شتابزدگی

آباجان هفتمین فیلم سینمایی هاتف علیمردانی ، مانند فیلم های قبلی‌اش بستری خانوادگی دارد. ملودرامی که برای خانواده ها ساخته شده و مشکلات خانوادگی را به نمایش گذاشته است. اما این بار خانواده‌ای در دهه 60 در زنجان. هاتف علیمردانی برای ساخت این فیلم مدیوم مناسبی را انتخاب نکرده. و فیلمنامه هاتف علیمردانی کشش این که در مدت یک ساعت و نیم این پیچیدگی را به نمایش بگذارد ندارد. شاید بهتر بود فیلمنامه در غالب یک تله فیلم کار می شد. یا در غالب یک سریال کوتاه که فیلم دچار شتابزدگی نشود. هدف اصلی فیلمنامه مشخص نیست ، و حتی در سیر روایت مضمون اصلی مشخص نمی شود. از طرفی مادری چشم به راه داریم که شهادت فرزندش مشخص نیست. دامادی تریاکی در کنار دامادی کفتر باز. پیر مردی در آستانه مرگ. و دختر و پسری عاشق. در یک ساعت و نیم فیلم به تمام این موضوع ها چنگی زده می شود. ولی هیچ کدام به نتیجه ای نمیرسند. و پی در پی حوادث پشت سر هم رخ می دهند تا موضوع قبلی فراموش شود. کارگردان عجله دارد تا به تمام موارد رسیدگی کند و این شتابزدگی به روایت آسیب زده است.  نسبت ها در فیلم مشخص نیست. و مخاطب تقریبا نیمی از فیلم را با بی توجهی به داستان ، به دنبال پیدا کردن روابط است. فیلم هم با سرعتی عجیب و پیچیدگی زیاد جلو می رود و مخاطب آشفته می شود. در کنار این ها فیلمنامه شامل مواردی است که منطقی به نظر نمی رسد مانند برگشتن حاج بابا از مرگ با خوردن تریاک.

فیلمنامه های هاتف علیمردانی چه در فرم و چه در موضوع کم کم به ورطه تکرار نزدیک می شوند. تعلیق در ابتدای فیلم و یک حادثه در فرود فیلم در اکثر کارهای هاتف علیمردانی تکرار می شود. و حتی در داستان اتفاقات هم ما را یاد فیلم های قبلی او می اندازد (دختر و پسری که عاشق یکدیگرند و دست به فرار می زنند). تا حدی شبیه هم هستند که وقتی به آنها فکر می کنم ، دیر تشخیص می دهم که کدام صحنه متعلق به کدام فیلم بوده است. البته باید گفت که هاتف علیمردانی در ساختار کار بلد است. فیلم های او همیشه از لحاظ ساختار مورد تایید بوده است. دکو پاژ و میزانسن های جذاب و همراه با روایت از نکات مثبت فیلم های هاتف علیمردانی است. التبه باز هم بی نقص نیست. لرزش های اضافی دوربین روی دست ذهن مخاطب را مشوش می کند و از داستان دور می کند. به بازی بازیگران باید توجه بیشتری می شد. بازی های بازیگرانی که قبلا هم با هاتف علیمردانی همکاری داشته اند تکراری است. و بازی فاطمه معتمد آریا هم اغراق شده بود (بر خلاف اینکه تا حدی لذت بردم و قطعا بهترین بازی این پروژه را دارا بود). حتی شاهد اشتباهاتی هستیم که از چشم مخاطب دور می ماند اما قابل توجیه نیست. مانند استفاده از یک پلاک برای دو خودرو متفاوت.

آباجان یک فیلم خانوادگی است. که در نظر مردم جذاب واقع می گردد. و می تواند علاقه مندان خود را جذب کند. و از لحاظ ساختاری فیلم مورد قبولی است. اما باید قبول کرد که هاتف علیمردانی در فیلمنامه نویسی ضعف دارد و هنوز نتوانسته فیلمی به خوبی فیلم اولش (به خاطر پونه) بسازد.