خسرو سینایی درگذشت
به گزارش سلام سینما خسرو سینایی قربانی ویروس کشنده کرونا شد. خسرو سینایی متولد 1319 ساری، فارغ التحصیل کارگردانی و فیلمنامه نویسی از آکادمی هنرهای نمایشی و رشته تئوری موسیقی از کنسرواتوار وین است. وی فعالیت هنری را با کارگردانی فیلم های مستند آغاز کرد. او کارگردانی بود که آثار خاصی میساخت و شباهت چندانی به باقی کارگردانان همنسل خود نداشت.
دلیل اصلی این تفاوت را میتوان در خواستگاه فیلمسازی او در سینمای مستند جست. وی کار خود را با مستندسازی شروع کرد و در همان سالهای جوانی مستندهایی بسیار پیشرو و خاص ساخت. این نگاه مستندگرا بعدها در همه آثار او قابل ردیابی بودند. از جمله مستندهای دیدنی او میتوان به «راویان تاریخ» و «گواهان تاریخ»، «پرستش» و «سردی آهن»، «تهران امروز» و « حاج مٌصّورالمُلكي» اشاره کرد که هنوز هم حرفهای زیادی برای گفتن دارند و نسبت به خیلی از مستندهای این سالها پیشروتر هستند.
روحیه واقعگرا و جست و جو گر سینایی از مستندسازی به فیلمهای سینمایی و آثار بلند او هم راه یافت. «هیولای درون» اولین فیلم داستانی بلند او در سال ۵۶ با بازی داوود رشیدی ساخته شد و درباره مرد غریبه ای بود که با نام مستعار دکتر، وارد روستایی می شود و در خانه ای ییلاقی سکنی می گزیند. سوء ظن اهالی روستا برانگیخته می شود. دکتر که در پی فرصت است تا از کشور خارج شود، در خانه روستایی، گذشته و افکار پریشان خود را مرور می کند. سال ها پیش در ارتباط با یک حزب سیاسی بر ضد نظام سلطنتی فعالیت می کرده است، بعد دستگیر شده و زیر شکنجه ندامت نامه نوشته و به خدمت سازمان امنیت در آمده است. برای ترفیع مقام دستور اعدام بسیاری از مخالفان را صادر کرده و همسرش را به مقام های بالادست خود واگذار کرده است. همسر مرد که خودکشی کرده، دائم چون روح ظاهر می شود و او را می آزارد. اهالی روستا که او را زیر نظر دارند عقیده دارند که شیطان در جسم مرد حلول کرده و برای نجاتش بایستی او را نزد زنی کولی ببرند.
از جمله دیدهشدهترین فیلمهای او میتوان به «عروس آتش» اشاره کرد. فیلمی با محوریت ازدواجهای سنتی و عشیرهای که داستان احلام، دختری را تعریف میکرد که از کودکی زادگاهش را ترک کرده و به شهر آمده، اکنون سال آخر پزشکی را در دانشگاه سپری می کند. او که به حکم قوانین عشیره اش باید به همسری پسرعمویش فرحان درآید، عاشق استادش ـ دکتر پرویز ـ است و استاد نیز دل در گرو عشق او دارد. احلام گرچه تفکر عشیره ای را مقدس و غیرقابل انکار می شمارد، نمی خواهد با پسرعموی ماهیگیر و بی سوادش که به قاچاق کالا مشغول است ازدواج کند. او که از دو سالگی پس از مرگ پدر همراه مادرش به شهر آمده تصمیم می گیرد برای صحبت کردن در این مورد به زادگاهش برود. احلام و فرحان که تاکنون همدیگر را ندیده اند یکدیگر را می بینند و احلام طی گفتگویی صریح با فرحان به او می گوید که قادر نیست در شرایطی که کس دیگری را دوست دارد، همسر او شود.
سینایی در سال ۱۳۸۷ موفق به دریافت نشان ویژه کشور لهستان از سوی رئیسجمهور این کشور شد. او این نشان را به خاطر ساخت فیلم مستند «مرثیه گمشده » که روایتگر مهاجرت هزاران لهستانی به ایران در سالهای ۱۹۴۱ و ۱۹۴۲ است، دریافت کرد.
این کارگردان بزرگ در روزهای گذشته به واسطه عفونت توامان ریه و نیز بیماری کرونا در بخش ویژه بیمارستان امیر اعلم بستری و تحت تنفس کمکی با دستگاه ونتیلاتور قرار داشت و ساعاتی پیش به زندگی خود پایان داد.
سلام سینما این فقدان دردناک را به خانواده خسرو سینایی فقید و اهالی سینما تسلیت میگوید.