اختصاصی سلام سینما - روزهای پایانی سال است. حالا با آغاز اکران‌های نوروزی می‌توان آمار فروش فیلم‌های سینمای ایران در سال ۱۴۰۰ را بررسی کرد.

هرچند سال ۱۴۰۰ هم سال کم‌فروغی برای سینمای ایران بود و سایه کرونا کماکان بر سینماها گسترده بود اما حداقل با فروکش کردن موج کرونا سالن‌ها باز شدند و اکران یکی دو فیلم کمدی و یا مطرح در سطح جهانی باعث شد مردم ریسک کنند و به تماشای فیلم‌ها بنشینند. خصوصاً در پاییز و زمستان ۱۴۰۰ اکران این فیلم‌ها جان تازه‌ای به سینمای ایران دمید.

به روال هرساله، در روزهای پایانی سال، ده فیلم ایرانی پرفروش سال ۱۴۰۰ را مرور کرده‌ایم.

نکته‌ای که جالب به نظر می‌رسد این است که فیلم‌های درام هم در کنار آثار کمدی جزو آثار پرفروش قرار گرفته‌اند.

۱۰ فیلم پرفروش سال ۱۴۰۰

۱- دینامیت

تعداد بلیت: 2,585,840

شروع اکران: ۱۰ تیر ۱۴۰۰

فروش: 580,939,447,400 ریال

«دینامیت» پرفروش‌ترین فیلم سال ۱۴۰۰ لقب می‌گیرد.

این فیلم بیش از ۵۸ میلیارد فروخته و به‌تنهایی سینمای ایران را از ورشکستی رهانده است. خب دلیل فروش فیلم هم که معلوم است:

در وهله اول ژانر کمدی آن باعث فروشش شده، همان‌طور که در سال‌های گذشته همیشه یک فیلم کمدی عنوان پرفروش‌ترین فیلم را از آن خود می‌کرده است.

در وهله دوم هم تیم بازیگری فیلم متشکل از زوج اصلی پژمان جمشیدی و احمد مهران‌فر و نازنین بیاتی، زیبا کرمعلی محسن کیایی دلیل دیگر فروش خوب «دینامیت» هستند.

این فیلم که مسعود اطیابی آن را کارگردانی کرده دربارهٔ دو طلبه جوان است که به دنبال خانه می‌گردند و ساکن آپارتمانی در شمال شهر می‌شوند. همسایگان آن‌ها در این ساختمان از نظر اعتقادی و سبک زندگی تفاوت‌های زیادی با دو طلبه دارند. یکی در کار فروش مشروبات الکلی و مواد مخدر است و دو خواهری که ساکن واحد دیگر هستند مدام در حال خوشگذرانی و پارتی گرفتن. حضور دو طلبه در آن آپارتمان اتفاقات بامزه‌ای را به وجود می‌آورد.

۲- گشت ارشاد ۳

تعداد بلیت: 1,917,335

شروع اکران: ۲۶ آبان ۱۴۰۰

فروش: 420,533,622,520 ریال

فیلم «گشت ارشاد ۳» معرف حضور همه هست. فیلمی که سری سوم از مجموعه «گشت ارشاد» ساخته سعید سهیلی است.

فیلم اول با چنان استقبال و محبوبیتی مواجه شد که عوامل آن، ساخت قسمت‌های بعدی را هم در دستور کار خود قرار دادند.

حالا در «گشت ۳» امیر جعفری جایگزین حمید فرخ‌نژاد شده و با ساعد سهیلی و پولاد کیمیایی ماجراهای جدیدی را رقم می‌زنند.

فروش «گشت ارشاد ۳» در گیشه اتفاقی قابل پیش‌بینی بود. این فیلم بیش از ۴۲ میلیارد فروخته است و این نشان از محبوبیت آن نزد تماشاگران دارد.

در سری سوم، حسن و عطا بعد از مدت زیادی به ایران بازگشته‌اند و دست به نوازندگی خیابانی زده‌اند. آن‌ها تصمیم دارند موسیقی را ادامه دهند و آلبوم منتشر کنند اما سرمایه‌اش را ندارند. آن‌ها تصمیم می‌گیرند یک آدم پول‌دار که بهنام بانی نقشش را بازی می‌کند بدزدند تا پول آلبوم را جور کنند. هرچند کمی جلوتر با مرد پول‌دار رفیق می‌شوند و او هزینه آلبوم را تقبل می‌کند، اما دردسرهای جدیدی در انتظار حسن و عطاست.

