گزارشی از تجلیل جشنواره ونیز از بهرام بیضایی و باشو غریبه کوچک پس از 4 دهه
هشتاد و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز شنبه شب، با اهدای جوایز به آثار تحسین‌شده و برتر به پایان رسید.
ایران نیز دست خالی از این مراسم بیرون نرفت. فیلم زیبای «باشو، غریبه کوچک» به کارگردانی بهرام بیضایی جایزه بهترین فیلم مرمت‌شده را برنده شد. محمد رسول‌اف، کارگردان ایرانی و عضو هیأت داوران جشنواره، به نیابت از بهرام بیضایی این جایزه را دریافت کرد.
در مراسم پایانی این رویداد، محمد رسول‌اف ، پیام بیضایی را برای حاضران خواند.
بیضایی در پیام خود یادآور شد: «درست چهل سال از فیلم‌برداری «باشو» در شمال و جنوب ایران می‌گذرد؛ تابستان گرمی بود، مثل همین روزها و هر حرفی که در آن روزها جنگ را نمی‌ستود به تهدید و قویا ممنوع بود. ولی آیا پناه دادن به یک کودک مهاجر جنگ‌زده هم ممنوع بود؟ با این فیلم همکاران ریشه کار مرا در کانون زدند. فیلم نزدیک به چهار سال کنار گذاشته شدف ولی امروز بعد از چهل سال با کمال فروتنی به همه قربانیان آن جنگ هشت‌ساله بی‌معنا درود می‌فرستم و نفرین می‌ماندم به همه سودبران هر جنگی.»
رسول‌اف در معرفی او گفت: «دامنه فعالیت‌های بهرام بیضایی به سینما محدود نمی‌شود. او هنرمند، پژوهشگر و اندیشمندی است که با وجود سانسور و محدودیت‌های شدید آثاری را خلق کرد که امروز بخش مهمی از گنجینه فرهنگ و هنر معاصر ایران است.»
فیلم «باشو، غریبه کوچک» داستان پسرکی جنوبی به نام باشو (با بازی عدنان عفراویان) را روایت می‌کند که در جنگ ایران و عراق خانواده‌اش را از دست می‌دهد و سرانجام به گیلان می‌رسد. در آنجا با زنی به نام نایی (با بازی سوسن تسلیمی) و دو فرزندش آشنا می‌شود. با وجود تفاوت زبان و فرهنگ، نایی به تدریج او را می‌پذیرد و باشو کم‌کم جای خود را در خانواده و زندگی روستایی پیدا می‌کند. این فیلم با نمایش تضادهای قومی و زبانی، پیامی عمیق از همزیستی و وحدت در ایران چندفرهنگی دارد.
این اثر در سال ۱۳۶۴ ساخته شد اما تا ۱۳۶۸ امکان نمایش نیافت. «باشو» آخرین فیلم بیضایی برای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بود؛ او پیش‌تر آثاری همچون «عمو سیبیلو» و «سفر» را نیز برای این نهاد ساخته بود.
بیضایی با وجود فشارهای شدید در ایران، آثار نمایشی و سینمایی مهمی خلق کرد و آخرین فیلم او در ایران، «وقتی همه خوابیم»، در سال ۱۳۸۷ اکران شد. او در سال ۲۰۱۰ به آمریکا مهاجرت کرد و به تدریس در دانشگاه استنفورد پرداخت. تازه‌ترین اثرش نیز نمایش «داش‌آکل به روایت مرجان» است که تابستان امسال در برکلی کالیفرنیا روی صحنه رفت.
بیضایی تنها سینماگر ایرانی نبود که در مراسم پایانی جشنواره ونیز مورد تجلیل قرار گرفت.
نگار متولی با انیمیشن «کمتر از پنج گرم زعفران» (محصول فرانسه) در بخش فراگیر توانست جایزه ویژه هیأت داوران را به دست آورد.