گفت‌وگوی اختصاصی سلام سینما با دو فیلمساز ایرانی نامزد جایزه اسکار 2025

سوهانی و ملایمی در گفت‌وگوی اختصاصی با سلام سینما که به صورت مشترک انجام شد در ابتدا به احساس خود بعد از اینکه نامزد دریافت جایزه اسکار شدند اشاره کرده و گفتند: ما یک ویدئو از ری‌اکشن خود بعد از اعلام نامزدها ضبط کردیم و مدیر تبلیغات اثر پیشنهاد دادند که فعلا دست نگهداریم و این ویدئو را پخش نکنیم. به همین علت این ویدئو در ایران هنوز دیده نشده است. البته باید بگویم که ما قبل از اینکه نامزدها اعلام شود، با پیش‌بینی سایت‌ها و خبرگزاری‌های معتبر را مرور می‌کردیم و «در سایه سرو» در همه پیش‌بینی‌ها حضور داشت. با این وجود می‌دانستیم که نمی‌شود به این پیش‌بینی‌ها امید بست.

شیرین سوهانی در ادامه گفت‌وگو افزود: افرادی که امسال متقاضی حضور در مراسم اسکار بودند دارای رزومه و سابقه بسیار غنی‌ای بودند. به همین علت ما تا آخرین لحظه استرس آن را داشتیم که اسم‌مان در لیست نامزدها نباشد! اگر بخواهم به طور دقیق از لحظه‌ای که اسم انیمیشن ما خوانده شد بگویم باید به بخش قبلی یعنی لایو‌اکشن‌ها اشاره کنم. وقتی لیست لایو‌اکشن‌ها اعلام شد، هیچ کدام از آثاری که مورد پیش‌بینی بود در لیست نبود. به همین علت من و حسین ملایمی گمان کردیم که همه چیز قرار است برخلاف پیش‌بینی‌ها باشد. وقتی اعلام نامزدهای بخش انیمیشن کوتاه شروع شد، انیمیشن اولی از پیش‌بینی‌ها به دور بود. همین امر ترس ما را دو چندان کرد. تا اینکه نام «در سایه سرو» به عنوان اثر بعدی اعلام شد و می‌توانم به جرات بگویم که یکی از بهترین لحظات زندگی ما در آن لحظه رقم خورد! نه تنها بهترین لحظه کاری بلکه بهترین لحظه در تمام زندگی‌ام.

کارگردانان انیمیشن «در سایه سرو» در ادامه گفت‌وگوی خود با سلام سینما درباره ایده و سوژه اثر تصریح کردند: ما پس از تجربه همکاری در اثر «بدو رستم بدو» به این نتیجه رسیدیم که باز هم می‌توانیم با یکدیگر کار کنیم. این بار تصمیم گرفتیم که مشترکاً اثری را کارگردانی کنیم. با اینکه چنین تصمیمی اعتباری که این انیمیشن داشت، تقسیم می‌کرد و ممکن بود چالش‌های مختلفی ایجاد شود اما من و آقای ملایمی این کار را کردیم. چرا که حضور ما در این پروژه در مقام کارگردان به کیفیت آن می‌افزود.

سوهانی در این بخش گفت‌وگو افزود: به هرحال کارگردان بودن مسئولیت بیشتری به همراه دارد و اگر شما در جایگاه کارگردان باشید، انرژی مضاعفی برای پروژه می‌گذارید. از طرفی نکته حائز اهمیت این است ما همیشه یک شعار مشخص داشته‌ایم. ما در شعار خود می‌گوییم انیمیشن مثل یک فرش دستباف است. کیفیت آن بسیار مهم‌تر از کمیت‌اش است.    

