اختصاصی سلام سینما - سال ۱۴۰۰ مهر پایانی بود بر یک دهه، یک قرن. سالی که دست یک قرن پرحادثه را گرفت و به سردابه تاریخ برد. حالا به‌رسم سال‌های پیشین، نگاهی به سلیقه مخاطبان سلام سینما انداخته‌ایم در دهه‌ای که گذشت؛ نگاهی به گذشته، به دهه ۹۰.

این یادداشت برای آن‌ها که عاشق نوستالژی هستند، نوعی خاطره بازی است با دهه‌ای که همین حوالی جان داد. برای اهالی سینما نظری است به سلیقه مخاطبان و برای آیندگان شاید نوعی تاریخ‌نگاری و بررسی فرهنگ و سلیقه عامه مردم به‌حساب بیاید؛ آنهم در یک دهه پرفرازونشیب.

در این یادداشت به سراغ مرور بهترین فیلم‌های کمدی دهه ۹۰ از نگاه کاربران سلام سینما رفته‌ایم. فیلم‌هایی که گاهی معلوم نیست، شورش مخاطب است علیه تنگنای زندگی و تنزل دادن سطح سلیقه صرفاً جهت گذران وقت، یا انتخابی است میان بد و بدتر در برهوت اختیار و انتخاب یا واقعاً حکایتی واقعی است از تنزل سطح سلیقه مخاطب، تنزل خلاقیت و حوصله کارگردان و تنزل فرهنگ.

*****

بهترین فیلم‌های کمدی دهه ۷۰ سینمای ایران

بهترین فیلم‌های کمدی دهه ۸۰ سینمای ایران

*****

بهترین فیلم‌های کمدی دهه ۹۰ سینمای ایران

۱۰- کاتیوشا (۱۳۹۷)

امتیاز سلام سینما: ۶.۸ (۳۰۰)

کارگردان: علی عطشانی

بازیگران: هادی حجازی‌فر، احمد مهران‌فر، میترا حجار، لیلا اوتادی، بیژن بنفشه‌خواه، ارژنگ امیرفضلی و... .

خلاصه داستان: خلیل معروف به کاتیوشا مامور است تا از فردی به نام ارشیا مراقبت کند و نگذارد به سمت مواد مخدر برود. خلیل از رزمندگان دوران جنگ است و روش‌ها و ایدئولوژی‌ خاص خود را دارد. فردی که در فضای مجازی با پست‌های جنجالی‌اش شناخته می‌شود. دنیای متفاوت خلیل و ارشیا باعث دردسر و ایجاد موقعیت‌های کمدی است.

کاتیوشا فیلمی است به کارگردانی و تهیه‌کنندگی علی عطشانی. فیلمسازی که در دهه ۹۰ تقریباً در هرسال یک فیلم ساخته است. این فیلم محصول سال ۱۳۹۶ است که در مرداد ۱۳۹۷ اکران شد و با میانگین قیمت بلیت ۱۰ هزارتومانی فروشی ۳ میلیاردی داشت. سال ۱۳۹۷، سال کمدی‌های پرفروشی چون هزارپا، مصادره، تگزاس و لونه زنبور بود.

فیلمنامه کاتیوشا را علی عطشانی و مهدی علی میرزایی بر پایه طرحی از مهراب قاسم‌خانی نوشته‌اند. فیلمی که در سایت آی‌ام‌دی‌بی امتیاز ۴.۳ را به دست آورده است.

*****

۹-من دیه‌گو مارادونا هستم (۱۳۹۴)

امتیاز سلام سینما: ۶.۹ (۹۷۵)

کارگردان: بهرام توکلی

بازیگران: گلاب آدینه، سعید آقاخانی، ویشکا آسایش، هومن سیدی، جمشید هاشم‌پور، بابک حمیدیان، صابر ابر، پانته‌آ پناهی‌ها، سارا بهرامی، مهسا علافر و... .