۳- قهرمان

تعداد بلیت: 498,958

شروع اکران: ۵ آبان ۱۴۰۰

فروش: 120,354,742,500 ریال

فیلم «قهرمان» اصغر فرهادی بعد از نمایش موفق در جشنواره کن در ایران به اکران عمومی درآمد. اتفاقی که در روزهای سوت‌وکور سینمایی، موجی از سینما رفتن را در میان تماشاگران به راه انداخت.

فیلم «قهرمان» با استقبال تماشاگران مواجه شد و میان سینماگران و منتقدان بحث‌های ضدونقیض زیادی بر سر آن شکل گرفت. عده‌ای فیلم را بسیار دوست داشتند و عده دیگر آن را شدیداً مورد نقد قرار می‌دادند. اما آنچه این میان مهم‌تر به نظر می‌رسید حضور مردم در سالن‌های سینما بود.

امیر جدیدی، محسن تنابنده، فرشته صدر عرفایی و سحر گلدوست بازیگران فیلم «قهرمان» هستند که داستان مردی را تعریف می‌کند که به‌واسطه بدهی به زندان افتاده و در مرخصی چند روزه‌اش مبلغ زیادی پول پیدا می‌کند اما به‌جای پرداخت بدهی، تصمیم می‌گیرد پول را به صاحبش برساند. این اتفاق او را تبدیل به یک قهرمان در جامعه می‌کند اما ماجرا به همین‌جا ختم نمی‌شود.

۴- بی‌همه‌چیز

تعداد بلیت: 388,971

شروع اکران: ۲۴ آذر ۱۴۰۰

فروش: 95,192,976,028 ریال

«بی‌همه‌چیز» ازجمله فیلم‌هایی بود که در پاییز اکران شد. فیلمی که هرچند تبلیغات زیادی نداشت و موضوعش هم درام بود اما در آن روزها با استقبال نسبتاً خوبی مواجه شد.

حضور هدیه تهرانی و پرویز پرستویی و باران کوثری در فیلم، ازجمله دلایل استقبال از فیلم بود. فیلمی که موضوعش شباهت‌هایی با «مالنا» داشت و همین کنجکاوی‌برانگیزش می‌کرد.

داستان فیلم درباره بازگشت زنی به روستایی دورافتاده بود که سال‌ها پیش توسط مردم از آنجا رانده شده و حالا به‌عنوان یک ستاره محبوب به آنجا بازمی‌گردد و این باعث می‌شود روستا رونق و شور تازه‌ای پیدا کند. اما ...

۵- آتابای

تعداد بلیت: 249,636

شروع اکران: ۳ آذر ۱۴۰۰

فروش: 55,838,279,000 ریال

«آتابای» از جمله فیلم‌های تحسین‌شده جشنواره فجر سی و هشتم بود که هم توجه منتقدان را به خود جلب کرد، هم داوران و هم تماشاگران. فیلمی که داستانی عاشقانه داشت و در آن هادی حجازی فر برای اولین‌بار عنوان فیلمنامه‌نویس را علاوه بر بازیگر با خود به یدک می‌کشید.

به‌زعم بسیاری «آتابای» بهترین فیلم نیکی کریمی در جایگاه کارگردان هم هست.

نکته جالبی که درباره فیلم باید به آن اشاره کرد این است که زبان فیلم عموماً ترکی است و این باعث بروز برخی حواشی برای فیلم هم شد. باوجود اینکه پیش‌بینی می‌شد این مسئله به فروش فیلم لطمه بزند اما تماشاگران را با خود همراه کرد.

هادی حجازی فر، جواد عزتی و سحر دولتشاهی بازیگران اصلی این فیلم بودند که داستانی عاشقانه را روایت می‌کرد. این فیلم درباره شخصی به نام آتابای است که در روستایی نزدیک خوی با پدر و خواهرزاده‌اش زندگی می‌کند. او سال‌ها پیش دانشجوی معماری دانشگاه تهران بوده اما به دلیل عشقی نافرجام و به‌هم‌ریختن اوضاع روحی‌اش در پی آن، درسش را رها کرده است. حالا پس از سال‌ها ساخت یک ویلا او را با دو خواهری آشنا می‌کند که به یکی از آن‌ها علاقه‌مند می‌شود اما از ابراز احساسش به او سرباز می‌زند ...

