«رستاخیز» در جشنواره کن همه را گیج کرد

فیلم «رستاخیز» جدیدترین اثر بی گان، کارگردان چینی تحسینشده، در جشنواره کن ۲۰۲۵ به نمایش درآمد و با ترکیبی از تصاویر خیرهکننده و روایت مبهم، مخاطبان و منتقدان را به شدت دچار دوگانگی کرد.
این فیلم که دنبالهای غیرمستقیم بر «سفر طولانی در شب» محسوب میشود، یکی از جاهطلبانهترین و در عین حال پیچیدهترین آثار حاضر در بخش رقابتی جشنواره امسال است. بی گان با رویکردی جسورانه به روایت بصری، اثری را خلق کرده که بیشتر به رؤیا شباهت دارد تا داستانی روایی با ساختاری سنتی.
دنیایی بدون رؤیا، با انسانهای نامیرا
فیلم با سکانسی نفسگیر آغاز میشود و سپس با میاننویسهایی عجیب، جهانی را معرفی میکند که در آن رؤیاها ناپدید شدهاند و در نتیجه انسانها جاودانه شدهاند. ایدهای متافیزیکی که همزمان جذاب و گنگ است و در طول فیلم هرگز به روشنی توضیح داده نمیشود.
از همان ابتدا، شخصیت زنی وارد جهان رؤیاگونهای میشود و با موجودی وهمانگیز شبیه شبحهای فیلمهای صامت روبهرو میشود. از اینجا به بعد، فیلم به مجموعهای از اپیزودهای متفاوت و پرجزئیات بصری تقسیم میشود؛ از داستانی نوآر درباره چمدانی که میتواند به جنگها پایان دهد، تا روایتهایی کمتر موفق مانند روح دنداندرد یا کلاهبرداری میان یک دختر یتیم و یک قمارباز.
بخش پایانی فیلم در شب سال نو ۱۹۹۹ رخ میدهد و به سمت داستانی عاشقانهـآخرالزمانی میرود، شاید با حضور خونآشامها.
روایتی بدون منطق روایی معمول
شخصیتها مدام ناپدید و ظاهر میشوند، داستانها در هم میپیچند، و بسیاری از تصاویر و نمادها تا پایان نیز رمزگشایی نمیشوند. تماشای این فیلم بیشتر شبیه ورود به رؤیایی فراموششده است تا دنبال کردن یک روایت مشخص.
با وجود این آشفتگی، «رستاخیز» از لحاظ بصری یکی از چشمنوازترین آثار جشنواره امسال است. نشانههایی از ملیس، گدار، ملویل و کیتانو در فیلم دیده میشود، اما هیچکدام از آنها مخاطب را در زمین نگه نمیدارند.
اثری برای دلسپردن، نه تحلیل کردن
«رستاخیز» نه بهعنوان یک داستان، بلکه بهعنوان تجربهای بصری و فلسفی کار میکند. این فیلم که ۱۶۰ دقیقه زمان دارد، صبر بسیاری از تماشاگران را به چالش میکشد؛ اما بی گان با نگاهی کنایهآمیز، این زمان را با یک قرن مقایسه میکند.
هرچند فیلم با تحسین منتقدان همراه بوده، اما مخاطبان را به دو گروه تقسیم کرده است. بی گان با «رستاخیز»، یکی از بحثبرانگیزترین فیلمهای جشنواره را ارائه داده؛ اثری که یا باید به آن تسلیم شد، یا با آن جنگید.
منبع: