پرواز مرد فولادین در طوفان روایت؛ سوپرمن جیمز گان بین طنز و هرجومرج معلق است

ترجمه اختصاصی سلام سینما - نگار رعنایی: در سالهای اخیر، «سوپرمن» (Superman) به قهرمانی فراموششده و حتی کمی مضحک تبدیل شده بود؛ قهرمانی که شاید دیگران در دنیای سینمایی مارول، پنهانی در چتهایشان به او میخندیدند. اما در گذشته، او نمادی از شکوه و اقتدار بود، چهرهای استوار از عدالت و امید در قلب قرن بیستم آمریکا.
فیلم جدید «سوپرمن»، نخستین بازگشت این قهرمان نمادین به سینما از زمان «لیگ عدالت» (Justice League) (۲۰۱۷) به کارگردانی جیمز گان است؛ کسی که با «نگهبانان کهکشان» (Guardians of the Galaxy)، نگاه طنزآمیز و سبک تصویری خاص خود را به ژانر ابرقهرمانی آورد. این فیلم نه به دنبال بازگرداندن شکوه اخلاقی سوپرمن، بلکه در جستوجوی بازتعریفی سرگرمکننده از این قهرمان فراموششده است.
نتیجه اما فیلمی است پرشور و شتابزده، با لحظاتی درخشان و نوآورانه، اما در مجموع ناپایدار و پر از آشفتگی.
قهرمانی تازه، با چهرهای انسانیتر
دیوید کورنسوت در نقش سوپرمن، چهرهای تازه و قابلقبول به شخصیت میدهد، البته نه به شکوه کریستوفر ریو، اما صمیمی، ساده و حتی کمی درمانده. موهای رنگشدهاش کاملاً با پوستش هماهنگ نیستند، گاهی در چهرهاش تهماندهای از بیماری دیده میشود، اما همان حس همدلی و صداقت درونی، شخصیت را باورپذیر میکند. حتی وقتی در نمایی نزدیک در آسمان پرواز میکند، شاید بیشتر از شکست لکس لوتر، به ناهار آمادهشده توسط رباتهایش فکر کند و این دقیقاً همان چیزیست که سوپرمن جدید را انسانیتر میکند.
لکس لوتر، طنز تلخ و جنگهای بیرمق
نیکولاس هولت در نقش لکس لوتر، با سر تراشیده شده، شخصیت را به شکلی طنزآمیز و کمی دیوانهوار ارائه میدهد. طرح او برای آغاز یک جنگ خارجی، بیشتر بهانهای برای ایجاد هرجومرج در فیلم است تا روایتگری معنادار. صحنههای جنگ، سطحی و نچسب هستند و بیشتر به گمشدن پارکبانها در بیابان شباهت دارند تا درگیریهای بینالمللی.
شخصیتها و لحظات انسانی در دل آشوب ابرقهرمانی
فیلم لحظاتی دارد که به طرز عجیبی دلچسباند: سوپرمن که در خانه نان تست میکند، یا با رضایت یک فنجان شکلات داغ مینوشد. این لحظات، اگرچه بیاهمیت به نظر میرسند، اما بسیار انسانیاند و از تمامی صحنههای پرهیاهوی نبرد تأثیرگذارترند.
ریچل بروزناهان در نقش لوییس لین در برخی صحنهها درخشان ظاهر میشود، بهویژه در بحث جدیاش با کلارک درباره اینکه چرا باید اجازه دهد مصاحبهای با خود سوپرمن انجام دهد. این صحنهها ترکیبی از کشمکش حرفهای، تنش عاطفی و شوخطبعی هوشمندانهاند و حتی یادآور فیلمهای وودی آلن هستند!
آینده سوپرمن؛ با تردیدی نو
یکی از شگفتیهای فیلم، بازنگری در پیام والدین سوپرمن است. پیامی که سالها بهعنوان ستون اخلاقی شخصیت کلارک کنت شناخته میشد، اکنون با یک اختلال فنی در ضبط هولوگرام پدرش (با بازی بازیگری مشهور و غافلگیرکننده) دستخوش تردید میشود. پیام اصلی نهتنها آنقدر روحبخش نیست، بلکه حتی ممکن است برای سوپرمن ناامیدکننده باشد.
فیلم «سوپرمن» جیمز گان، جسور، پرانرژی و آکنده از شوخطبعیست، اما زیر بار آشفتگی بصری، روایتهای ناپخته و جنگهای سطحی، نمیتواند بهدرستی از ظرفیت قهرمان افسانهایاش بهره ببرد. بااینحال، به لطف اجرای صادقانه دیوید کورنسوت و لحظات کوچک انسانی، فیلم گاهی از زمین جدا میشود و پروازی واقعی را تجربه میکند. هرچند نه آنقدر بلند که در تاریخ سینما ماندگار شود.