این انیماتور در ادامه گفت‌وگوی خود با سلام سینما گفت: اینکه چرا سراغ این ایده رفتیم؛ به این خاطر که ما دیدیم حالا که کارگردانی مشترک است، پس باید سراغ یک تم و سوژه‌ای برویم که علاقه و اولویتمان برای فیلم‌سازی است. آمدیم و فردا روزی نبودیم یا نتوانستیم فیلم بسازیم، چه سوژه‌ای هست که حتما می‌خواهیم ساخته باشیم. که خب بحث خانواده بود. خیلی علاقه داشتیم به کاری که به روابط والدین با بچه‌ها و چالش‌هایشان می‌پردازد و در ضمن هم می‌خواستیم که تمام گروه‌های سنی آن را بفهمند. درست است که کار برای بچه‌های دبستانی مناسب نیست اما تقریبا از نوجوان تا فردی که سالمند است می‌تواند با فیلم ارتباط برقرار کند. رفتیم سراغ چالش بین رابطه‌ی پدر و فرزندی که در ابتدا پدر و پسر بود و بعد سوژه تغییر کرد و به پدر و دختر تبدیل شد.

در ادامه حسین ملایمی گفت: بین هر والد و فرزندی هزاران چالش می‌تواند باشد، چرا این چالش؟ خودش یک سوال مجزاست. ما در واقع از ابتدا دنبال سوژه خاصی نبودیم، البته تا حدودی یک سری مسائل مانند مهاجرت بود. مثل مهاجرت که قرار است فرزند خانه را ترک کند و پدر و مادرش را رها کند. ولی این شکلی نبود که صد در صد تمرکزمان روی این باشد. فقط به عنوان شروع به آن فکر کرده بودیم. اما وقتی جلوتر رفتیم و ما از یک جایی به بعد وقتی داشتیم داستان فیلممان را می‌نوشتیم، لوکیشن داستان را به جنوب کشور بردیم با این که خودمان جنوبی نیستم اما صرفا بخاطر جغرافیای جنوب، داستان را به آنجا بردیم تا ببینیم چه اتفاقی می‌افتد. یعنی هنوز نمی‌دانستیم دقیقا چه اتفاقی قرار است بیفتد.

او ادامه داد: وقتی المان دریا، کشتی (لنج) و نهایتا وال اضافه شد، خود این‌ها داستان را به سمت و سوی دیگری بردند و از ایده‌ی اولیه‌مان که کاملا چیز دیگری بود به این سمت تغییر داده شد. به سمتی رفت که خلق و خوی پدر کمی تند و تیز است و زود عصبانی می‌شود. خیلی داستان دارد و در این فرصت کوتاه نمی‌توان گفت که ما در نهایت چطور به این داستان رسیدیم. فقط صرفا خواستم بگویم که به این صورت نبوده که ما از ابتدا کاملا بدانیم که داستان راجع به یک شخصیت با این مشکلات است. طی ماه‌ها نوشتن و نوشتن ما به این داستان رسیدیم.

شیرین سوهانی در ادامه گفت‌وگو درباره ریل‌گذاری به سمت آثار بلند توضیح داد: ما همیشه در ذهنمان فیلم بلند بوده است. به فیلم کوتاه فقط به شکل یک پله برای فیلم بلند نگاه می‌کردیم. یعنی مدیومی که در اصل دوست داریم که کار کنیم، فیلم بلند انیمیشن است ولی بهرحال می‌دانیم که قبل از اینکه بخواهی فیلم بلند بسازی، حتما باید خودت را در فیلم کوتاه محک بزنی. فیلم بلند شوخی‌بردار نیست و قرار است بودجه‌های زیادی در اختیارت قرار بگیرد و بازگشت سرمایه را داشته باشی. یعنی باید خودت را محک بزنی که ببینی می‌توانی مخاطب را خوب نگه‌داری؟ می‌توانی خوب قصه تعریف کنی؟ ما با این نگاه فیلم کوتاه می‌سازیم. برای همین فیلم کوتاهمان هم با خیلی از فیلم کوتاه‌های دیگر متفاوت است.