خلاصه داستان: تو می‌دونی من از چیه مارادونا خوشم می‌آد؟ از اینکه تو زندگیش هیچوقت واقعیت و رویا براش مرز نداشت، وقتی بازی می‌کرد با همه وجودش بازی می‌کرد، پرواز می‌کرد، بازی نمی‌کرد، وقتی معتاد شد یه کوه کوکایین می‌ریخت جلوش د بکش. همه چیزو تا تهش می‌رفت، خودشو لوس نمی‌کرد، همه‌اش برای این بود که واقعیت و رویا براش مرز نداشت، اگه هم داشت اون نمی‌تونست مرزشونو تشخیص بده.

ششمین فیلم بلند بهرام توکلی، فیلمی است با تعداد زیادی بازیگر، شلوغ و پرسروصدا که درباره مجموعه‌‌ای از اختلافات بین کاراکترهای آن حرف می‌زند. فیلمنامه آن نیز محصول قلم این کارگردان است. من دیه‌گو مارادونا هستم در سی و سومین دوره جشنواره فیلم فجر توانست با ۱۰ نامزدی رکورددار شود که در نهایت با ۳ جایزه و یک دیپلم افتخار جشنواره را ترک کرد. هومن سیدی برای بازی در این فیلم برنده جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد.

نکته جالب حضور محمد کارت کارگردان فیلم شنای پروانه، به‌عنوان بازیگر در این فیلم است. این فیلم در سال ۱۳۹۴ با میانگین قیمت بلیت حدوداً ۶ هزارتومانی توانست به فروش نزدیک به ۵۰۰ میلیون تومان برسد. محمد رسول‌الله (ص)، نهنگ عنبر و ایران برگر پرفروش‌ترین فیلم‌های آن سال بودند که به ترتیب به فروش‌های ۱۴، ۷ و ۴ میلیاردی دست پیدا کردند. امتیاز این درام در سایت آی‌ام‌دی‌بی ۵.۷ است.

*****

۸-تگزاس ۲ (۱۳۹۸)

امتیاز سلام سینما: ۷.۱ (۷۹۹)

کارگردان: سید مسعود اطیابی

بازیگران: مهدی هاشمی، ژاله صامتی، پژمان جمشیدی، سام درخشانی و... .

خلاصه داستان: ساسان و بهرام به همراه آلیس به ایران برمی‌گردند. پدر بابک و مادر ساسان به استقبال آن‌ها در فرودگاه می‌آیند. درواقع این سری دوم سرنوشت کاراکترها را پس از بازگشت به تهران نشان می‌دهد. سرنوشتی که با یک اشتباه در فرودگاه و ازدواجی پنهانی گره‌خورده و داستان را پیش می‌برد.

بعد از استقبال مردم از تگزاس ۱ و فروش ۱۴ میلیاردی آن در سال ۱۳۹۷، سید مسعود اطیابی کلید سری دوم آن را زد و تگزاس ۲ ساخته شد. فیلمی که با استقبال از سوی مخاطبان روبه‌رو شد.  

تگزاس ۲ با فروش ۲۵ میلیاردی در سال ۱۳۹۸ در رده ششم پرفروش‌ترین فیلم‌های سینمایی ایران است. رکورد پرفروش‌ترین فیلم سینمای ایران در دست کمدی دینامیت، به کارگردانی مسعود اطیابی، با فروش ۵۸ میلیاردی قرار دارد. ۴.۱ امتیاز کمدی تگزاس ۲ در سایت آی‌ام‌دی‌بی است.

*****

۷- نهنگ عنبر (۱۳۹۴)

امتیاز سلام سینما: ۷.۲ (۱۰۱۵۶)

کارگردان: سامان مقدم

بازیگران: رضا عطاران، مهناز افشار، ویشکا آسایش، هانیه توسلی، رضا ناجی و... .

خلاصه داستان: ارژنگ صنوبر مردی ۵۰ ساله است که داستان خود را از کودکی بیان می‌کند. زمانی که عاشق رویا شده و بعد از آن نیز عاشق رویا مانده اما به وصال نرسیده است. نهنگ عنبر داستان این عشق و زندگی ۵۰ ساله را بیان می‌کند. این کمدی با استفاده از ویژگی‌های ظاهری و فرهنگی قبل و بعد از انقلاب و حرکت روی ریل نوستالژی توانست مخاطبان را جذب کند.

