مروری بر آنچه در جشنواره چهل و سوم فجر رخ داد | حاشیه بسیار، شگفتی اندک

از نکات بحث‌برانگیز این دوره، غیبت فیلم «قاتل و وحشی» ساخته حمید نعمت‌الله بود که بسیاری انتظار داشتند در لحظات پایانی به فهرست اکران‌های جشنواره اضافه شود، اما در نهایت چنین نشد و فیلم از رقابت‌ها کنار ماند.

در میان فیلم‌های حاضر، «بچه مردم» و «شمال از جنوب‌غربی» بیشترین تعداد نامزدی را به خود اختصاص دادند، به‌ترتیب با ۱۴ و ۱۲ نامزدی. در نهایت، فیلم «موسی‌کلیم‌ا...» ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا با دریافت پنج جایزه، بیشترین تعداد جوایز را در بخش سودای سیمرغ به خود اختصاص داد. این در حالی بود که خود حاتمی‌کیا هیچ جایزه‌ای دریافت نکرد و جوایز عمدتاً به تیم سازنده این فیلم تعلق گرفت.

یکی از اتفاقات قابل توجه جشنواره امسال، اکران فیلم «پیر پسر» به کارگردانی اکتای براهنی در سانس ویژه بود. این فیلم با بازی درخشان حسن پورشیرازی توانست توجه بسیاری از مخاطبان را به خود جلب کند و به‌عنوان یکی از نمایش‌های خاص جشنواره شناخته شود.

همچنین، فیلم «رکسانا» به کارگردانی پرویز شهبازی، که انتظار می‌رفت اثری درخشان باشد، نتوانست شگفتی خاصی را رقم بزند و بازخوردهای متوسطی دریافت کرد. در مقابل، فیلم «غریزه» ساخته سیاوش اسعدی که در بخش ویژه جشنواره به نمایش درآمد، از آثار قابل توجه بود، اما در رقابت اصلی جشنواره حضور نداشت.

برگزاری مراسم، مشابه سال‌های اخیر، بدون تغییر چشمگیر و با اجرای محمدرضا شهیدی‌فرد انجام شد. هیئت داوران نیز شامل چهره‌هایی چون عزت‌الله ضرغامی، علیرضا زرین‌دست، مستانه مهاجر، کمال تبریزی، رضا درستکار و علیرضا رئیسیان بود که هرکدام چند کلمه‌ای با حضار سخن گفتند. از نکات حاشیه‌ای داوری، انصراف بهرام رادان از جمع داوران بود که بدون توضیح رسمی، از ادامه همکاری با جشنواره کناره‌گیری کرد.

در بخش جوایز فنی، فیلم «شمال از جنوب‌غربی» به کارگردانی حمید زرگرنژاد، علاوه بر دریافت جایزه بهترین تدوین مشترک با «بچه مردم»، جایزه بهترین فیلمبرداری را نیز از آن خود کرد. فیلمبرداری این اثر، به‌ویژه در سکانس‌های رودخانه و کوه‌های مازندران، چالشی جدی برای تیم تولید بود و تحسین بسیاری را برانگیخت. همچنین، زرگرنژاد موفق شد جایزه بهترین کارگردانی را از آن خود کند، که گواهی بر موفقیت او در بخش اجرا و فرم بود.

اما جذاب‌ترین بخش جشنواره، یعنی معرفی بهترین بازیگران، با اتفاقات جالبی همراه شد. فرهاد آییش برای فیلم «موسی‌کلیم‌الله» جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را دریافت کرد. در کنار او، عنایت بخشی، بازیگر پیشکسوت، برای فیلم «شاه‌نقش» تقدیر شد؛ جایزه‌ای که بیش از هر چیز به‌عنوان قدردانی از سال‌ها حضور او در سینما تلقی شد. همچنین، نامزدی پیمان قاسمخانی برای فیلم «گوزن‌های اتوبان» در بخش بازیگری از نکات قابل توجه این دوره بود.

در مجموع، جشنواره چهل‌وسوم فیلم فجر بدون اتفاقات شگفت‌انگیز و بدون اثری که بتواند موجی در سینمای ایران ایجاد کند، به پایان رسید. فیلم‌های حاضر توانستند در حد استانداردهای متعارف ظاهر شوند، اما آن جرقه و خلاقیتی که بتواند سینمای ایران را به مرحله‌ای جدید ببرد، در این دوره دیده نشد.

نویسنده | آمنه فرخی