او در ادامه گفت‌وگوی خود با سلام سینما افزود: شاید اگر برخی از افراد این فیلم و فیلم قبلی (بدو رستم بدو) را ببینند متوجه می‌شوند که ما چقدر علاقه به قصه‌گویی داریم و چقدر به مخاطب اهمیت میدهیم و دنبال این نیستیم که فقط فضای ذهنی و شخصی خودمان را به تصویر بکشیم. چون هدف دیگری داریم، هدف ما این است که فیلم بلند بسازیم. هر گونه موفقیتی که برای این فیلم‌ها اتفاق افتاده است، چه فیلم قبلی چه این فیلم، همه‌شان در مجموع کمک می‌کنند که بتوانی برای فیلم بلندت اعتماد بیشتری را از سرمایه‌گذارها و تهیه‌کننده‌ها جلب کنی. وقتی نامزد می‌شود هم قطعا می‌تواند به ما کمک خیلی بیشتری در این راه بکند.

وی پیرامون تجربه کاری‌اش با تیم تولید «در سایه سرو» تصریح کرد: از زوایای مختلفی می‌توان به آن نگاه کرد و حرف بسیار است. اما اگر بخواهم بطور کلی بگویم، ما یک تیم خیلی کوچک بودیم. یعنی نسبت به پروداکشن سخت و پرکار و طاقت‌فرسایی که این تکنیک انیمیشن دارد، پروداکشن ما به لحاظ تعداد نفرات و بودجه خیلی کوچک بود. اصلا قابل مقایسه با همتایان خودش در کشورهای دیگر نیست. اما ما چاره‌ای هم نداشتیم و با انواع و اقسام مشکلات و چالش‌ها مواجه بودیم که این بهترین تیمی بود که می‌توانستیم تشکیل بدهیم، از این بهتر دیگر برایمان مقدور نبود. اما تمام تیم در کنار هم در قدم اول همکار بودیم، به خاطر اینکه پروژه می‌طلبد که روابط را واردش نکنیم اما همه‌مان با هم دوست بودیم.

سوهانی در گفت‌وگو با سلام سینما اضافه کرد: خیلی تجربه خوبی بود و بعضی از بچه‌ها هم قبلا با ما در «بدو رستم بدو» کار کرده بودند و چون با هم دوره خوبی داشتیم دوباره در این پروژه همکار شدیم. راضی هستیم و اگر این اتفاق بیفتد و بتوانیم سینما کار کنیم قطعا برمیگردیم و می‌خواهیم که باز با اعضای تیم خودمان کار کنیم و در اولیتمان هستند و فکر میکنیم واقعا بچه‌های ایران لیاقت این را دارند که در بهترین پروژه‌ها باشند. به این علت می‌گویم بچه‌های ایران، که ما اولیتمان این است که با سرمایه‌گذاران و تهیه‌کننده‌های خارجی کار کنیم نه بخاطر نامزدی اسکار، از قبل از نامزدی اسکار هم اولویتمان همین بود. خیلی دوست داریم که بتوانیم که بچه‌های ایرانی را در این پروژه‌ها شریک کنیم.

این دو کارگردان درباره شانس برنده شدنِ «در سایه سرو» در اسکار عنوان کرد: واقعا نمی‌توان حدس زد که چقدر شانس داریم. همانطور که نمی‌شد حدس زد چقدر شانس نامزدی داریم. مثلا فرض کنید در لیست پانزده تایی ما جزو فیلم‌های خوش‌شانس هستیم، یعنی کسانی که اعتقاد داشتند که جزو فیلم‌هایی هستند که شانس خوبی دارد برای نامزد شدن بروند بودیم. اما خب برای اسکار این پیش‌بینی یک مقدار سخت است. و از آنجایی که فاکتور کیفیت فیلم در اینجا دیگر خیلی تعیین‌کننده نیست، که بگوییم این پنج تا فیلم را ببینیم که اکثر مردم از کدام خوششان آمده پس آن فیلم نامزد می‌شود، خیلی این‌ها تعیین‌کننده نیست و ما حقیقتا نمی‌دانیم که چقدر شانس داریم.