سامان مقدم کارگردانی و تهیه‌کننده نهنگ عنبر است. این فیلم در سال ۱۳۹۴ با فروش ۷ میلیاردی خود توانست به دومین فیلم پرفروش آن سال بدل شود. این استقبال‌ها منجر به ساخت سری دوم آن با عنوان نهنگ عنبر ۲: سلکشن رویا شد. نهنگ عنبر ۲ با فروش ۲۰ میلیاردی خود نیز توانست جزو ۱۰ فیلم پرفروش سینمای ایران شود.

سامان مقدم پیش از نهنگ عنبر، یک عاشقانه ساده را در کارنامه خود دارد که استقبالی از آن نشد. این کارگردان پس از نهنگ عنبر با ساخت دو سری از سریال دیواربه‌دیوار برای تلویزیون نشان داد در ساخت کمدی توانایی دارد و سلیقه مخاطب را می‌شناسد. برخی منتقدان نهنگ عنبر را اقتباسی از فیلم «فارست گامپ» (Forrest Gump) می‌دانند.

بار اصلی کمدی فیلم به عهده رضا عطاران است. کمدی که در سایت آی‌ام‌دی‌بی امتیاز ۶.۴ را دریافت کرده است.

*****

۶-بارکد (۱۳۹۵)

امتیاز سلام سینما: ۷.۲ (۵۱۲۴)

کارگردان: مصطفی کیایی

بازیگران: بهرام رادان، محسن کیایی، سحر دولتشاهی، بهاره کیان افشار، پژمان بازغی، رضا کیانیان و... .

خلاصه داستان: حامد جوانی است که برای استخدام به دفتر رئیس یک شرکت مراجعه می‌کند. حرف‌های او باعث تعجب این رئیس می‌شود. صحبت‌هایی که ماجرای چگونگی رسیدن حامد به آن دفتر را بیان می‌کند.

 بارکد به تهیه‌کنندگی و کارگردانی مصطفی کیایی در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر شرکت کرد که استقبالی در نامزدی جوایز از آن نشد. کمدی بارکد در سال ۱۳۹۵ اکران شد که توانست به فروش بالای ۱۱ میلیارد دست یابد. این فیلم جزو ۶ فیلم پرفروش سال ۱۳۹۵ بود. پرفروش‌ترین فیلم سال ۱۳۹۵ فروشنده به کارگردانی اصغر فرهادی بود که بیش از ۱۵ میلیارد فروش داشت. میانگین قیمت بلیت در آن سال نزدیک به ۶ هزار تومان بود.

بارکد پنجمین فیلم سینمایی مصطفی کیایی است. این فیلمساز قبل از آن فیلم خط ویژه را در کارنامه خود دارد که مخاطبان آن را به‌عنوان کمدی می‌شناسند. اما کیایی درباره فیلم خود گفته است که خط ویژه در گونه اجتماعی است و فیلمی با درون‌مایه طنز و کمدی نیست. بارکد در سایت آی‌ام‌دی‌بی امتیاز ۵.۸ را دریافت کرده است.

*****

۵-چشم و گوش بسته (۱۳۹۸)

امتیاز سلام سینما: ۷.۲ (۵۰۷)

کارگردان: فرزاد موتمن

بازیگران: امین حیایی، بهرام افشاری، آناهیتا درگاهی، پوریا پورسرخ و... .

خلاصه داستان: مردی کشته می‌شود. دو نفر را بازداشت می‌کند. دو نفری که یکی می‌بیند و دیگری می‌شنود. این دو نفر تنها تا غروب فرصت دارند تا از این مهلکه نجات یابند.

چشم و گوش بسته از ایده فیلم سینمایی «شر نبین، شر نشنو» (See No Evil, Hear No Evil) پیروی می‌کند. می‌توان گفت در واقع بازسازی از آن کمدی آمریکایی است. فرزاد موتمن کارگردان این فیلم است. فیلمسازی که او را با آثاری چون شب‌های روشن، پوپک و مش ماشاالله و خداحافظی طولانی می‌شناسیم.

