نقد کمدی

نقد کمدی

تحلیلگر و منتقد :مهیار محمد ملکی

#مهیارمحمدملکی 

۲۳ آبان ۹۶

به بیان خیلی ساده کمدی در سینما برگرفته و متعلق به مکتبی  به نام طنز  است که اصالت خود را در اغراق به شرط منطق میداند همان روش  فکری ای که سعی دارد با بزرگ نمایی عیوب به شیوه ای خنده آور ایجاد فعل لبخند کند منتها باید دقت داشت که این بزرگنمایی از بینش و نگاه درست سرچشمه میگیرد به عبارت دیگر تا زمانی که ما به عنوان صاحب اثر نسبت به آن موضوع یا موقعیت یا شخص احاطه لازم یا شناخت کافی  نداشته باشیم قطعا کمدی آنچنان که باید تاثیر گزار نخواهد بود به عبارت دیگر ژانر کمدی همانند بسیاری ژانر های دیگر اوج شکوفایی و به ثمر نشستن خود را ،در همذات پنداری میبیند 

همذات پنداری همان میزان درگیریست که از سمت مخاطب نسبت به اثر اتفاق میافتد لازم به ذکر  است هر چه این میزان درگیری به جای سطح و طول، عمق بیشتری داشته باشد کمدی جا افتاده تر و جالب توجه تر میشود

سالیان سال است که کمدی در ایران هیچ زمان به اوج شکوفایی و بلوغ نرسیده است و در بدبینانه ترین حالت باید گفت مسیر درستی را هم به چشم ندیده است از طرف دیگر مردم این مرزو بوم به دلیل دغدغه ها و گرفتاری های شخصی ،در زمان انتخاب فیلم برای تماشا ،تمایل زیادی به اثری دارند که در ژانر کمدی بوده و به نوعی با ایجاد خنده ،حال آنها را خوب کند 

اما در عمل ما با یک سرخوردگی ،دلزدگی،پژمردگی و حال بد از مخاطب سینما طرف هستیم

این میزان تاثیر بد قطعا باعث ایجاد فاصله بین سینما و آن دسته مخاطبانی میگردد که به نوعی عامه پسند خطابشان میکنیم افرادی که سینما را در باب یک سرگرمی محض به دور از هر حاشیه ای میبینند

کارگردانان این دست آثار غالبا خود را پشت عناوینی همچون کمدی سبک و مردمی پنهان میکنند 

کمدی ای که نه سبک و نه البته مردمی میباشد در ادامه بد نیست تعریف مختصری از کمدی سبک داشته باشیم

کمدی سبک همان اثری میباشد که به دور از هر گونه مفاهیم خاص در پشت پرده قصه خود ،به دنبال ارائه داستانی نه چندان پر رنگ اما حاوی لحظاتی شاد میباشند به عبارت دیگر سبک بودن یک کمدی هیچ زمان توهین یا بی احترامی اتلاق نمیگردد بلکه این دست کمدی ضمن ارائه داستان اگر چه کمرنگش با بهره گیری از کمدین های مطرح و بالابرد میزان لبخند به شکلی کاملا جهت دار و هدفمند سعی به افزایش فروش گیشه خود دارد

حال پس از فهم این موضوعات نگاهی به سینمای فعلی خود بیاندازیم 

و پاسخ به این سوال که 

سینمای ما به چه میزان پاسخگوی نیاز خنداندن و دست کم لبخند مردم میباشد ؟

مشکل از انجایی آغاز میگردد که وزارت ارشاد به عنوان نهادی که به نوعی ناظر کیفی اثر میباشد رای به لغو یا ثبت مجوز آثاری  میدهند که آن اثار فاقد شرایط لازم برای رد یا تثبیت مجوز  میباشند 

لذا ما با یک طیف فکری وسیعی در سینمای کشورمان رو به رو میشویم که بخشی از انها پشت درهای بسته مانده اند و بخشی دیگر آزادانه و بی پروا از کمدی ای سخن میگویند که در بهترین حالت یک دلقک بازی ای بیش نیست 

دوستان و عزیزان  ضعف بزرگ  کمدی امروز ما در گرو عدم به نمایش در آوردن طنز فاخر میباشد 

طنزی که :

۱-ضمن  زیر لایه انتقاد  ی خود ،از وجه سرگرمی سینما هم غافل نشده و سعی به ارائه طرح موضوعی دارد که مخاطب را به خنده وا دارد 

البته در میان این همه تنوع در سبک کمدی میتوان کارگردانانی را یافت که به دنبال خنداندن محض به شرط معنا دار بودن اثر میباشند 

معنا دار بودن مطلقا تعبیرش حضور یک خط روایی و ساختار محکم داستانی نیست بلکه در این دست آثار نیاز است صاحب اثر از میان خنداندن های پی در پی و گاها جدا شده در بخش های داستاتی مخاطب خود  را راضی از سینما به خانه بدرقه کند

برای مثال کلاه قرمزی همان مجموعه عروسکی محبوب ،اگرچه هیچگاه خط داستانی شاید پر رنگی نداشته اما هربار توانسته مخاطب خود را راضی نگه دارد 

در پایان ذکر این نکته لازم است کمدی به سه طریق تحقق میابد

۱-کلامی

۲-اکت

۳-موقعیت

کمدی ای که نتواند تلفیق صحیحی از این سه شاخه یا دست کم دو عدد انها را ارائه دهد قطعا کمدی غلطیست نقد بنده مربوط به ان دست کارگردانانی بود که این روز ها با ارائه طنز هایی سخیف سعی به جذب یا بهتر بگویم فریب مخاطبانی دارند که بخش عمده شان تازه با سینما آشتی کرده اند و همین امر سبب میگردد که این فاصله بین انها و سینما یا حفظ شود یا با گذر زمان زیاد و زیادتر گردد فاجعه آن زمانی به اوج میرسد که تیزر های تبلیغاتی پر رنگو لعاب همچون لایه ای دروغین سعی به جلب توجه مخاطبانی دارند

 که خود این امر بعدا سبب بی اعتمادی از طرف انها نسبت به سینما میگردد

با تشکر از همراهی شما 

منتقد و تحلیلگر:مهیار محمد ملکی

#مهیارمحمدملکی