۶- شهر گربه‌ها

تعداد بلیت: 246,171

شروع اکران: ۳ آذر ۱۴۰۰

فروش: 51,556,660,000 ریال

«شهر گربه‌ها»، فیلمی در حوزه کودکان و نوجوانان و در ادامه تجربه‌های پیشین جواد هاشمی مانند «گربه پیشونی سفید».

باتوجه‌به تعطیلی مدارس و اینکه فیلم نمی‌توانسته به شکل اورگانی بلیت بفروشد، حضورش در این لیست و فروش پنج‌میلیاردی‌اش عجیب به نظر می‌رسد.

البته فیلم از تعداد پرشمار بازیگران کمدی مانند نیوشا ضیغمی، امین زندگانی، یوسف تیموری، الیکا عبدالرزاقی، فرهاد آئیش، علیرضا خمسه و میرطاهر مظلومی بهره برده است.

داستان فیلم در گربستان می‌گذرد. گربه‌ها در پی رسیدن به آرزوهای خود قصد دارند با شرکت در مسابقه‌ای که دسیسه مشاور حاکم شهر گربه‌هاست، شرکت و به شهر گربه‌ها عزیمت کنند، غافل از اینکه حاکم به کمک تحقیقات و کشفیات گرفسور تصمیم دارد عمر آنها را گرفته و به خودش اضافه کند. حاکم شهر گربه‌ها با این کار بیشتر از همه گربه‌ها عمر خواهد کرد، اما شنگول و گربه‌های دیگر با نقشه‌ای به کمک گرفسور که تحت فشارهای حاکم خسته شده است، سرانجام موفق می‌شوند عمرهای گرفته شده را از حاکم پس گرفته و به گربه‌ها بازگردانند.

۷- درخت گردو

تعداد بلیت: 167,237

شروع اکران: ۱۰ شهریور ۱۴۰۰

فروش: 37,427,854,500 ریال

«درخت گردو» فیلمی بود که اگر در شرایط عادی به اکران درمی‌آمد خیلی بیشتر از این‌ها دیده می‌شد و می‌فروخت اما از بخت بد عوامل فیلم، اکران آن در دوران کرونایی انجام گرفت و بسیاری از تماشاگران از تماشای این «فهرست شیندلر ایرانی» محروم شدند.

فیلمی که از معدود آثاری است که مرز میان تراژدی و ترحم را به‌خوبی درک می‌کند و به آن پایبند می‌ماند تا بدل به ضدجنگ‌ترین فیلم ایرانی و یک تراژدی تمام‌عیار شود.

داستان فیلم درباره بمباران‌های شیمیایی سردشت است. مردی که خارج از روستا بوده با شنیدن خبر انفجار به روستا بازمی‌گردد تا خانواده‌اش را نجات دهد. این اتفاق تا سال‌ها زندگی قادر را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. درحالی‌که جنگ خانواده‌اش را برای همیشه از او ربوده است. جالب است بدانید که فیلم بر اساس داستان واقعی زندگی فردی به نام قادر مولان پور ساخته شده است.

۸- منصور

تعداد بلیت: 153,230

شروع اکران: ۱۹ آبان ۱۴۰۰

فروش: 31,530,179,500 ریال

فیلم «منصور» ازجمله فیلم‌هایی بود که بی‌صدا اکران شد و هرچند تبلیغات میدانی گسترده‌ای داشت اما نامش در میان تماشاگران بر سر زبان‌ها نیفتاده بود.

فیلمی به کارگردانی سیاوش سرمدی درباره مأموریت شهید ستاری در روزهای پایانی جنگ تحمیلی ایران و عراق.

این فیلم که درباره برخی از اتفاقات زندگی شهید منصور ستاری، فرمانده نیروی هوایی ارتش ایران و پروسه ساخت اولین جنگنده ایرانی است اما در نسبت با خودش و موضوعش فروش خوبی داشت. حتی اگر رقمش آن‌چنان به چشم نیاید.

محسن قصابیان، حمیدرضا نعیمی، لیندا کیانی و مهدی کوشکی از جمله بازیگران فیلم «منصور» هستند.

جالب است بدانید این اولین فیلم سیاوش سرمدی در مقام کارگردان است که جلیل شعبانی تهیه‌کنندگی آن را برعهده داشته و در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر هم کاندید دریافت سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی فیلم اول بود.

۹- گربه سیاه

تعداد بلیت: 112,456

شروع اکران: ۲۴ آذر ۱۴۰۰

فروش: 27,093,479,000 ریال

«گربه سیاه» فیلمی است که بهرام رادان تهیه‌کنندگی‌اش را برعهده داشت و در آن نقش‌آفرینی هم می‌کرد. فیلمی با حال و هوایی تین‌ایجری و حضور ترلان پروانه با گریمی متفاوت که کنجکاوی‌برانگیز به نظر می‌رسید.