چشم و گوش بسته با فروش بالای ۱۲ میلیاردی خود در سال ۱۳۹۸ توانست جزو ۱۰ فیلم پرفروش آن سال باشد. سال ۱۳۹۸ مطرب به کارگردانی مصطفی کیایی پرفروش‌ترین فیلم سال بود؛ با فروشی بیش از ۳۸ میلیارد. امتیاز کمدی چشم و گوش بسته در سایت آی‌ام‌دی‌بی ۴.۶ است.

ویدیو مقایسه و نمایش سکانس‌های چشم و گوش بسته با فیلم «شر نبین، شر نشنو» (See No Evil, Hear No Evil) در کانال یوتیوب سلام سینما در دسترس است.

*****

۴-گشت ارشاد (۱۳۹۱)

امتیاز سلام سینما: ۷.۳ (۴۹۷۲)

کارگردان: سعید سهیلی

بازیگران: حمید فرخ‌نژاد، ساعد سهیلی، پولاد کیمیایی، نیوشا ضیغمی، سحر قریشی و... .

خلاصه داستان: عطا، حسن و عباس سه جوانی هستند که برای به‌دست‌آوردن پول دست به کارهای خلاف می‌زنند. گشت ارشاد می‌شوند و با دریافت پول از جوانان زندگی خود را سپری می‌کنند ...

سعید سهیلی کارگردان و تهیه‌کننده گشت ارشاد است. فیلمسازی که هرچند آثاری جدی نیز در کارنامه‌اش دیده می‌شود اما او را بیشتر با سری فیلم‌های گشت ارشاد می‌شناسیم. این کارگردان پیش‌ازاین کمدی، دو فیلم کمدی دیگر به نام‌های چار چنگولی و ازدواج در وقت اضافه را ساخته است.

تاکنون سه سری از کمدی گشت ارشاد اکران شده که سری اول بالاترین امتیاز را دراین‌بین از مخاطبان سلام سینما دریافت کرده است. سال ۱۳۹۱ تنها ۸ فیلم توانستند از مرز فروش ۱ میلیاردی عبور کنند. گشت ارشاد با فروش بالای ۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیونی توانست در بین پرفروش‌ترین‌های سال ۱۳۹۱ قرار گیرد. کلاه قرمزی و بچه ننه با فروش نزدیک به ۵ میلیارد پرفروش‌ترین فیلم سال ۱۳۹۱ بود.

میانگین قیمت بلیت در سال ۱۳۹۱ نزدیک به ۳ هزار تومان بود. گشت ارشاد موضوع ملتهب و حساسی نداشت اما با سانسور و توقیف مواجه شد. نهایتا پس از چهار هفته و کش‌وقوس‌های فراوان نیز ازروی پرده پایین آمد. این فیلم با امتیاز ۵.۶ در سایت آی‌ام‌دی‌بی روبه‌رو است.

*****

۳-ورود آقایان ممنوع (۱۳۹۰)

امتیاز سلام سینما: ۷.۷ (۶۷۰۸)

کارگردان: رامبد جوان

بازیگران: رضا عطاران، ویشکا آسایش، پگاه آهنگرانی، ستاره پسیانی، مانی حقیقی، بهاره رهنما و... . 

خلاصه داستان: مدیر یک دبیرستان دخترانه با ورود آقایان به مدرسه مخالف است. زمان المپیاد است و معلم شیمی مرخصی می‌گیرد. تلاش مدیر برای پیداکردن دبیر شیمی زن بی‌فایده است و مجبور می‌شود تنها گزینه را بپذیرد؛ یک معلم مرد.

ورود آقایان ممنوع سومین تجربه سینمایی رامبد جوان به‌عنوان کارگردان است. فیلمی که فیلمنامه آن به قلم پیمان قاسم‌خانی است. این فیلم در بیست و نهمین دوره جشنواره فجر شرکت کرد که به دو نامزدی و یک جایزه اکتفا کرد. ویشکا آسایش برای بازی در این فیلم برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن شد.

ترکیب بازی خوب عطاران و آسایش، کارگردانی رامبد جوان و فیلمنامه قاسم‌خانی به مذاق مخاطبان خوش آمد و این فیلم با استقبال خوبی مواجه شد. کمدی ورود آقایان ممنوع در سال ۱۳۹۰ با فروش بالای ۳ میلیاردی خود دومین فیلم پرفروش آن سال بود. اخراجی‌ها با فروش بیش از ۵ میلیارد پرفروش‌ترین فیلم سال ۱۳۹۰ بود.

