جستجو در سایت

1393/11/12 00:00

نقد در نگاه اول / دست و پا زدن نوجوان در التهاب بد«قول»ی

نقد در نگاه اول / دست و پا زدن نوجوان در التهاب بد«قول»ی
فیلم «قول» به کارگردانی محمدعلی طالبی با دریافت شش جایزه فاتح بیست و هشتمین جشنواره فیلم‌های بین‌المللی کودکان و نوجوان شد. این فیلم بنا به سیاستهای تشویقی در تولید آثار سینمایی کودک و نوجوان امکان حضور در جشواره فیلم فجرامسال را پیدا کرد. محمدعلی طالبی یکی از فیلمسازان سینمای کودک و نوجوان است که از جمله آثار او می‌توان به «کیسه برنج»، «چکمه»، «تیک تاک»، «تو آزادی» اشاره کرد. داستان فیلم «قول» درباره رفاقت دو دوست است و به خاطر ماجرایی که برای یکی از آنان اتفاق می افتد، زندگی دیگری به هم می ریزد. چون احساس گناه می کند و در نهایت سعی می کند با آن اتفاق کنار بیاید و شرایط را بپذیرد. این خلاصه ای کوتاه از داستان فیلم است. «قول» می خواهد عوارض بدقولی را به نوجوان نشان دهد. اما این فیلم تنها قصه بدقولی کردن یک نوجوان نیست، بستر قصه درون یک التهاب روایت می شود تا درسهای دیگری هم به مخاطب نوجوانش بدهد.درسهای از التهاب یک دروغ که درون فرد شکل می گیرد. در تمام لحظه های فیلم، اضطرابی مداوم مخاطب را درگیر می‌کند. اضطرابی که از اصرار کارگردان برای نشان دادن وضعیت روحی متلاطم نوجوان نشات گرفته است. پلانهای طولانی، تعقیب دوربین و موسیقی هم به این اضطراب اضافه می کند. اما فیلمی که با تصویر و موسیقی و پلانهای طولانی توانسته است مخاطب را با درگیری و گره داستان همراه کند، چه اصراری است که با بزرگ نمایی دیالوگ از زبان کودک سنگین و غیر واقعی شود. دیالوگهای که از زبان نوجوان قصه (پوریا) گفته می شود و روی فیلم قرار میگیرد تبدیل به یک نجوای درونی عارفانه‌ی نچسب شده است. دکوپاژهای حساب شده و متاثر از فضای حوادث و مونتاژ موازی که به جا در فیلم قرار گرفته است پرداخت داستان را سهل کرده است. اما یک اصرار دیگر در فیلم دیده می شود. اینکه می خواهد از مرغزار، جاده، دوچرخه حتی قلعه و رودخانه برای روایت داستان «قول» شخصیت بسازد. شخصیت سازی که باز هم از زبان نوجوان به شکلی اغراق آمیز بیرون می‌آید. صدای بادی که در میان مرغزار می پیچد در تمام لحظات فیلم مخاطب را در فضای فیلم نگه می دارد. تمام زیبایی های بصری و صوتی فیلم تلاش دارند مخاطب در یک اضطراب باقی بماند. تصویری درست از حالات روحی یک نوجوان. اگرچه پلانهای طولانی فیلم، بازی گرفتن از بازیگران را سخت کرده است اما ارزش آنرا داشته است که تا بتواند فیلم را مستند کند. برخی پلانهایی که دوربین تعقیب میکند قابهای تصویری زیبایی از طبیعت شمال را هم چون یک نقاشی زیبا تصویر کرده است. «قول» فیلم خوش نقشی به لحاظ زیبایی‌های بصری است اما قطعا داستان برخوردی مناسب از سوی والدین با یک نوجوان نیست. مشکلی که گریبانگیر اکثر فیلمهای کودک و نوجوان هست. والدینی خنثی برای نوجوانهای فیلم انتخاب شده اند. والدینی که اصلا در جریان فیلم دیده نمی‌شوند و انفعالشان قصه را به ورطه غیر واقعی شدن می‌کشاند.