر تلاش و کوشش است. او میخواهد با داستانهای خود، مردم را به تفکر، محبت و بقا دعوت کند و این خود چالش بسیار بزرگی است.
گناهکاران به دنبال رأی اعضای آکادمی اسکار نیست. او تنها میخواهد دیده شود. رایان کوگلر هیچگاه متوقف نخواهد شد. خبرگزاری هالیوود ریپورتر گناهکاران را بدین شکل تعریف میکند: «فیلمی که همه احتمالات را در هم میشکند. گناهکاران با فروش 40 میلیون دلاری در نخستین آخر هفته اکران خود، در میان معدود فیلمهای ترسناکی است که توانسته گیشه را فتح کند.»
خبرگزاری رپ پیشبینی میکند پس از فروش موفق فیلم «جاذبه» به کارگردانی آلفونسو کوارون در سال 2013، گناهکاران پرفروشترین فیلم لایو اکشن آمریکا باشد.
در جهانی که مرز میان ترس، امید و هویت هر روز باریکتر میشود، گناهکاران نهفقط یک فیلم ترسناک پرهیجان، بلکه آینهای از کشمکشهای درونی و اجتماعی است؛ اثری که با جسارت و ظرافت، قواعد کلیشهای اسکار را به لرزه درمیآورد. رایان کوگلر، اینبار نیز ثابت میکند که سینما تنها سرگرمی نیست، بلکه ابزاری است برای بازتعریف جهان، تاریخ و انسان. حال باید دید آیا آکادمی امسال چشمانداز خود را وسیعتر خواهد کرد یا خیر.