امتیاز فیلم کمدی ورود آقایان ممنوع در سایت آی‌ام‌دی‌بی ۶.۸ است.

*****

۲-هزارپا (۱۳۹۷)

امتیاز سلام سینما: ۷.۷ (۲۵۹۲)

کارگردان: ابوالحسن داوودی

بازیگران: رضا عطاران، جواد عزتی، سارا بهرامی، مهران احمدی و... .

خلاصه داستان: رضا و منصور دو جیب‌بر هستند. رضا از طریق مادرش متوجه می‌شود که دختر صاحب‌کارش نذر کرده است تا با یک جانباز ازدواج کند. او که یک پای خود را در تصادف ازدست‌داده، سعی می‌کند به این دختر نزدیک شود. دختری که مدیر آسایشگاه جانبازان است ...

هزارپا در لیست ۵ فیلم پرفروش تاریخ سینمای ایران قرار دارد. کمدی که در سال ۱۳۹۷ به فروش بالای ۳۸ میلیاردی رسید و رکورد‌ها را جابه‌جا کرد. مصادره و لاتاری دیگر فیلم‌های پرفروش این سال بودند که فروشی تقریبا معادل با نصف فروش هزارپا داشتند.

فیلمنامه هزارپا را امیر برادران، پیمان جزینی و مصطفی زندی نوشته‌اند و رضا رخشان تهیه‌کننده این فیلم بود. ابوالحسن داوودی کارگردان هزارپا، آثار دیگری نیز همچون رخ دیوانه، تقاطع، زادبوم و کمدی نان، عشق و موتور ۱۰۰۰ را در کارنامه خود دارد. این فیلمساز بعد از هزارپا فیلم دیگری نساخته است.

هزارپا بعد از اکران روی پرده در دو قسمت ۹۰ دقیقه‌ای در شبکه نمایش خانگی منتشر شد. نسخه اکران شده فیلم حدودا ۲ ساعت بود. این کمدی در سایت آی‌ام‌دی‌بی امتیاز ۵.۹ را دارد.

*****

۱-جهان با من برقص (۱۳۹۸)

امتیاز سلام سینما:  ۷.۹ (۵۸۰)

کارگردان: سروش صحت

بازیگران: علی مصفا، جواد عزتی، پژمان جمشیدی، هانیه توسلی، کاظم سیاحی و... .

خلاصه داستان: دوستان جهانگیر برای تولد او دور هم جمع شده‌اند، تولدی که ممکن است آخرین تولدش باشد. این دورهمی باعث می‌شود تا هرکدام از آنها درباره خودشان و زندگی‌شان به فکر بیفتند و آن را مرور کنند. تولدی که باعث سلسله‌ای از تنش‌ها و آشتی‌ها در زیر سایه مرگ می‌شود.

جهان با من برقص در سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر به نمایش درآمد و توانست برنده یک جایزه و یک دیپلم افتخار شود؛ سیمرغ سیمین بهترین کارگردانی برای سروش صحت و دیپلم افتخار بهترین بازیگر مرد برای علی مصفا. فیلمنامه این درام فانتزی را سروش صحت و ایمان صفایی نوشته‌اند.

جهان با من برقص در سال ۱۳۹۸ به فروشی بالای ۶ میلیارد رسید. این اولین فیلم سینمایی بلند ساخته سروش صحت است. فیلمی که با نگاهی طنز و لطیف به مسئله مرگ می‌پردازد. کمدی که دنیایی رئال دارد اما رگه‌های سوررئال هم در آن دیده می‌شود. امتیاز این فیلم در سایت آی‌ام‌دی‌بی ۶.۶ است.

جهان فانتزی سریال‌های سروش صحت به سینمای او هم راه پیدا کرده است. دنیایی که به مذاق مخاطبانی خوش آمده و برخی آن را پس زده‌اند. نگاهی که مخاطبان سلام سینما را مجذوب و مجاب کرده تا آن را به‌عنوان بهترین کمدی دهه ۹۰ انتخاب کنند.