هرچند در خلاصه داستان منتشرشده از فیلم آمده است که «همه چیز از غروبی شروع شد که دیگه دلگیر نبود.» اما موضوع فیلم درباره دهه هشتادی‌ها و وضعیت اجتماعی آن‌هاست.

فیلمی که به موسیقی زیرزمینی گریز می‌زند اما بیش از آن داستان سلبریتی‌ها و آدم‌های مشهور در فضای مجازی را با نگاهی انتقادی پی می‌گیرد.

این فیلم داستانش را حول محور زندگی چند دختر و پسر جوان پیش می‌برد که هرکدام درگیر مشکلات خود هستند. یکی سرباز فراری و عشق موسیقی است، دیگری پسری است که به تهران آمده تا تبدیل به یک سلبریتی در فضای مجازی شود و در این راه دست به هر کاری می‌زند و دیگری دختری که طراح لباس است و در خانواده‌ای پرمسئله به دنبال پیداکردن راه خود می‌باشد.

همین موضوعات به‌روز و جوانانه فیلم و البته حضور بهرام رادان و ترلان پروانه به‌عنوان بازیگران اصلی در فیلم از جمله دلایل حضور آن در لیست فیلم‌های پرفروش‌های سال هستند.

لیست فیلم‌های پرفروش سال ۹۸ سینمای ایران

۱۰- عنکبوت

تعداد بلیت: 88,268

شروع اکران: ۲۶ بهمن ۱۴۰۰

فروش: 23,011,960,000 ریال

فیلم «عنکبوت» از جمله فیلم‌های پرحاشیه دو سال گذشته است. فیلمی که در جشنواره هم نتوانست حضور پیدا کند و تنها در یک سانس فوق‌العاده برای اهالی مطبوعات به نمایش درآمد. این مسئله باعث می‌شد از اکران عمومی فیلم ناامید شویم اما در نهایت «عنکبوت» در ماه‌های پایانی سال اکران شد.

هرچند در زمان بدی اکران شد و فرصت کمتری هم برای روی پرده ماندن نسبت به دیگر فیلم‌ها داشت اما همین حواشی و مهم‌تر از آن موضوع فیلم تماشاگران را به تماشایش مجاب کرد.

فیلمی که درباره یکی از مشهورترین و ترسناک‌ترین قاتل‌های زنجیره‌ای ایرانی است. فردی تندرو و افراطی که کمر به قتل زنان زیادی در راستای پاک‌کردن جامعه از فساد بسته بود.

فیلمنامه فیلم را محسن تنابنده نوشته و ابراهیم ایرج‌زاد آن را کارگردانی کرده است. به‌هرحال پرداختن به یک قاتل زنجیره‌ای که ۱۶ زن خیابانی را کشت و در آخر هم ابراز ندامت و پشیمانی نکرد و کار خود را موجه می‌دانست، قطعاً کنجکاوی‌برانگیز است.

ساره بیات، ماهور الوند، مینا ساداتی، گلنوش قهرمانی، شیرین یزدان بخش و فرید سجادی حسینی از دیگر بازیگران فیلم «عنکبوت» هستند.

این فیلم همان‌طور که گفته شد بر اساس داستانی واقعی ساخته شده که تا مدت‌ها نقل محافل مختلف بود. داستانی که در دهه هفتاد در شهر مشهد اتفاق افتاد.

درباره قاتل واقعی داستان «عنکبوت» چه می‌دانیم؟

امیدواریم که سایه کرونا، هرچه زودتر دست از سر سینمای ایران بردارد و افق روشن‌تری در سال ۱۴۰۱ در انتظار سینمای ایران و فیلم‌ها باشد.

امیدواریم شرایط طوری شود که با خیال آسوده بتوانیم به سالن سینما برویم و در کنار هم به تماشای فیلم‌ها بنشینیم. هرچند بلیط‌های گران‌قیمت ۴۵ هزارتومانی هم علاوه بر کرونا مزید علت شده‌اند تا رغبت و میل عمومی جامعه به سینما رفتن کمتر شود.

امیدواریم فیلمسازان خلاق و جوانمان اما از پس همهٔ این معضلات بربیایند و با فیلم‌هایی خلاقانه چراغ سینما را روشن نگه دارند.